Summary
samenvatting artikelen - inleiding rechtswetenschappen b1
- Course
- Institution
samenvatting artikelen - inleiding rechtswetenschappen b1, Erasmus universiteit.
[Show more]
Seller
Follow
mare80
Content preview
Boogaard & Uzman – tussen Montesquieu en Judge DreddVraag: waar komt de bevoegdheid van de rechter om recht te vormen vandaan
en waar liggen die grenzen?
Montesquieu: de wetgever stelt de wetten op en de rechter is de ‘mond’ van
die wetten → het is de taak van de rechter om de vage wetten zo goed mogelijk
te vertolken
Wiarda: 3 soorten rechtsvinding
1. Heteronome rechtsvinding: de rechter pas slecht de regels toe
2. Autonome rechtsvinding: de rechter vormt nieuwe rechtsregels
Kortmann: er is sprake van rechtsvorming als er een heel nieuw recht wordt
gevormd zonder dat er geschreven regels aan voorafgaan
- Hoge raad: bij rechtsvorming hebben we het over het interpreteren en
het invullen van leegtes van het bestaande recht gevormd door de
wetgever
Judge Dredd & Roland Freisler: er moet altijd een grondslag zijn voor
bevoegdheden van autoriteiten en er moeten tegenkrachten zijn om misbruik
van die macht te voorkomen
Er zijn grenzen aan de mate waarin rechters rechtsvormend (proces waarin
rechters bij interpretatie van wetten nieuwe rechtsregels ontwikkelen) mogen
optreden
3 categorieën die de grenzen van de rechtsvormende taak afbakenen:
1. De rechter mag de letterlijke bewoorden van de wet niet tegenspreken →
wet toepassen zoals die is
2. Alleen als er dwingende reden zijn mag de Hoge Raad afwijken van de
letter van de wet → als het strikt volgen van de wet zou zorgen voor het
schenden van de rechtszekerheid
3. Institutionele factoren: als de wetgever zelf nog niet naar het probleem
heeft gekeken mag de rechter van de wet afwijken en de wetgever erop
wijze dat er een leemte in de wet is
Blog Heringa – NSC, Omtzigt en het constitutionele hof
Omtzigt pleit voor een constitutioneel hof om burgers te beschermen tegen
ongrondwettelijke wetgeving.
- Rechters toetsen de wetten al aan internationale verdragen zoals het
EVRM → het instellen van een constitutioneel hof zou alleen maar zorgen
voor complexiteit → dubbele toetsing en hogere kosten
- Rechters zijn gespecialiseerd genoeg in het afwegen van juridische
kwesties
- Alternatief: huidige rechterlijke macht versterken → grondrechten
commissie
Grondwettelijke toetsing is wenselijk, maar een constitutioneel hof is niet nodig
, M. Loth – Eenheid in gelaagdheid
De uniforme toepassing van het recht is het belangrijkst voor de rechtszekerheid,
maar in onze meergelaagde rechtsorde moet ook rekening gehouden worden met
internationale verdragen: EU, EVRM
Rechtseenheid in een meergelaagde rechtsorde:
- Formele rechtseenheid (Grundnorm): nationale rechtsorden en
transnationale verdragen worden met art. 93/94 GW met elkaar verbonden
→ op basis van hiërarchie van de rechtsbronnen wordt gekeken welke
rechtsbron van toepassing is
- Materiele rechtseenheid (Dworkin): Dworkin kijkt naar de samenhang
en consistentie tussen de rechtsbronnen op inhoudelijk niveau → bij het
interpreteren van de wetten moet de rechter alle bronnen zo uitleggen dat
ze een logisch, inhoudelijk samenhangend geheel vormen. Regels worden
niet enkel op hun hiërarchie worden toegepast, maar dat er ook wordt
gekeken naar de onderliggende waarden.
Urgenda zaak: verschuiving van formele naar materiele rechtseenheid
- Uitspraak: de uitspraak kan worden vernietigd in hoger beroep → formeel:
het gelding komt te vervallen, materieel: het doet geen afbreuk aan de
betekenis van de uitspraak
Nieuwenhuis – Recht als onrecht
Twee casussen:
1. Twee manieren hoe mensen naar het recht kijken
- Kreos: kijkt naar het gelde recht (rechtspositivisme)
- Antigone: kijk naar menselijke aspect (natuurrecht)
2. Gehoorzame grensbewaker
- Moesten de DDR soldaten het geldende recht volgen, wat betekende dat zij
iedereen moesten neerschieten die probeerde over de grens te komen. Of
moesten ze de mensenrechten beschermen.
Fuller – The case of the Speluncean Explorers
Treupenny C.J. - rechtspositivisme: de onderzoekers moeten worden gestraft voor
moord, er is geen uitzondering.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mare80. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.09. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now