Dit is een volledige samenvatting van adviseren 1, zo hoef je niet dagen lang te besteden aan het overtypen van alles wat in de cursus staat. In dit document staat letterlijk alles.
Capabel onderwijs cursus assistent-drogist
1. Basiskennis
1. Drogisterij
Wat de drogisterij is en wie daar werkzaam zijn.
Wet 1865: ook anderen dan alleen apotheek bereide geneesmiddelen afleveren
zelfzorggeneesmiddelen
- je mocht alleen geneesmiddelen verkopen als je hiertoe bevoegd was over kennis
om te adviseren: drogisten
- klant kan met klachten komen die je beter naar de huisarts kunt verwijzen: advies is
belangrijk
- sinds 2002: zelfbediening van zelfzorggeneesmiddelen in apotheken en drogisterijen:
Die zelfbediening vindt plaats onder toezicht van een apotheker of drogist (GEEN
ASSISTENT) en wordt ook wel zelfselectie genoemd.????
2. Bevoegdheden van de drogist
Geneesmiddelenwet van nu staan bevoegdheden in van groothandelaren, fabrikanten,
(huis-)artsen en voorschrijvers van geneesmiddelen, apothekers en Drogisten
- Drogist mag niet alle geneesmiddelen uitgeven: alleen lage doseringen
- Drogist mag geen geneesmiddelen bereiden en verpakken
- Apotheker mag wel deze 2
- Levering van geneesmiddelen alleen onder leiding van gediplomeerde drogist
Bevoegdheden assistent-drogist
- Productinformatie
- klantgericht advies: klachtvraag (wasa vragen)
1. Wie heeft de klacht
2. wat zijn de Symptomen
3. Wanneer ontstaan
4. Al geprobeerd de klachten te verhelpen?
Bevoegdheden verkoper drogist
- Productinformatie (verpakking, bijsluiter)
- geen klantgericht advies
Je mag uitleggen welke geneesmiddelen Paracetamol bevat en wat verschillen zijn, maar
als de klacht in beeld komt, of hij er wel goed aan doet paracetamol te gebruiken, dan
assistent drogist
3. Geneesmiddelen
Geneesmiddel: een middel of product dat helpt om te genezen van ziektes.
Geneesmiddel krijgt een bredere betekenis in de wet breder verwoord:
- substanties die bestemd is om te worden toegediend bij:
1. Het genezen of voorkomen van ziekte, gebrek, wond, pijn
2. Het stellen van een geneeskundige diagnose bij de mens
3. Het herstellen, verbeteren of anderszins wijzigen van fysiologische functies bij de
mens door een farmacologisch, immunologisch of metabolisch effect te
bewerkstelligen.
,Warenwet producten die geen genezing/verhelping (Medische claim) hebben, zoals
keelsnoepjes: Gezondheidsclaim
Maar wanneer een Warenwet Artikel geneest of verhelpt, wordt het automatisch een
geneesmiddel en moet het ook geregistreerd worden als een geneesmiddel. Het valt dan
onder de Geneesmiddelenwet.
Als dropjes de keelpijn niet laten wegdoen dan gezondheidsclaim, maar geneest het dan
medische claim.
3.1 Soorten geneesmiddelen
College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG): Register waarin alle
geneesmiddelen staan die verkocht mogen worden: geregistreerde geneesmiddelen
Register Verpakte Geneesmiddelen (RVG): geregistreerde geneesmiddelen; Op de
verpakking en met een nummer van 5 cijfers: toelatingsnummer(RVG en RVH)
Registratie Voor Homeopathische geneesmiddelen (RVH): RVH-nummer die als
registratie dient: deze middelen moeten ook geregistreerd worden sinds 2002
Homeopathisch is het verdunnen van stoffen die symptomen van een ziekte juist
veroorzaken zodat de stof de genezende kracht behoudt: Dat zijn middelen waarvan de
medische werking nooit is bewezen, waaronder al die A.vogel producten enzo daarom staan
die ook apart in de winkel geen officiële geneesmiddelen: alleen kwaliteit en veiligheid
In de Geneesmiddelenwet (2007) worden vier categorieën geneesmiddelen genoemd.
