Summary
aardrijkskunde arm en rijk de geo samenvatting (2017/2018)
- Course
- Level
- Book
samenvatting arm en rijk de geo, vwo, vijfde editie
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: fleur50 • 4 year ago
Seller
Follow
marittb
Reviews received
Content preview
Aardrijkskunde samenvatting arm en rijk1 Je hebt verschillende soorten liggingen:
- De absolute ligging (precieze ligging word vaak gegeven met coördinaten). De coördinaten
van Ethiopië zijn 10 NB en 40 OL.
- relatieve ligging (beschrijving van de ligging ten opzichte van iets).
De ligging van een gebied bepaalt de afstand naar dat gebied.
- De absolute ligging is bepalend voor de absolute afstand: hoeveel kilometer moet je reizen
om in het gebied te komen?
- De relatieve ligging bepaalt de relatieve afstand: hoeveel tijd, kosten en moeite zijn nodig
om een gebied te bereiken?
Ruim de helft van Ethiopië is bedekt met bergketens ook de infrastructuur is slecht. Hierdoor moet je
veel moeite steken in het vervoer van landbouw producten.
De bevolkingskenmerken in een land zijn:
Demografie: In Ethiopië is er een grote bevolkingsgroei. Als je naar het sterftecijfer in Ethiopië kijkt
lijkt het niet heel hoog maar er is wel een extreem hoge kindersterfte.
Cultuur: In Ethiopië wonen veel verschillende volkeren met een eigen taal/dialect en cultuur. Dit
maakt communicatie in het land lastig. De meerderheid van de bevolking is christelijk maar er zijn ook
een grote groep moslims. De familiebanden in Ethiopië zijn met name op het platteland sterk. Ouders,
kinderen, grootouders, neven, nichten, ooms en tantes (grootfamilie) wonen vaak samen. Er is een
duidelijke rolverdeling: mannen werken op het land en worden daarbij geholpen door de kinderen
(die dus vaak niet naar school kunnen). Vrouwen zorgen voor het huishouden.
Politiek: de territoriale conflicten tussen Ethiopië met zijn buurlanden Eritrea en Somalië zorgen voor
veel schade. De gewapende conflicten brengen veel kosten met zich mee hierdoor kan dat geld niet
worden uitgegeven aan onderwijs, gezondheidzorg en infrastructuur. Ethiopië is een federale staat,
bestaande uit 9 staten die veel autonomie hebben. De staten komen overeen met de woongebieden
van de volkeren. De overheid functioneert slecht: veel corruptie, weinig transparantie, geen vrijheid
van meningsuiting. Er is dus geen sprake van good governance. De huidige regering probeert de
economie te moderniseren, fraude en corruptie word stevig aangepakt. Maar voor vrijheid van
meningsuiting is weinig ruimte.
Economie: Ethiopië is een van de armste landen van Afrika. De economie gaat wel snel vooruit maar
hierdoor worden de verschillen tussen arm en rijk steeds groter. Een groot deel van de bevolking
werkt in de landbouw de economie word hierdoor erg kwetsbaar voor misoogsten. De bijdrage van
het bbp blijft ver achter in de primaire sector. Veel boeren zijn zelfvoorzienend en drijven extensieve
veeteelt of verbouwen voedselgewassen. Daarnaast vindt er commerciële landbouw (niet voor eigen
gebruik) plaats van handelsgewassen. Veel producten worden geëxporteerd en in dat geval spreekt
men van exportlandbouw. de secundaire sector is aan het groeien en dat is goed want de
arbeidsintensiever bedrijfstak kan de overbevolking op het platteland helpen opvangen. De
werkeloosheid daalt maar de cijfers zijn bedrieglijk: veel mensen werken namelijk in de informele
sector. Een lichtpuntje is de toenemende toeristenstroom nu de politieke stabiliteit toeneemt (vrede
en veiligheid enz.).
2 de landschappen in Ethiopië verschillen erg van elkaar. Er zijn veel beken en rivieren die door
het hoogland stromen. De vochtige hooglanden worden omsloten door droge savanne en steppe.
Door het berggebied loopt een reusachtig breukstelsel (Oost-Afrikaanse slenk) dat breukstelsel
veroorzaakt een kloof waardoor verbindingen tussen noord en zuid Ethiopië moeilijk worden.
