Summary
Samenvatting Internationaal Recht - Open Universiteit
- Course
- Institution
- Book
een uitgebreide samenvatting van het vak internationaal recht (schakelzone open universiteit). Let op, zonder jurisprudentie.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
fleurtewierik
Content preview
UITGEBREIDE SAMENVATTINGINTERNATIONAAL RECHT –
SCHAKELZONE
RECHTSGELEERDHEID
Kern van het internationaal publiekrecht van André Nollkaemper (Boom Juridisch 2022, negende
druk).
Let op – zonder jurisprudentie!
Module: RS1112-242511S
Gemaakt door: Fleur te Wierik
Jaar: 2024
, MODULE 1 – AARD EN BRONNEN VAN HET INTERNATIONAAL
RECHT
Hoofdstuk 1, 2, 5 en 13 van Nollkaemper
Het internationaal recht is een omvangrijk rechtsgebied. Het is niet alleen wereldwijd van
toepassing maar ook door de veelheid van onderwerpen. Het internationaal publiekrecht regelt
de uitoefening van publiek gezag in de internationale gemeenschap. Het kent bevoegdheden
toe aan entiteiten die publiek gezag uitoefenen en biedt een juridisch kader waarbinnen zij deze
bevoegdheden uitoefenen.
Onderlinge afhankelijkheden maken internationale samenwerking noodzakelijk, zoals bij het
uitbreken van een pandemie. Het internationaal recht speelt een belangrijke rol bij het
vormgeven van die samenwerking en het realiseren van gemeenschappelijke belangen.
Voor Nederland is het internationaal recht belangrijk. Als klein, internationaal en politiek relatief
machteloze staat heeft Nederland er groot belang bij dat het handelen van andere staten wordt
geleid door internationaal recht en uitsluitend door macht. Op grond van artikel 94 Grondwet
heeft internationale wetgeving voorrang op nationale wetgeving en zelfs de grondwet.
Het internationaal recht omvat veel onderwerpen, omdat veel vraagstukken een internationaal
component hebben. Het is daarom van belang dat staten onderling afspraken met elkaar
maken en regels opstellen over hoe een bepaald vraagstuk aangepakt dient te worden en waar
zij zich aan dienen te houden.
§ Uitstoot van koolstofdioxide in de Verenigde Staten draagt bij aan de klimaatverandering
met wereldwijde gevolgen en gewapende conflicten in Oekraïne hebben ook
wereldwijde gevolgen.
Staten sluiten overeenkomsten met elkaar waarin regels te vinden zijn over hoe met een
bepaald onderwerp omgegaan dient te worden en welke verplichtingen er zijn – verdragen.
Het internationaal publiekrecht kan worden onderverdeeld in twee termen:
1) Volkenrecht
2) Internationaal recht
De term internationaal recht is breder dan het internationaal publiekrecht. Internationaal recht
omvat strikt genomen zowel internationaal publiekrecht als internationaal privaatrecht. In de
praktijk wordt de term internationaal recht gebruikt als synoniem voor internationaal
publiekrecht.
Geschiedenis van het internationaal recht
Het internationaal recht heeft een lange geschiedenis. Vroegere vormen van rechtsbetrekkingen
tussen min of meer autonome politieke gemeenschappen waren al te vinden rond 3000 voor
Christus en later tussen Griekse stadstaten.
Het stelsel van internationaal recht ontwikkeld op het moment dat onafhankelijke en
soevereine staten ontstonden.
§ Het Verdrag van Westfalen in 1648 wordt gezien als het beginpunt van het
internationaal recht. Dit verdrag maakte een eind aan de 30-jarige oorlog in het Heilige
Roomse Rijk (1618-1648) en 80-jarige (1568-1648) oorlog tussen Spanje en de
Nederlanden.
, Er werd tijdens het Verdrag van Westfalen afgesproken om het beginsel van territoriale
integriteit te respecteren en werden formeel afhankelijk.
Beginsel van territoriale integriteit: houdt in dat een staat het recht heeft om de
onschendbaarheid van zijn grondgebied te beschermen tegen inmenging van buitenaf. Op grond
van dit beginsel mogen andere staten niet zomaar ingrijpen in het grondgebied van een
soevereine staat, en hebben de plicht om elkaars grenzen te respecteren.
Er ontstond een systeem van soevereine staten die rechtsbetrekkingen met elkaar aangingen.
Het stelsel is in de loop van de jaren veranderd en uitgebreid.
Een van de nieuwe, onafhankelijke staten die bij de Vrede van Westfalen werd erkend, was de
Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, de voorloper van wat nu het Koninkrijk der
Nederlanden is.
De oorsprong van het modern internationaal publiekrecht ligt in:
§ De erkenning van soevereiniteit van staten
§ Het netwerk van onderlinge rechtsbetrekkingen dat tussen de soevereine staten
ontstond.
Wat houdt soevereiniteit in?
Soevereiniteit betekent de hoogste, onafhankelijke macht of autoriteit binnen een bepaald
gebied, meestal een staat. Een soevereine staat heeft het recht om zonder inmenging van
buitenaf eigen wetten, regels en beleid te bepalen. Dit houdt in dat de staat volledige
zeggenschap heeft over zijn binnenlandse en buitenlandse aangelegenheden.
Het idee dat een staat soeverein is en baas is binnen haar eigen grenzen is terug te vinden in
artikel 2 lid 4 VN-Verdrag.
Capitulaties
Dit zijn historische verdragen of overeenkomsten waarin een staat privileges of rechten
verleent aan burgers of onderdanen van een andere staat, vaak met betrekking tot handel of
rechtspraak. Het ontstond vaak uit ongelijkwaardige verhoudingen, waarbij een machtiger land
privileges afdwong bij een zwakker land.
§ Inmiddels zijn capitulaties afgeschaft, omdat ze worden gezien als een inbreuk op de
soevereiniteit van staten.
Voorbeeld: capitulaties tussen het Ottomaanse Rijk en Europese Mogendheden zoals Frankrijk
en Engeland. Deze overeenkomsten verleenden bepaalde economische, juridische en
diplomatieke voorrechten aan de onderdanen van die Europese staten die zich in het
Ottomaanse rijk bevinden, bijvoorbeeld:
§ Buitenlandse kooplieden mochten handeldrijven onder hun eigen wetten en werden
vaak vrijgesteld van lokale belastingen of andere verplichtingen.
Beginsel van zelfbeschikking
Het beginsel van zelfbeschikking speelde een grote en belangrijke rol bij de opkomst van de
Verenigde Staten als machtsfactor en de opkomst van de Sovjet-Unie. Hierdoor verzwakte de
Europese dominantie. Het beginsel werd aanvaard in 1945 in het Handvest van de Verenigde
Naties. Dit gaf alle volkeren het recht om over hun eigen lot te beschikken. Voor het eerst kon
gezegd worden dat internationaal publiekrecht de gehele wereld omvatte. Het beginsel is terug
te vinden in de doelstelling van de VN, artikel 1 lid 2 VN-Verdrag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurtewierik. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.91. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53249 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now