1. UR-geneesmiddel: arts
Een geneesmiddel dat uitsluitend op recept mag worden voorgeschreven door bijvoorbeeld
een (huis-)arts.
2. UA-geneesmiddel: apotheek
Een geneesmiddel dat zonder recept en uitsluitend in een apotheek verkocht mag worden.
3. UAD-geneesmiddel: apotheek/drogisterij + toezicht drogist
Een geneesmiddel dat zonder recept, maar uitsluitend in een apotheek of een verkooppunt
met toezicht van een drogist mag worden verkocht; advies door apotheker drogist
4. AV-geneesmiddel: supermarkten benzinestations + toezicht drogist
Een geneesmiddel dat zonder recept ook buiten een apotheek of een verkooppunt met
toezicht van een drogist mag worden verkocht; geen advies nodig: onschuldige middelen:
dus geen 100 stuks paracetamol: 20 sure
UAD en AV zijn zelfzorggeneesmiddelen. UA ook want je hebt geen recept nodig, bij UR
vervalt het woordje zelfzorg.
,Toezicht: presenteren, reclame maken, adviseren, afrekenen.
3.2 Afleverstatus
CBG bepaalt waar het product mag worden verkocht
- Recept(UR)geneesmiddelen
- niet receptgeneesmiddelen
CBG kijkt hierbij naar risico van het geneesmiddel
- Giftigheid
- bijwerkingen
- gevolgen onjuist gebruik
- praktijkervaring
UA/UV? niet? dan UAD
CBG kijkt naar AV
- schade verwaarsloosbaar?
- kleine verpakkingsaantal
- bijsluiter extra risicosituaties
- Geen advies nodig?
AV is gwn basically minder werkzame stof en aantal in verpakking
Links: Voorbeeld van homeopathisch UAD geneesmiddel met RVH zonder indicatie
Rechts: Voorbeeld van Traditioneel Kruiden Geneesmiddel (TKG) met RVG registratie
gebaseerd op traditioneel gebruik en geen bewijs met indicatie
3.3 TKG
er zit in:
Kruidensubstanties: planten, hele gesneden of gebroken algen, fungi, korstmossen
kruidenpreparaten: wat je uit de kruidensubstanties krijgt door te persen bijvoorbeeld
Toelating:
30 jaar medische praktijk waarvan 15 in de EU, alleen bij zelfzorgklachten.
Bij indicatie staat altijd vermeld: de toepassing is uitsluitend gebaseerd op langdurige
gebruikservaring, na langdurig gebruik wordt dus algemeen geaccepteerd dat het werkzaam
is, niet bewezen
sinds 2007 doet CBG TKG als RVG inschrijven Fytotherapie
,4. verantwoorde zorg
Gebruik van UAD geneesmiddelen gebeurt niet altijd op de juiste wijze. Maar ook is er risico
als ze gwn volgens de bijsluiter worden gebruikt.
Verantwoorde zorg: houdt in dat een klant het meest geschikte UAD-geneesmiddel krijgt
geadviseerd. Daarbij moet de klant op de hoogte zijn van het juiste gebruik, relevante
bijwerkingen, Met als doel de klacht zo snel en effectief mogelijk te genezen
- Nederlandse Drogisten Norm ^ er moet bij verkoop ook verantwoorde zorg, geldt niet
voor AV.
- Goed opgeleid personeel dat zich regelmatig bijschoolt.
- Een veilige winkelinrichting waar informatie over zelfzorgproducten kan worden
verkregen.
- Een goede bedrijfsvoering met een werkend kwaliteitsbeleid, werkbegeleiding en
intercollegiaal overleg.
Nederlandse drogistennorm
2013: CBD stelt Nederlandse drogistennorm op
De norm geeft de minimale standaard voor de kwaliteitszorg in de winkels aan om zo aan de
wettelijke eis van verantwoorde zorg te kunnen voldoen.
In alle drogisterijen in Nederland zijn sindsdien de regels van de Nederlandse
Drogistennorm leidend. Alle winkels en hun medewerkers moeten zich hieraan
houden
In de Nederlandse Drogistennorm worden acht aspecten genoemd van terhandstelling van
zelfzorggeneesmiddelen:
- Algemene eisen bij toezicht.
- Voorkomen van risico's.
- Advies en communicatie.
