Answers
Probleem 5 Bestuursrecht
- Course
- Institution
- Book
Uitwerking van de leerdoelen probleem 5 Bestuursrecht inclusief arresten.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
aylinmali
Reviews received
Content preview
PROBLEEM 5Leerdoelen:
1. Wat is de principiële opvatting over de verhouding publiek- en privaatrecht?
2. Wanneer mag de overheid privaatrechtelijk optreden?
Bronnen:
- H.E. Bröring e.a., Bestuursrecht Deel I: H13 (m.u.v. 13.7-13.9)
- Windmill
- Kunst- en antiekshop
- Goudsmit-Heerde
LEERDOEL 1 WAT IS DE PRINCIPIËLE OPVATTING OVER DE
VERHOUDING PUBLIEK- EN PRIVAATRECHT?
In het bestuursrecht vormt het denken in (appellabele) besluiten, genormeerd door de wet, de abbb’s
en de grondrechten, het uitgangspunt.
9 Maar: dit uitgangspunt is incompleet, want de (appellabele) besluiten dekken maar een
gedeelte van het overheidshandelen. Veel overheidshandelen vindt niet plaats via
(appellabele) besluiten, maar met rechtsfiguren uit het privaatrecht.
o Wanneer bijv. een benzinestation in het algemeen belang verplaatst moet worden
vanuit het centrum van een dorp naar een uitvalsweg, dan ligt voor de hand dat de
exploitant en de gemeente bij overeenkomst afspreken wanneer dat plaatsvindt.
Het dan ook begrijpelijk dat de overheid in een aantal gevallen gebruik van het privaatrecht wil
maken.
9 Maar: zulk gebruik kent keerzijden.
o Zo bestaat bijv. het risico dat de overheid via een overeenkomst een voorwaarde stelt
die zij niet via het publiekrecht kan stellen, of dat zij kosten verhaalt die volgens het
publiekrecht niet verhaald zouden mogen worden.
De gemene rechtsleer en de tweewegenleer
Voor de komst van de Awb werd het privaatrecht vaak beschouwd als het ‘gemene recht’ → het
algemeen geldende recht. In de gemene rechtsleer was het privaatrecht het algemeen geldende,
‘gemene’ recht dat van toepassing was op alle rechtsverhoudingen, dus ook die tussen overheid en
burger.
• Dat recht gold tenzij uit het publiekrecht anders voortvloeide
• Het publiekrecht (en dus ook bestuursrecht) was het uitzonderingsrecht.
• Dat betekende o.m. dat de geoorloofdheid van privaatrechtelijk overheidshandelen in wezen
alleen beoordeeld werd aan de hand van privaatrechtelijke normen en (publiekrechtelijke)
wettelijke voorschriften
De gemene rechtsleer gaf de overheid veel vrijheid om te kiezen tussen publiek- en privaatrechtelijke
instrumenten → deze keuzemogelijkheid noemde men ook wel: tweewegenleer
Rechtsbeschermings
Kritiek op de gemene rechtsleer en de tweewegenleer
argumenten
1. De overheid kon de publiekrechtelijke waarborgen voor burgers doorkruisen door gebruik te
maken van het privaatrecht.
2. Derdebelanghebbenden genieten geen rechtsbescherming in privaatrechtelijke procedures,
puur omdat zij geen partij zijn bij een overeenkomst
1
, 3. Wettelijke competentieverdelingen tussen bestuursorganen konden worden doorkruist
Institutionele
argumenten
4. De bevoegdheid van de wettelijke vertegenwoordigende organen kon worden doorkruist
5. Legaliteitsbeginsel: in het publiekrecht is de overheid gebonden aan het legaliteitsbeginsel, dat
de uitoefening van bevoegdheden inkadert en normeert. De overheid kan in het privaatrecht
aan dergelijke beperkingen voorbijgaan.
Gemengde rechtsleer en andere opvattingen
Gemengde rechtsleer
• Deze leer neemt niet meer het privaatrecht als uitgangspunt en het publiekrecht als
uitzonderingsrecht, maar geeft beide rechtsgebieden evenveel gewicht.
• Op de grensgebieden van publiek- en privaatrecht is een mengvorm van rechtsregels uit beide
rechtsgebieden van toepassing en geldt in beginsel geen voorrang van het ene of het andere
rechtsgebied.
Invullende rechtsleer
• Verhoogt het gewicht van het publiekrecht ongeveer tot exclusiviteit
• Overheid heeft geen keuzevrijheid tussen publiek- en privaatrecht en mag de privaatrechtelijke
rechtsfiguren alleen gebruiken ter invulling van een reeds bestaande publiekrechtelijke
bevoegdheid
• Aan het privaatrecht kan de overheid geen bevoegdheden ontlenen voor het behartigen van
publieke, algemene belangen
Gemeenschappelijke rechtsleer (leidend)
• Ons recht kent een verzameling algemene uitgangspunten, rechtsbeginselen en rechtsfiguren
die zich in het gehele recht voordoen, zowel in het publiekrecht als het privaatrecht
• Deze algemene rechtsbeginselen en -figuren kunnen waar nodig in het publiekrecht en het
privaatrecht wel een uiteenlopende uitwerking krijgen, maar je kan ze niet meer typisch
publiekrechtelijk of privaatrechtelijk van aard noemen.
• Geen exclusiviteitspretentie zoals bij de invullende rechtsleer
De invloed van de wetgever en de bestuursrechter
Zowel de wetgever als de bestuursrecht hebben het relatieve gewicht van het publiekrecht willen
verhogen door de gemeenschappelijkheid van een aantal rechtsbeginselen te benadrukken en
hebben daarmee de opvatting dat het publiekrecht uitzonderingsrecht is meer naar de achtergrond
verdrongen.
• Voor nieuwe wetgeving is daarbij door de regering uitgangspunt dat ‘nodeloze verschillen
tussen de rechtsgebieden moeten worden voorkomen. Wanneer de privaatrechtelijke of
strafrechtelijk regels ook voor bestuursrechtelijke verhoudingen goed voldoen, moet daarbij
worden aangesloten.’ Dat kan vaak ook, omdat sprake is van ‘aan de verschillende
rechtsgebieden gemeenschappelijke rechtsbeginselen’. (Memorie van Toelichting voor de 4e
tranche van de Awb).
De invloed op de burgerlijke rechter
De burgerlijke rechter heeft met de leer van de onaanvaardbare doorkruising en de toepassing van de
normen van de abbb’s de vrijheid van de overheid om privaatrechtelijke instrumenten te gebruiken
behoorlijk begrensd en genormeerd. Maar aan de algemene toepasselijkheid van het BW heeft hij niet
getornd. Naar geldend recht beschikt de overheid dan ook in beginsel over dezelfde bevoegdheden
die het BW ook aan private (rechts)personen toekent.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aylinmali. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.18. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51683 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now