Pathologie 1 Zwanger en baby:
Per fase van zwangerschap problemen door voeding:
Conceptie/nidatie = Germinale fase (wk 3-4) luteïniserend hormoon (LH) zorgt
voor ovulatie (2wk na eerste dag van laatste ongesteldheid)
1. bevruchting 12 uur na eisprong
2. na 9 dagen innesteling(nidatie)
3. na 2wk geeft placenta HCG af
- Als iets verkeerd gaat in deze fase lijd dat tot prenatale dood (miskraam)
Oorzaak onvruchtbaar: geen eisprong (verstoorde hormoonspiegel, gebruik
anticonceptiemiddelen) beschadigde eileider/baarmoeder en alcohol en
drugsmisbruik (zowel man als vrouw).
Embryonale fase = (wk 5-12)
- Eerste drie maaande, gerekend vanaf de laatste menstruatie, zijn het
meest kritiek, omdat misvorming van grote structuren kan onstaan.
Neurale buisdefecten, die leiden tot spina bifida (open ruggetje)
bijvoorbeeld, komen door problemen in de embryonale fase
Foetale fase = vanaf 3e maand
- Te snelle of te langzame groei kunnen leiden tot problemen (meten
doormiddel van ego of van buitenaf (fundushoogte = bovenste deel
baarmoeder)
Positieve discongruentie = fundus hoger dan verwacht -> meerlingen,
molagraviditeit (vlokkenzwangerschap) en polyhudramnion (te veel
vruchtwater)
Negatieve discongruentie = fundus lager dan verwacht -> foetale
groeivertraging, chromosomale afwijkingen, infecties, intoxicaties,
placentaire doorbloedingen of oligohydramnion (te weinig vruchtwater)
- Nog steeds een kans dat stoffen de foetus kunnen schaden
- In week 12 heeft een kind alle organen
Teratogeen effect = omgevingsfactor die lijd tot een geboorteafwijking. Meestal
stoffen die iemand zelf inneemt. -> deze stoffen kunnen leiden tot beperkingen,
misvormingen of wat voor rare dingen dan ook tijdens de zwangerschap.
FAS -> foetaal alcohol syndroom -> cognitieve stoornis die word veroorzaakt door
heftig alcohol misbruik tijdens zwangerschap. Met kleine hoeveelheid alcohol
gebruik word kind ook al in gevaar gebracht -> FAE (foetale alcohol effect)
- Onderzoek naar de invloed van inname medicatie is heel belangrijk voor
zwangere vrouwen.
Respiratoir/Circulatoir:
1
,Respiratie = ademhaling wordt dieper om extra koolstofdioxide af te voeren.
Een lagere maternale pCO2 bevorderd de diffusie van dit gas door de placenta
naar de vrucht van de moeder. Dit zorgt ook voor kortademigheid (vlugger
dyspnoe) ook blijft er minder lucht achter in de longen na uitademing.
Circulatie = perifere weerstand daalt door optreden van vaatverwijding in
geslachtsorganen en huid. De bloeddruk daalt omdat bloed makkelijker door de
vaten stroomt. Lichaam compenseert door hartslag te laten stijgen. In het
middelste semester daalt de bloeddruk nog meer en stijgt het circulerend volume
zodat de bloeddruk gewoon weer normaliseert.
- Er word meer vocht vastgehouden in lijf.
Lichaamsverhouding baby: hoofd van de baby veranderd sterk tijdens de
zwangerschap
Zwangerschapshypertensie, pre-eclampsie en HELLP:
Zwangerschapshypertensie, pre-eclampsie en HELLP = Hierbij is er sprake
van een vasoconstrictie en een verminderd circulerend volume. Hierdoor
verminderd de placenta doorbloeding, waardoor er bij de foetus een
groeivertraging of zuurstofnood kan optreden. Bij de moeder lekken eiwitten uit
de haarvaatjes waardoor de osmotische kracht afneemt -> lijdt tot oedeem in
hersenen, lever of longen.
Onderzoek = bloeddruk, urine en bloedonderzoek
Behandeling = vaatverwijdende antihypertensiva (medicijn) en
magnesiumsulfaat ter voorkoming van eclampsie
Zwangerschapshypertensie:
Kenmerk = systolische (boven)druk 160 i.p.v. 120 en diastolische (onder)druk 90
i.p.v. 80
- Voor de 20ste week = chronische hypertensie
- Geen andere klachten en tensie normaliseert na zwangerschap
- Foetale groei kan vertraagd zijn door vernauwing van placentavaten
Pre-eclampsie:
Kenmerk = hypertensie en proteïnurie (meer dan 300mg per 24u)
- Hoofdpijn en buikpijn door oedeem van hersenen en lever
- Hoofdpijn, zien van sterretjes, snoerende pijn bovenin buik en tintelende
vingers (oedeem over het hele lichaam)
HELLP:
Hemolyse = extra bloedafbraak (vastgesteld als het LDH stijgt -> enzym dat
lekt uit beschadigde elextrolyten)
Elevated liverenzymes = gestegen leverenzymen (verhoogt ALAT of ASAT in
bloed wijst op leverschade)
Low platelets = lage bloedplaatjes (trombocytenaantal is verminderd)
Kenmerk = snoerende pijn boven in buik door leverschade en (hersen)bloedingen
Fluxus/vloeien:
Fluxus = Meer dan 1 liter bloedverlies na een vaginale bevalling -> baarmoeder
kan door contractie van het myometrium (samentrekken van de spierlaag) het
bloedverlies beperken.
