samenvatting psychosociale achtergronden van gedrag
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Saxion Hogeschool (Saxion)
Sociaal Juridische Dienstverlening
Psychosociale achtergronden van gedrag
All documents for this subject (10)
1
review
By: irenecarbo • 4 year ago
Seller
Follow
irisnoelle48
Reviews received
Content preview
Samenvatting Psychosociale achtergronden
Zimbardo: H1 (t/m 1.2.6), H3, H4, H6 (m.u.v. 6.4.1), H7, H8, H9
Hoofdstuk 1 Geest, gedrag en wetenschap
Psychologie: studie van de geest
Psychologie: het is meer dan je denkt
Drie manieren om psychologie te bedrijven:
- Experimenteel psychologen: doen onderzoek en zorgen hiermee voor nieuwe psychologische
kennis
- Docenten psychologie: geven les aan studenten van bacheloropleidingen of de universiteit
- Toegepast psychologen: gebruiken psychologische kennis om problemen van mensen op te
lossen
Specialisaties in de toegepaste psychologie:
- Arbeids- en organisatiepsychologen: gespecialiseerd in aanpassingen aan de werkplek die de
productiviteit en de arbeidsmoraal van de werknemers moet maximaliseren.
- Sportpsychologen: helpen atleten hun prestaties en motivatie te verbeteren.
- Schoolpsychologen: deskundig op het gebied van lesgeven en leren.
- Gezondheidspsychologen: weken in alle sectoren van de gezondheidszorg.
- Klinische psychologen: helpen mensen zich aan te passen op sociaal of emotioneel gebied, of
om moeilijke keuzes in relaties, hun carrière of opleiding te maken.
- Forensisch psychologen: leveren hun psychologische expertise aan het wets- en
rechtssysteem.
- Omgevingspsychologen: proberen de interactie met onze omgeving en het milieu te
verbeteren.
- Gerontopsychologen: helpen ouderen hun gezondheid en welzijn te behouden en effectief te
leren omgaan met leeftijd gerelateerde problemen.
Psychologie is geen psychiatrie
Psychiatrie is een medisch specialisme en maakt geen deel uit van de psychologie, psychiaters
hebben een medische opleiding gevolgd en werken met geneesmiddelen
Scheiding van lichaam en geest en het moderne biologische perspectief
- Franse filosoof René Descartes
Wetenschappers konden voor de eerste keer aantonen dat er biologische processen ten grondslag
liggen aan sensaties en eenvoudige reflexmatige gedragingen, in plaats van mysterieuze krachten.
Rationalisme: filosofische stroming die het denken(de ratio) als enige middel zag om aan wetenschap
en filosofie te doen.
Empirisme: Britse filosofische stroming, zagen het denken als onnodig en zelfs storend in de
wetenschap en filosofie. Zij beweerden dat waarnemingen, ervaringen en experimenten de enige
ware bronnen van kennis zijn.
Modern biologisch perspectief: geest en lichaam zijn weer samengevoegd, geest wordt gezien als
product van de hersenen. Biologisch psychologen zoeken naar de oorzaken van ons gedag in het
zenuwstelsel, het hormoonstelsel en de genen -> neurowetenschap is hierdoor ontstaan.
Evolutionaire psychologie: een groot deel van menselijk gedrag komt voort uit in de loop van de
evolutie geërfde neigingen.
Het begin van de wetenschappelijke psychologie en het moderne cognitieve perspectief
Introspectie(structuralisme): onderzoek naar wat volgens hen de ‘elementen’ van het bewustzijn
waren. Getrainde vrijwilligers beschreven hun sensorische en emotionele reactie op verschillende
prikkels.
Gestaltpsychologie: concentreert zich op het geheel van onze bewustzijnservaringen als meer dan de
som ban de delen en probeert te begrijpen hoe we zogeheten ‘perceptuele gehelen’ vormen.
Functionalisme(William James): richt zich op de functie van het bewustzijn en niet alleen op de
structuur ervan -> het idee dat organismen zich aanpasten aan hun omgeving – psychologie zou
moeten verklaren op welke wijze mensen zich aanpassen aan de werkelijke wereld buiten het lab. ->
,Toegepaste psychologie: de wijze waarop psychologie kan worden toegepast om het menselijk leven
te verbeteren.