- Reclame voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten.
- Personeel.
- Winkelinrichting.
- Controle en klachtenbehandeling.
- Administratie.
Intern toezicht van drogist en extern toezicht van IGJ of die interne toezicht aanhoudt.
16 jaar:
Het is verboden om zelfzorggeneesmiddelen te verkopen en overhandigen aan kinderen
jonger dan 16 jaar
- Tenzij duidelijk is dat dit gebeurt op verzoek van een volwassene;
- Tenzij het gaat om een middel waarvan het gebruik geen enkel gezondheidsrisico
met zich mee kan brengen (bij normaal gebruik en verkeerd gebruik).
5. wetten en regels
Geneesmiddelenwet artikel 62
Wat wordt verstaan onder verantwoorde zorg en dat drogist verantwoordelijk is voor toezicht
houden. Advies alleen assistent(drogist) en voldoende aanwezig in een drogisterij
,5.1 terhandstellen
Je moet als assistent drogist kunnen zeggen wat de rol van verkoper is in drogisterij bij
terhandstellen van UAD en AV
Met het terhandstellen van een UAD-geneesmiddel wordt bedoeld:
- Het aanbieden van geneesmiddelen zodat de klant een weloverwogen keuze kan
maken;
- Het geven van voorlichting over het geneesmiddel (tenzij de klant dat niet wenst);
- Het afrekenen en het overhandigen van het UAD-geneesmiddel;
- Het verlenen van nazorg door een terugkerende klant te adviseren.
Bijvoorbeeld: onverstandig om te verkopen bij grote hoeveelheid.
5.2 Voorlichting en reclame
Weekfolders, tv reclame
Reclame regels: Keuringsraad Openlijke Aanprijzing Geneesmiddelen (KOAG)
Reclame over geneesmiddelen belangrijk getoetst worden op SmPC-tekst: officiële
bijsluitertekst: De fabrikant mag bijvoorbeeld in een reclame over een geneesmiddel niet
melden dat het helpt tegen een bepaalde kwaal als dit niet in de SmPC-tekst is opgenomen.
5.3 zelfzorg (klant is zelf verantwoordelijk voor eigen gezondheid)
Als (Assistent-)Drogist is het van belang dat je weet welk zelfzorggeneesmiddel in welke
situatie wel of niet gebruikt mag worden. Er wordt van je verwacht dat je:
- Op de hoogte bent van de belangrijkste eigenschappen van de geneesmiddelen die
je verkoopt;
- Je de informatie op een begrijpelijke manier aan de klant kunt uitleggen;
- Zo min mogelijk vaktaal en moeilijke medische termen gebruikt tijdens het
adviesgesprek.
Zelfzorgproducten: producten die door
consument op eigen initiatief kunnen
worden aangeschaft om
gezondheidsklachten:
- vast te stellen
- te bestrijden
- te voorkomen
Drogisten Zelfzorgstandaarden: staan de producten en werkzame stoffen in die
producten, die voldoen aan de 20/80-regel: 20% van de geregistreerde producten die 80%
van de omzet zijn.
Generiek middel: geneesmiddel dat de naam heeft van de werkzame stof (paracetamol =
paracetamol).
- Generieke middelen en huismerkproducten worden in de lesstof of standaarden over
het algemeen niet behandeld.
,In de zelfzorgstandaarden en bij de indicaties worden alleen geneesmiddelen
genoemd met een RVG-registratie.
- homeopathisch, geen rvg-registratie nooit? kruiden wel kan?
6. bijsluiter (medische termen klantvriendelijk vertaald, er staat precies in wat de klant
wel en niet met het middel kan, goed gebruik stimuleren)
SmPC: Samenvatting van de kenmerken van het product; officiele bijsluiter tekst
Dat is dus niet de bijsluiter zelf. De bijsluiter is hierop gebaseerd maar bevat minder
informatie. Alleen die informatie die relevant is voor gebruiker.
- In de verpakking van elk zelfzorggeneesmiddel zit in principe altijd een
patiëntenbijsluiter.
