Deel 3: zintuigen
I. Smaak
Chemoreceptoren: smaak
- Waarneming van smaak gebeurt via smaakknopen
Bij verschillende zoogdiersoorten kun je in de smaakknop verschillende
celtypes geïdentificeerd worden
Gemiddelde levensduur van de cellen is 10 dagen
De belangrijke cellen zijn de type III cellen
De type I en II cellen fungeren als steuncellen
Ongedifferentieerde basale cellen zorgen voor de vervanging van de
andere celtypen
Terug te vinden in het epitheel van de tongpapillen
Papillae fungiformes
Papillae circumvallatae
de klieren van Von Ebner uitmonden op de bodem van de groeve
Papillae foliatae
a. Papillae vallatae
Synoniem: circumvallata
- Het grootste, maar minst verspreide papil
- Meer naar de achterkant van de tong te vinden
- Elk papil wordt omgeven door een soort ‘gracht’
- Aan de zijkanten, maar ook aan de kant van de groeve tref je smaakknopen aan
- In de groeve monden kleine sereuze kliertjes uit, het secreet hiervan moet de
smaakknopen schoonspoelen
De kliertjes van Von Ebner
- Bedekt met een meerlagig plaveiselepitheel en de smaakknopen zijn hierin gebed
- Bevat 2 verschillende typen van kleine speekselklieren: sereus en muceus
het secreet dient om de moleculen weg te spoelen zodat er nieuwe prikkels
kunnen worden waargenomen
- Afvoergang van een speekselkliertje gaat de producten van de klieren afvoeren in de
groeve rond een papilla circumvallata
2 types speekselklieren afvoergang
1
,Deel 3: zintuigen
b. Papillae fungiformes en foliatae
1. Papillae fungiformes
- Deze soort dragen doorgaans de smaakknopen
- Minder talrijk dan de p. filiformes waartussen ze verspreid voorkomen
- Kleinder dan p. vallatae, maar nog wel van een grootte dat ze een omvang van
duidelijk bindweefselkern bevatten
- Ze steken boven de p.filiformes uit
- Kunnen bij de mens als kleine rode puntjes op het dorsale tongoppervlak
waargenomen worden
2. Papillae foliatae
Verwijst naar de ‘bladen’ van een boek
- Je kijkt hier naar de papillen vanuit het dorsale oppervlak van de tong
tong werd dus doorgesneden evenwijdig met de lengte-as
- Je ziet dus de zijkanten van de p.foliatae
- Papillae zijn afgeplat en van elkaar gescheiden door diepe epitheelinsnijdingen
De insnijdingen zijn bedekt met epitheel en bevatten een aantal ingebedde
smaakknopen
- De middenste bindweefsel papil bevat meestal een duidelijk bloedvat vaatpapil
- De twee buitenste bindweefselpapillen zenuwpapillen
2
, Deel 3: zintuigen
II. Reuk
Chemoreceptoren: reuk
Reukepitheel
- Bedoeld voor de detectie en signalisatie van geur
- Geurmoleculen die in lage concentraties aanwezig zijn in de lucht waar te nemen
- Bedekt het dak van de neusholte en een stukje neustussenschotten (septum nasi)
De overige delen van het neuslumen zijn bekleed met een typisch
respiratorisch epitheel
- Pseuodomeerlagig cilindrisch
- 3 verschillende celtypes:
a. Steuncellen
Ondersteunen de reukcellen en zijn ermee verbonden via celjuncties
- Iets breder bovenaan en dragen microvilli aan het apicale oppervlak
- Het glad ER bevat enzymen die overtollige reukmoleculen kunnen verwijderen en
inactiveren
b. Basale vervangcellen
- Kleiner en driehoekig van vorm
- Kunnen delen en differentiëren kunnen de reukcellen en de steuncellen
vervangen
c. Reukcellen (=olfactorische neuronen)
- Enige neuronen zijn die rechtstreeks contact hebben met de buitenwereld
- Enige neuronen in het lichaam die geregeld vernieuwd kunnen worden
- Eigenlijk zijn het sensorische receptorcellen
- Bipolaire neuronen waarvan de cellichamen gelegen zijn in het epitheel
- De dendrieten vormen aan de apicale deel, een reukblaasje waaruit cilia vertrekt
Ciliën bevatten moleculaire receptoren en ionenkanalen
Ciliën steken uit in de neusholte, ze vergroten het receptoroppervlak
aanzienlijk
- Binding van geurmoleculen op de receptoren induceert een intracellulaire
signalisatiecascade waarbij geopend worden
Leidt tot een membraan depolarisatie
Via het axon van de betrokken cel wordt een signaal gestuurd naar de eerste craniale zenuw
en zo naar de reukkwab van de hersenen
- Deze cellen kunnen afsterven in het lamina propria ten gevolge van bepaalde ziekten
of fysieke beschadiging
Reukmoeheid
- De bindplaatsen van de reukcellen worden een lange periode niet meer ontdaan
waaraan ze gebonden zijn
Oplossing?
- Lamina propria bevat talrijke reukkliertjes (klieren van Bowman) waarvan de secreten
de sensorische structuren proper maken klaar voor hergebruik
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elisavanmol. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.