Risico = macrosomie/meerlinen/veel vruchtwater/ placentaresten /volle blaas
Reflux:
Reflux = maaginhoud komt in de slokdarm terecht (gevoel van braken)
Oorzaken:
1e trimester = progesteron verslapt de kringspier van de maag naar de slokdarm
(gastro-oesphagealesphincter) verslapt.
2e en 3e trimester = druk van onderaf groter -> omvang van de baarmoeder
groeit
Adviezen:
- Niet roken
- Eten goed kauwen
- 3 uur voor slapen laatste maaltijd
- Niet te strakke kleding dragen (druk in buikholte verminderen)
- Minder bukken (door knien bukken)
- Vetarme maaltijden
- Vermageren bij overgewicht
- Voorkomen van inslikken lucht (kauwgom en koolzuurhoudende dranken)
- Koffie, cola, chocolade, alcohol en pepermunt beperken
Diabetes gravidarum:
Diabetes gravidarum = zwangerschap diabetes -> tijdelijke verhoging van
bloedglucose door zwangerschapshormonen die insuline tegenwerken.
Effecten:
- Macrosomie (kind met te hoog geboortegewicht, zwaarder dan 4 kg) ->
kind kan vast komen te zitten tijdens bevalling
- Kind na bevalling verlaagde bloedsuiker -> omdat bloedsuiker vanuit
moeder altijd ‘te veel’ was, is het kind dit gewend vanuit de buik. Na
bevalling krijgt het kind minder.
- Kind meer kans om later DM type 2 of obesitas te krijgen
Behandeling:
- Screening in 2e trimester zwangerschap (wk 14-28)
- Preventie door beweeg en voedingsadvies moeder
PKU
PKU = fenylketonurie -> erfelijke stofwisselingsziekte ->
- PKU is een stof die veel in ons eten zit (in eiwitten) die ervoor zorgt dat het
aminozuur fenylalanine onvoldoende wordt afgebroken, wat onze hersenen
beschadigd
Twee stoffen bij betrokken:
- Fenylalanine hydroxylase = een enzym dat zorgt voor versnellen van
afbraak fenylalanine, dit ontbreekt dan (klasiek)
3
, - BH4 = als deze stof ontbreekt kan fenylalanine te weinig worden
afgebroken (hulpstof BH4-deficientie)
Kinderen met PKU zijn gezond bij geboorte, vanaf ongeveer een halfjaar
ontwikkelen ze zonder behandeling een achterstand in verstandelijke
ontwikkeling, epilepsie, zwakzinnigheid, klein hoofdomtrek of lichte huid en
haarkleur.
- Hielprik kan aandoening opsporen bij kinderen
Behandeling = eiwitarm dieet, zo weinig mogelijk fenylalanine binnenkrijgen
(wel supplementen slikken, onder leiding van diëtist)
Voeding 1 Zwanger en baby
Gezondheidsrisico:
Alcohol en drugs = eerste timester schadelijkheid grootst (aanleg organen)
- Mentale retardatie, groeiachterstand en aangeboren afwijkingen
Toxoplasmose = parasiet toxoplasma -> voeding (rauw of halfgaar vlees),
uitwerpselen kat en aarde groente of fruit (goed wassen).
- schade aan een aantal organen vooral hersenen en ogen.
Listeriose = infectie listeriabacterie -> rauwe producten, zachte kazen, rauwe
melk en zalm en aarde groente en fruit (verhitten dood infectie)
- vroeggeboorte of miskraam
Hoge inname vitA (retinol) = vitamine A producten (leverpastei) afraden.
- Aangeboren afwijkingen in eerste maanden zwangerschap
Verontreinigingen = roofvissen (verontreinigde wateren) en kalebaskalk (te
veel lood)
- Teveel lood = verhoogde kans op vroeggeboorte, lager geboortegewicht en
mentale retardatie
Cafeïne = coffie, thee en chocolade (veilige hoeveelheid is 200mg)
- Kans miskraam of kind laag geboortegewicht
Glycyrrhizine = zoethoutwortelextract -> drop en kruidenthee
- Bloeddruk verhogend
Isoflavonen = zwak oestrogene werking -> sojabonen, peulvruchten en erwten.
(350ml sojadrank en portie tofu per dag is geen probleem)
- Mogelijk werking geslachtsorganen van kind
Nicotine = veroorzaakt vaatvernauwing in de placenta en in de bloedvaten van
foetus (komt binnen via de longen in het bloed van moeder -> bloed passeert
placenta)
- Kind ontvangt minder voedingsstoffen -> verhoogde kans op miskraam,
vroeggeboorte, aangeboren afwijkingen, leerproblemen, astma en
overgewicht
Koolstofmonoxide = bindt de hemoglobine in het bloed van het kind (komt
binnen via de longen in bloed van de moeder -> bloed passeert placenta)
- Daling van zuurstof gehalte
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sannabenjamins. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.43. You're not tied to anything after your purchase.