Op de verpakking (geregistreerd) hoort te staan: ook in braille
- naam
- sterkte
- toedieningsvorm
Bijsluiter moet leesbaar zijn:
- lettertype
- lettergrootte
- kleurgebruik
- kwaliteit papier
Eisen bijsluiter
Teksten op bijsluiter en verpakking goedkeuring nodig CBG (zie hierboven eisen)
- Een bijsluiter is NIET verplicht als alle verplichte informatie op de verpakking staat
In de bijsluiter staat:
- Een inleidende tekst over het belang van de bijsluiter.
- Waarvoor het product kan worden gebruikt (indicatie)
- Voor wie het niet geschikt is (contra-indicatie)
- Een waarschuwing dat het buiten bereik van kinderen moet worden bewaard en
mogelijk andere waarschuwingen die gelden voor het product
- Op welke wijze het gebruikt moet worden
- Mogelijke bijwerkingen
- Wat de naam is en wat er in de verpakking zit;
- Wat de dosis, samenstelling en toedieningsvorm is;
- De uiterste gebruiksdatum;
De naam en plaats van vestiging van degene die het product heeft geregistreerd, het
registratienummer en het partijnummer van de fabrikant.
-> bijsluiter mag ook in een andere taal als het exact hetzelfde is qua woorden
-> bijsluiter mag worden verwezen naar andere sterktes/toedieningsvormen wanneer een
andere dosering noodzakelijk is: bijwerkingen gerangschikt
-> op de verpakking mogen adressen voor inlichting en correspondentie(contactinformatie)
niet staan maar deze mogen wel in de bijsluiter staan
-> op de verpakking mag geen drogisterij staan
,1. Wat is dit middel en waar wordt het voor gebruikt
Geneesmiddelengroep: NSAID/maagzuurremmers (tantum bevat benzydamine dat
behoort tot NSAID)
werking van middel: ontstekingsremmend / neutralisering maagzuur
Therapeutische indicaties: bij overbelasting of blessures
2. Wanneer mag u dit middel gebruiken?
Contra-indicatie: Soms voor alle gebruikers, soms voor kinderen tot 18 jaar, soms voor
overgevoeligheid van een bepaald middel: Mucodyne geldt overgevoeligheid voor
Carbocisteïne.
Waarschuwingen: Dieet of aantal gram van een middel
-> bij contra en waarschuwingen staan ook de risico's van 2 of meer middelen wordt gebruikt
-> Wisselwerking: Gelijktijdig gebruik van meerdere middelen kan een nadelig effect
hebben, ook met het eten en drinken moet je oppassen, bijvoorbeeld combi met
alcohol/ suikerziekte (staat vermeld in hulpstoffen): Bisacodyl moet daarom
minstens een half uur voor antacida worden ingenomen.
Invloed op rijvaardigheid
zwangerschap en borstvoeding: Naproxen wordt in de moedermelk teruggevonden. Aleve
mag daarom ook niet bij lactatie worden gebruikt.
3. Hoe gebruikt u dit middel
Gebruikelijke dosering:
- aanbevolen effectieve dosering en max dosering.
- toedieningsinterval tijd tussen 2 giften (innames)
- toedieningsfrequentie hoeveel in 24 uur
- kinderen jonger dan 18 jaar, (leverpatiënten aparte dosering misschien, kan ook
afhangen bij kinderen van leeftijd en gewicht
Overdosering: soms eenmalig en langdurige overdosering vermeld, soms uberhaupt
vermeld, niet altijd.
Vergeten in te nemen/als men wil stoppen
4. Mogelijke bijwerkingen
Ongewenste effecten en effecten die alleen bij kinderen tot achttien voorkomen
- maagpijn
- vlek in kleding
Ik moet vaak en zeer vake bijwerkingen kennen. Bij normaal gebruik kunnen er weinig
bijwerkingen zijn maar bij hoge doses/langdurig gebruik wel veel
,5. hoe bewaart u dit middel?