(Moderne)Cognitieve perspectief: nadruk ligt op cognitie, geestelijke activiteit zoals de
gewaarwording, de perceptie, het leren, het denken en het geheugen. Bij al deze activiteiten moet
informatie worden verwerkt, hieruit ontstaan onze gedachten en handelingen als onze hersenen
unieke ervaringen interpreteren en reacties genereren.
Het behavioristische perspectief: nadruk op waarneembaar gedrag
Behavioristen: je kunt alleen zekerheid verwerven over datgene wat je kunt waarnemen, en de mens
is bij de geboorte tabula rasa(onbeschreven blad). Objectieve psychologische wetenschap moet zich
bezighouden met stimuli vanuit de omgeving en de reacties van het organisme daarop.
Behaviorisme: wetenschap van het gedrag en van de omstandigheden in de omgeving die dit gedrag
beïnvloeden – gedachten en emoties zijn irrelevant, alleen gedrag is betrouwbaar te meten.
De perspectieven vanuit de gehele persoon: psychodynamisch, humanistisch, en karaktertrekken
en temperament
Sigmund Freud: Het idee dat persoonlijkheid en psychische stoornissen voornamelijk ontstaan uit
processen in de onbewuste geest, en niet in het bewustzijn.
Psychoanalytische theorie: de gehele persoon kan verklaart worden, niet slechts bepaalde
onderdelen daarvan -> doel: elk aspect van de geest in één enkele grootse theorie verklaren
Perspectieven vanuit de gehele persoon:
- Psychodynamische psychologie: de geest(psyche), vooral de onbewuste geest, is een
reservoir van energie(dynamica) voor de persoonlijkheid.
Vrij associatie techniek: techniek die is bedoeld om aanwijzingen te verkrijgen voor
onbewuste conflicten, waarvan wordt gedacht dat ze door het bewustzijn worden
gecensureerd.
Humanistische psychologie: mensen kunnen op grond van vrije wil keuze maken en zo hun
leven beïnvloeden. De opvatting die je hebt over jezelf en je fysieke en emotionele behoeften
heeft een grote invloed op je gedachten, emoties en handelingen, die op hun beurt allemaal
invloed hebben op de ontwikkeling van je potentieel. -> Positieve psychologie: bijdragen aan
het geluk en welzijn van individuen en groepen
- Psychologie van karaktertrekken en temperament: verschillen tussen mensen ontstaan uit
verschillen in stabiele kenmerken en neigingen, die karaktertrekken en temperamenten
worden genoemd.
Introversie – extraversie(openstaan voor nieuwe ervaringen – vriendelijkheid –
nauwgezetheid)
Het ontwikkelingsperspectief: veranderingen die ontstaan door nature en nurture(erfelijkheid en
omgeving)
Ontwikkelingsperspectief: lichamelijke en psychische veranderingen zijn het gevolg van een
interactie tussen de erfelijke eigenschappen die in onze genen zijn vastgelegd en de invloed van onze
omgeving -> mensen denken en handelen verschillend op verschillende tijdstippen in het leven
Het socioculturele perspectief: het individu in context
Socioculturele perspectief: sociale invloed staat centraal -> aardig vinden, liefhebben, vooroordelen,
agressie, gehoorzaamheid en conformisme. Ook interesse in hoe sociale processen per cultuur
variëren.
Cross cultureel psychologen: wijden zich aan de taak de ‘wetten’ van de psychologie opnieuw te
beoordelen aan de hand van andere culturele en etnische normen
, Hoofdstuk 3 Leren
Leren(definitie psychologen): een proces waardoor ervaringen een blijvende verandering
veroorzaken in het gedrag of in mentale processen.
Instinct: een vorm van gemotiveerd gedrag met een sterke biologische basis
Habituatie: het niet reageren op een stimulus(wennen aan het geluid van verkeer)
Mere exposure effect: een voorkeur voor stimuli die waaraan we al eerder zijn blootgesteld
Twee vormen van stimulus-respons-leren:
- Klassieke conditionering: een vorm van leren die zowel bij dieren als bij mensen plaatsvindt.
