De mens begrijpen in onderzoek
Hoofdstuk 1
1.1 Wetenschappelijk verantwoord onderzoek
mensenkennis = inzicht dat mensen tijdens hun leven opbouwen over hoe andere
mensen zich gedragen. Mensen bekijken elkaar voortdurend en maken allerlei
afleidingen over hoe en waarom mensen zich zo gedragen.
- Subjectief
- Gebaseerd op ervaringen, toevallige gebeurtenissen, selectief
- Vaag en algemeen
Wetenschappelijke kennis = wordt verzameld door wetenschappelijk onderzoek dat
aan duidelijke voorwaarden moet voldoen. Kennis heeft een kwaliteitsgarantie.
Wetenschappelijk onderzoek = doelgericht proces waarbij er op systematische manier
op basis van een onderzoeksontwerp, data verzamelt en analyseert om betrouwbare &
valide onderzoeksvragen te beantwoorden en deel uit te maken van een
probleemstelling.
- Doelgericht
- Systematisch
- Onderzoeksontwerp
- Dataverzameling en data-analyse
- Betrouwbaarheid en validiteit
- theoretische focus
o ontwikkelen en testen van theoretische modellen & concepten
o dieper begrip krijgen van mechanismen, processen relaties
- generaliseerbaarheid
o algemene principes ontdekken die van toepassing zijn op breed scala aan
situaties en contexten
1
, 2
o doel: generaliseerbare kennis genereren die verder reikt dan specifieke
praktijksituaties
2. praktijkgericht/toegepast onderzoek
- vragen uit de praktijk beantwoorden
- levert kennis op die mensen in staat stelt om maatschappelijke verschijnselen in
de werkelijkheid te analyseren en te beïnvloeden en te veranderen.
- Opdrachtgevers: organisaties, bedrijven, overheden,…
- Actieonderzoek = wanneer onderzoeker zelf mee wordt betrokken in de
uitvoering van zijn aanbevelingen
fundamenteel praktijkgericht
Kennis ontwikkelen: theoretische Vragen uit praktijk beantwoorden:
relevantie praktische relevantie
Gericht op kennisvermeerdering Gericht op verandering en beïnvloeding
Opdrachtgevers: universiteiten, Opdrachtgevers vaak: organisaties,
onderzoeksinstellingen bedrijven, overheden
Systematische wetenschappelijke Systematische wetenschappelijke
aanpak aanpak
Streven naar betrouwbaarheid en Streven naar betrouwbaarheid en
validiteit validiteit
Actieonderzoek
= vorm van praktijkgericht onderzoek waarbij onderzoekers
- De inzichten uit de analyse kunnen tot interventie of plan van aanpak leiden
- Onderzoeker gaat zelf op zoek naar efficiënte maatregelen of methodieken om
praktijksituatie te verbeteren. (bv. Sportruimte om te ontspannen tijdens pauzes)
- Bij keuze van maatregelen of methodieken laat onderzoeker zich best leiden door
bruikbaarheid & aanvaardbaarheid in die concrete situatie.
Deskresearch en fieldresearch
deskresearch Fieldresearch
Gebaseerd op bestaande gegevens Zelf veldonderzoek doen door gegevens te
verzamelen
2
, 3
Toegankelijk, minder kosten, efficiënt Diepgaande inzichten gericht op de vraag,
mogelijkheid om hypotheses te testen
Verschillende grondvormen
kwantitatief kwalitatief
In breedte onderzocht In diepte onderzocht
Ideeën, attitudes en gedragingen Belevingen en betekenissen beschrijven
beschrijven en verklaren en begrijpen
Enquêtes, experimenten, observaties, Interviews, focusgroepen, observaties,
meta-analyse, documentenanalyse documentenanalyses
Cijfermateriaal Taal
Statistische analyses Inhoudsanalyses
Veralgemenen uit steekproef naar Diversiteit in doelgroep en rijkdom aan
ruimere populatie informatie
Onderzoeker staat ‘ver’ van onderwerp en Meer nabijheid van onderzoeker
deelnemers
Standpunt is centraal en leidend Standpunt van deelnemers centraal
statisch Proces in beweging
! beide zijn gelijkwaardige vormen van onderzoek en kunnen als complementair
beschouwd worden, ze vullen elkaar aan !
Verschillende tijdsperspectieven
CROSS-SECTIONEEL VS LONGITUDINAAL ONDERZOEK
1. cross-sectioneel
- Mensen eenmalig, op bepaald tijdstip onderzoeken
- Bv. Vandaag enquête over pestgedrag in bepaalde klas
2. longitudinaal onderzoek
- Loopt langer doorheen tijd
- Meerdere onderzoek momenten ingelast
- Bv. Schooljaar lang, om de twee maanden, enquête over pestgedrag afnemen
- 2 onderscheiden in longitudinaal onderzoek
2.1 trendonderzoek
- Regelmatige tijdstippen
- Niet telkens bij dezelfde doelgroep
- Doel: trends in een bepaald fenomeen te onderzoeken
2.2 panelonderzoek
3
, 4
- Regelmatige tijdstippen
- Bij dezelfde doelgroep
- Doel: veranderingen binnen een groep te kunnen vaststellen
RETROSPECTIEF VS PROSPECTIEF ONDERZOEK
Retrospectief onderzoek
- Blikt letterlijk terug in de tijd
- Men probeert gerapporteerde ideeën, attitudes of gedragingen in heden te
verbinden met gebeurtenissen uit verleden van respondenten.
Prospectief onderzoek
- Kijkt vooruit in de tijd
- Meerdere onderzoeken op verschillende tijdstippen
- Resultaten verbinden met elkaar
Cross-sectioneel Eenmalig, op één tijdstip
longitudinaal Langer doorheen tijd, meerdere momenten
Trendonderzoek: telkens andere steekproef op verschillende
tijdstippen.
Panelonderzoek: zelfde steekproef gevolgd
Retropesctief: huidige kenmerken van deelnemers proberen
verbinden met gebeurtenissen uit verleden
Prospectief: steekproef volgen door de tijd heen om verbanden te
zoeken
1.3 eisen aan onderzoek
Wetenschappelijke eisen
Empirisch
- Moet gericht zijn op onderwerpen die zintuigelijk waarneembaar zijn
- Over wat is en niet over wat zou moeten zijn
- Stap 1: hypothese formuleren (veronderstellingen of verwachtingen)
- Stap 2: kijken of hypothesen in realiteit kloppen
- Hypothese toetsen via onderzoek houdt in dat deze veronderstelling
falsifieerbaar/weerlegbaar moet zijn.
De empirische cyclus = schetst verband tussen theorie/ideeën en empirie anderzijds.
Er zijn 2 bewegingen mogelijk (deductie en inductie).
Cyclus = proces waarbij 2 bewegingen in elkaar kunnen doorlopen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller louisevanneste28. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.28. You're not tied to anything after your purchase.