Hoog, donker, droog (niet vochtig, slecht voor poeders en tabletten), koel,
houdbaarheidsdatum
Hoe een geneesmiddel vernietigd moet worden
Warmte wordt afgeraden, verliest zn effect; ongeschikt worden
6. inhoud van de verpakking en overige info
- Welke stoffen zitten er in, ook hulpstoffen: stoffen die niet bijdragen aan de
genezende werking (smaak)
- Doos met 50 tabletten (hoe ziet het middel eruit en hoeveel zit erin)
- Vergunning voor handel en de naam van fabrikant, datum goedkeuring bijsluiter met
RVG nummer
7. Wel zelfzorg, geen genees
-> gezondheidsproducten; maaltijdvervangers, voedingssupplementen
voedingssupplementen: farmaceutisch uiterlijk, lijken op een geneesmiddel. (vitamin)
Het behandelen, genezen, voorkomen van ziekten is alleen voor geneesmiddelen
toegestaan.
Op verpakkingen hoort te staan:
- aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
- gewicht als percentage.
,8. toedieningsvormen en wegen
werkzame stofjes maar ook hulpstoffen:
-> smaak, kleurstoffen maar ook: stoffen die invloed hebben op de snelheid waarmee een
tablet in de maag uiteenvalt
Toedieningsvormen:
Oraal via mond en slokdarm, meest voorkomende
rectaal zetpil
op de slijmvliezen
door indruppeling
dermaal op de huid: zalf
transdermaal door de huid: nicotinepleisters, via de huid worden de stoffen opgenomen in
het bloed.
Toedieningswegen:
route die geneesmiddel aflegt naar gewenst deel lichaam
- Plaatselijke toediening: zalven, oog, neus mondwater
- Systemische toediening: via de bloedbaan, via de mond naar slokdarm
bijvoorbeeld, maar ook via pleister/injectie
combinatiewerking lokaal en systemisch
Maagbeschermer is voor maagpijn (plaatselijk)
Na deze werking gaan de stoffen naar darmen en wordt door bloedbaan opgenomen
(systematisch)
-> ook Onbedoeld als een zalf in de bloedbaan komt (open wondje)
Retard-werking: tabletten met een vertraagde afgifte, minder snel werkzaam wel langere
werking. tablet met meerdere lagen vaak
Synoniemen
prolongation,
slow release,
durette en
spansule
, 2. Zelfzorgvoorlichting en communicatie
communicatie, voorlichting, gesprek met klanten die extra aandacht nodig hebben: risico’s
1. Zelfzorgvoorlichting
Het bevorderen van de gezondheid en het bestrijden van de klacht staat centraal; klant zo
goed mogelijk adviseren
regels voor gezond gedrag ( voor jezelf zorgen )
- gevarieerd eten
- voldoende bewegen
- ontspannen
- matig/geen alcohol
- niet roken
- preventie van ongevallen huis en verkeer
Bij kleine kwalen: goed luisteren naar je lijf, rust nemen en eetpatroon aanpassen
-> meestal gaat het bij zelfzorg om deze kleine kwalen, geneesmiddelen kunnen hierbij
verlichting geven
Goede zelfzorgvoorlichting: juist en goed advies
- Juiste informatie en actuele informatie: staat in regels, bijsluiter en wetgeving
Drogisten Zelfzorgstandaarden
- Begrijpelijk overdragen: duidelijke manier van uitleggen en goed luisteren
- Keuzemogelijkheden: A-merk B-merk of tablet capsules met voor-en nadelen:
beschouwen. zonder commercieel belang maar gezondheidsbevordering
- Tips over leven: levenswijze klant, slapen? eet de klant genoeg groenten en vezels,
bijvoorbeeld bij griep of verstopping
- Verwijzen naar huisarts
-> twijfels over klacht? verwijs dan naar de huisarts
Verschil tussen informatie geven, voorlichting geven en adviseren
heeft u iets tegen koorts en bevat deze hoestdrank suiker
Informatie: feitelijke informatie verstrekken
ja, ze staan hier in het schap
ja, in deze hoestdrank zit suiker
Voorlichting: aard en doel van het geneesmiddel en gevolgen en risico’s
ja, ze staan hier in het schap, maar niet geschikt voor kinderen
ja, in deze hoestdrank zit suiker, dus is niet voor iedereen geschikt
Advies: product aanbevelen of vertellen wat ie het beste kan doen
ja, ze staan hier in het schap, dit product kunt u het beste gebruiken
ja deze hoestdrank bevat suiker, ik zou u dit niet aanraden
Goede zelfzorgvoorlichting draagt bij aan verantwoorde zorg
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller etu1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.