Vanwege de hoogteverschillen kan de temperatuur erg wisselen. Ook het neerslagpatroon vertoont
veel variatie (neerslagvariabiliteit) dit komt vooral voor in de wat drogere gebieden. De hoeveelheden
neerslag per seizoen kan heel erg verschillen dit is erg riskant voor de akkerbouw. De absolutie ligging
en het reliëf (hoogteverschillen) zijn bepalend voor het klimaat. Ethiopië is te verdelen in vier
neerslaggebieden met elk een eigen neerslagregiem (verdeling van de neerslag over het jaar):
, De aride zone: droog, alleen in de wintermaanden valt er wat regen. In deze gebieden word soms
gebruik gemaakt van droogtelandbouw waarbij ze in rivierdalen granen verbouwen en na de oogst
de grond zo veel mogelijk afgedekt word met plantenresten op die manier word de verdamping
van het grondwater beperkt. In deze gebieden trekken veel nomadische veehouders rond.
De semiaride zone: halfdroog, liggen aan de buitenrand er zijn twee natte periodes per jaar de
bodem is vruchtbaarder dan in de aride gebieden.
De subhumide zone: half nat, savanne gebied met veel struiken, grassoorten en bossen.
De humide zone: zeer nat, in het hoogland met in alle seizoenen veel regen.
Voor een boer is het balangrijk dat na een natte periode een droge periode komt zodat de
gewassen kunnen rijpen en worden geoogst. Er zijn verschillende regenseizoenen: de bega (droge
seizoen), de belg (kleine regentijd van begin feberuari tot mei) en de kiremt (grote natte tijd van juni
tot september). 80% van de gewassen word verbouwd in de kiremt dus als de regen in juni wegblijft
dan heeft dat gevolgen voor de hele voedselvoorziening. Er kan veel voedsel worden verbouwd in het
vruchtbare hoogland maar dat gebeurd niet altijd dit komt door de grondbezit verhoudingen. De
akkerbouw is vooral in handen van kleine boeren ze zijn zelfvoorzienend en ze leven ver weg van de
wegen en steden dus verkopen ze het voedsel aan kleine handelaren voor lage prijzen. Een ander
probleem is dat de landbouwgrond van de overheid is. Als boeren dat zouden kopen dan zou het
zomaar kunnen dat de pachtovereenkomst word ingetrokken en het land aan iemand anders word
gegeven. De boeren hebben geen zin om te investeren in een land dat niet van hen is, bovendien is
de opbrengst dan heel laag. De grootste commerciële boeren in Ethiopië zijn multinationals, de
overheid verhuurt miljoenen hectaren aan de buitenlandse bedrijven. Deze buitenlandse bedrijven
vinden dit fijn omdat het klimaat goed is, de arbeidskosten laag zijn en de nabije afzetmarkten. De
bevolking vind dat de overheid te weinig investeert in hun eigen bevolking hierdoor word het land
soms onrustig. De landbouw in Ethiopië is vaak slecht voor de natuur. Dit komt doordat de hoge
agrarische bevolkingsdichtheid veel bossen kappen de akkers raken uitgeput en de kale grond word
langzaam weggespoeld door watererosie. Door al deze omstandigheden moet Ethiopië veel voedsel
importeren en raakt Ethiopië verder in de schulden.
3 we kijken in deze paragraaf naar de interne (alle onderlinge contacten binnen een gebied) en
externe relaties (alle contacten met andere gebieden).
Met contacten doelen we op allerlei stromen van arbeid, kapitaal en goederen in een land.
de FAO (food and agriculture orginization)meet hoeveel mensen er wereldwijd aan ondervoeding
lijden. Ze schatten dat er in de toekomst per bewoner minder voedsel beschikbaar zal zijn er is dus
sprake van een voedselcrisis .je hebt verschillende soorten honger:
- kwantitatieve honger, als je minder dan een bepaald aantal calorieën in neemt.
- kwalitatieve honger, je krijgt te weinig eiwitten en vitaminen binnen.
Er sterven jaarlijks veel mensen aan ondervoeding daarom is het recht op voedselzekerheid
vastgelegd in de rechten van de mens, iedereen moet in staat zijn om genoeg voedsel van goede
kwaliteit te eten. Net als andere onderdelen van de economie, is de landbouw de laatste decennia
sterk geglobaliseerd (globaliserende landbouw).Gebieden die geen geschikte ligging,
bevolkingskenmerken en gebiedskenmerken hebben voor voedselproductie kunnen dus via handel
aan voedsel komen. De Amerikaanse geograaf Edward Ullman meent dat handel tot stand komt als
aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Er moet sprake zijn van:
- Complementariteit, Gebied A heeft iets wat gebied B wilt hebben, en gebied B heeft iets dat
gebied A wilt hebben.
- + olie - olie
A - geld B + geld
Transporteerbaarheid, Een goed moet van gebied A naar gebied B
kunnen worden getransporteerd. Er mogen dus geen tussenliggende hindernissen zijn
+ olie - olie
A - geld B + geld
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marittb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now