Organismen leren welke signalen gevaar aangeven, welk signalen duiden op voedsel, de
mogelijkheid van seksuele interactie en andere zaken die de kans op overleven vergroten.
Pavlov-reactie: Bij de honden is hun voedsel een ongeconditioneerde stimulus, een prikkel die
automatisch de aanmaak van speeksel op gang brengt. Kwijlen is de ongeconditioneerde reactie op
voedsel. Nu gaan we de honden een bel laten horen. Als ze de bel horen zonder tegelijkertijd voedsel
voorgeschoteld te krijgen, is die bel een neutrale stimulus die geen gekwijl oplevert. Maar als we
dezelfde bel een paar keer laten horen terwijl we de hond voeren, dan leert de hond dat voedsel en
de bel samengaan. Vanaf het moment dat de hond eten associeert met de bel, is de bel een
geconditioneerde stimulus geworden. Het belletje heeft een symbolische waarde gekregen. Als je nu
de bel laat horen, begint de hond te kwijlen. Het geluid van de bel is veranderd van een neutrale
stimulus in een geconditioneerde stimulus.(Ander voorbeeld: slaapritueel bij kinderen, chemokuur –
misselijk – ziekenhuis)
Neutrale stimulus: een stimulus die van nature geen reactie oproept(geluid of licht)
Ongeconditioneerde stimulus: een stimulus die automatisch, zonder conditionering, een reflexieve
respons oproept
Ongeconditioneerde respons: reflex(speekselvorming, knipperreflex, kniepeesreflex)
Verwervingsfase: een neutrale stimulus wordt herhaaldelijk met een ongeconditioneerde stimulus
aangeboden -> neutrale stimulus veranderd in geconditioneerde stimulus, ongeconditioneerde
stimulus veranderd in geconditioneerde respons
Extinctie(uitdoving): de geconditioneerde respons ‘dooft uit’ als men de geconditioneerde stimulus
herhaaldelijk aanbiedt zonder ongeconditioneerde stimulus
Spontaan herstel: de terugkeer van de geconditioneerde respons(terugval)
Stimulusgeneralisatie: proces waarbij je een geconditioneerde respons vertoont op stimuli die op de
geconditioneerde stimulus lijken
Stimulusdiscriminatie: het tegenovergestelde van generalisatie, selectief leren. Als je leert op een
bepaalde stimulus te reageren, maar niet op een gelijksoortige stimulus
Toepassen van klassieke conditionering
Contraconditionering: een combinatie van de geconditioneerde angstrespons en conditionering van
een ontspanningsrespons op de geconditioneerde stimulus – versnelde extinctie
- Operante conditionering: een vorm van leren waarbij de consequenties van gedrag kunnen
aanzetten tot een gedragsverandering
Twee sterke kanten: (1) van toepassing op veel meer gedragstypen dan klassieke
conditionering, (2) het vormt een verklaring voor de manier waarop organismen nieuwe en
complexe gedragingen leren, waarbij ze niet volkomen afhankelijk zijn van aangeboren reflex
Operant: is een waarneembare gedraging die een organisme gebruikt om zijn omgeving te
beïnvloeden(leren voor een toets – dmv lezen)
B.F. Skinner: de krachtigste invloeden op gedrag zijn de gevolgen ervan, datgene wat onmiddellijk na
het gedrag gebeurt.
Wet van effect(Thorndike): gedrag van een dier leidt tot plezierige of onplezierige resultaten, en
beïnvloeden die resultaten op hun beurt de kans dat het dier het gedrag nogmaals zal vertonen.
Bekrachtiger: elke omstandigheid die op een respons volgt en die versterkt
Positieve bekrachtiging: toevoegen of aanbieden – aandacht, compliment -> ze versterken een
respons, doordat ze na de respons worden aangeboden, en maken het waarschijnlijker dat het
gedrag zich herhaalt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisnoelle48. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
