Dit is een samenvatting van het vak gespreksvaardigheden, het bevat alle elementen die aan bod komen tijdens de les en de zaken die te kennen zijn uit het handboek. Dit alles is ook aangevuld met eigen notities uit de les. Ik had een 15/20 voor dit vak, tijdens eerste zit.
Gespreksvaardigheden - Samenvatting
HFDSTK 1: Op weg naar een def: wat zijn
gespreksvaardigheden?
1.1 HET ZENDER-ONTVANGER MODEL (1949)
Algemeen
- Shannon en Weaver: brengen communicatieproces in kaart
- Boodschappen verzenden via telefoon
Schema
1.1.1 – 1.1.3 UITLEG SCHEMA
Zender:
- Probeert boodschap over te brengen aan ontvanger
- Beslist welke info er wordt verstuurd
Codering van boodschap
- Boodschap wordt overgebracht naar ontvanger
- Boodschap omzetten naar symbolen: (non)-verbaal (gebeurd niet altijd in taal)
Communicatiekanaal/medium:
- Boodschap via kanaal naar ontvanger
- Manier waarop boodschap wordt overgebracht
Ontvanger:
- Boodschap decoderen: verschillende factoren hebben hierbij een inlvoed
Context: de plaats, aanwezigheid van derden en het tijdstip van het
decoderen spelen een rol
Communicatiemiddel: drager van de communicatie -> articulatie, dialect,
mondeling vs schriftelijk communiceren
Jezelf: je weet niet wat zeggen, onvoldoende voorbereid, info achter
houden, tegenstrijdige boodschappen
De ander: humeur, oordelen t.a.v. jou, normen en waarden van de ander,
de aanwezige aandacht
1
,Boodschap vertalen:
- Voor ontvanger moet de boodschap duidelijk worden om te kunnen
interpreteren
Effect:
- Interpretatie van de ontvangen boodschap door ontvanger -> wordt
beïnvloedt
Objectiviteit of neutraliteit: info die je krijgt is controleerbaar (in praktijk
niet mogelijk, interpreteren alles)
Subjectiviteit: persoonlijk betekenis toekennen aan info (waarneming kan
neutraal zijn, interpretatie niet)
Intersubjectiviteit: interpretaties van mensen met elkaar vergelijken om zo
tot een gezamelijke mening te komen
Kritiek schema
- Communicatie is vooral eenrichtingsverkeer, linear
- Geen rekening met context en situatie waarin gecommuniceerd wordt
- Geen rekening met non-verbale communicatie
1.1.4 RUIS IN COMMUNICATIE
Ruis
- Storende factoren -> zorgen voor misverstanden
- Is altijd aanwezig: moeten het benoemen voor goede communicatie
- Ontstaan op 4 terreinen (in context, communicatiekanaal/medium, jezelf,
ander)
Factoren in context
- Communicatie gebeurt in context/situatie
We gaan op school anders reageren op bepaalde situatie dan thuis
- Wordt bepaald door
Plaats
Tijdstip
Aan- of afwezigheid van derden
Factoren bij communicatiekanaal/medium
- Medium draag communicatie -> kan storing op zitten
Mondeling communicatiemiddel: andere taal spreken
Technische gebreken medium
Fout medium kiezen voor bep. boodschap
Factoren bij jezelf
- Boodschap kan verkeerd overkomen, ook al heb je goede bedoelingen
2
,Factoren bij ander
- Ander kan invloed hebben op effect van communicatie
Oordelen over jou
Humeur
Normen en waarden van ander
1.2 DE ALGEMENE COMMUNICATIETHEORIE VAN
WATZLAWICK
Paul Watzlawick
- Brengt complexiteit van de menselijke communicatie in kaart
- Belicht de taal en het gedrag
Interpreteren van taal bepaalt de betekenis
- Alle gedrag is communicatie
- Gebaseerd op axioma’s
Stellingen die niet bewezen zijn, maar wel door de meeste mensen voor
waar worden aangenomen
1.2.1 AXIOMA 1: ONMOGELIJKHEID OM NIET NIET TE
COMMUNICEREN -> ALLE GEDRAG IS COMMUNICATIE
Algemeen
- Gedrag kan worden gelijkgesteld met communicatie
- We gaan beïnvloeden en worden steeds beïnvloed
- Alle gedrag in sociale situaties is communicatief -> gedrag heeft een
berichtwaarde
- Niet zichtbaar gedrag = binnenkant -> geen invloed op anderen
- Effect/overkant: gedrag dat de ander gaat interpreteren (=buitenkant)
Effect van gedrag op ander wordt bepaalt door diegene die er betekenis
aan geeft
Voorbeeld
- Een ruzie op afstand bekijken impliceert betrokkenheid en dus communicatie
- Niet participeren aan roddels in onmogelijk -> neutrale houding aannemen
zegt iets
Je toont dat je je niet wil betrekken, klasgenoten interpreteren dat je het
jezelf gemakkelijk maakt omdat je bang bent van conflicten
1.2.2 AXIOMA 2: ALS IK WAT ZEG, ZEG IK IETS OVER HOE IK WIL
DAT DE ANDER MET MIJ OMGAAT
Algemeen
- Elke communicatie heeft gelaagdheid -> bestaat uit inhoudsniveau en
betrekkingsniveau
- Communicatie speelt zich af binnen bepaalde context
3
, Inhoudsniveau
- Gaat over wat er wordt gezegd = buitenkant van communicatie:
- Rapportaspect: inhoud kan (on)waar zijn, doet er niet toe -> gaat over digitale
taal
Betrekkingsniveau
- Aard van relatie van de betrokkene met de ander
- Gebeurd meestal via analoge taal (lichaamstaal)
- Hoe moet de ander met inhoud omgaan
- Manier waarop ontvanger bericht moet opvatten
- Opdelen in 3 niveaus
Expressieve boodschap: toont iets over zichzelf en hoe de ander hem moet
zien via communicatie
Relationele boodschap: toont hoe hij ander ervaart via communicatie
Appellerende boodschap: toont wat je verwacht van ander
Contextniveau
- Alle communicatie gebeurt op een plaats in tijd en ruimte
- Bepalen de betekenis -> andere context kan een ander effect hebben
Ruim de tafel af! Vs Wil jij vanavond de tafel afruimen aub?
- Wat je gebruikt is afhankelijk van conflicthanteringsstijlen
1.2.3 AXIOMA 3: WAT WAAR IS VOOR MIJ, IS DAT NOG NIET
VOOR EEN ANDER
Algemeen
- Wat waarheid is voor mij, is niet de waarheid van een ander -> waarheid is
persoonlijk
Iedereen kijkt op zijn eigen manier
We plaatsen bepaalde gegevens op voorgrond en maken andere tot
minder belangrijk
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller michelledeserranno. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.82. You're not tied to anything after your purchase.
