Summary
Bestuursrecht samenvatting h2
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van hoofdstuk 2 van het boek Praktisch Bestuursrecht voor het vak Staats en Bestuursrecht. Incl. wetsartikelen.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
josefinelutje
Reviews received
Content preview
Bestuursrecht samenvatting hoofdstuk 22.1 Organisatie van het openbaar bestuur
Het openbaar bestuur bestaat uit overheidsorganisaties en uit organisaties of
personen met overheidstaken die niet tot de overheid behoren.
Er zijn twee soorten overheidsorganisaties: openbare lichamen en
publiekrechtelijk vormgegeven zelfstandige bestuursorganen.
Een openbaar lichaam is een organisatorische eenheid die specifieke taken
uitvoert. Dit heeft te maken met het feit dat Nederland een gedecentraliseerde
eenheidsstaat is. Dit wilt zeggen dat ook een deel van de overheidstaken liggen
bij lagere overheden met eigen bevoegdheden en die deze op eigen gezag
uitvoeren.
In de Grondwet worden vier openbare lichamen genoemd:
1. De staat
2. De provincies
3. De gemeenten
4. De waterschappen.
Deze openbare lichamen vormen het openbaar bestuur voor het grondgebied
(territorium) of taakgebied (functie). Zij worden territoriale of functionele
openbare lichamen genoemd.
Daarnaast kunnen volgens art. 134 Gw in een bijzondere wet nog andere
openbare lichamen worden ingesteld, namelijk openbare lichamen voor beroep
en bedrijf en andere openbare lichamen. Hun taken zijn gericht op bepaalde
beroepen of ondernemingen of op een bijzonder bestuurlijk gebied.
Art. 2:1 BW kent aan openbare lichamen rechtspersoonlijkheid toe. Openbare
lichamen zijn dus rechtspersonen die ‘krachtens publiekrecht’, dat wil zeggen
door een wet of regeling, zijn ingesteld. Hierdoor kunnen openbare lichamen
rechtshandelingen en feitelijke handelingen verrichten. De rechtspersoon kan
niet zelf rechtshandelingen verrichten, maar doet dat door middel van zijn
organen. Een orgaan is een persoon of groep personen (college) die een
zelfstandig onderdeel vormt van de rechtspersoon.
Openbare lichamen zijn dus publiekrechtelijke rechtspersonen die zelfstandig
(rechts)handelingen kunnen verrichten. Zij worden in de praktijk
vertegenwoordigd door personen die daartoe bevoegd zijn en de feitelijke
handelingen kunnen uitvoeren.
Openbaar Staat Provincie Gemeente Watersch Overige
lichaam ap openbare
lichamen
Art. 42, 44, 45, 46 Art. 125 Gw Art. 125 Gw Art. 133 Gw Art. 134 Gw
Gw
Organen Regering of kroon Provinciale Gemeenteraa Algemeen Algemeen
Staten (PS) d bestuur bestuur
Ministerraad Gedeputeerd College van Dagelijks Dagelijks bestuur
e Staten (GS) Burgemeeste bestuur
r en
Wethouders
(B&W)
, Minister(s) Commissaris Burgemeester Voorzitter Voorzitter
van de
Koning (CdK(
Staatssecretaris(s)e
n
De hoeveelheid overheidstaken is zo groot en ingewikkeld dat de overheid voor
specifieke taken op centraal niveau regelmatig nieuwe overheidsorganisaties in
het leven roept. Dus er zijn nog honderden andere zelfstandige publiekrechtelijke
rechtspersonen. Zij zijn zelfstandig omdat ze wel tot de overheidsorganisatie
behoren, maar geen organen zijn van de traditionele openbare lichamen. Zij
vallen officieel onder een minister of een staatssecretaris maar zijn daar niet aan
ondergeschikt. Bij zelfstandige publiekrechtelijke rechtspersonen is er dus
geen sprake van decentralisatie, want de overheidsmacht blijft op centraal
niveau. Aan deze rechtspersonen wordt in een bijzondere wet publiekrechtelijke
rechtspersoonlijkheid verleend.
De bijzondere wet bepaalt ook hoe de zelfstandige publiekrechtelijke
rechtspersoon is samengesteld en wat de taken en bevoegdheden van het
orgaan zijn.
Er is een groep vertegenwoordigers van het openbaar bestuur die niet tot de
overheid horen, maar wel zelfstandig bestuurstaken uitvoeren. Deze
privaatrechtelijke organisaties of personen worden aangewezen door de
regering (in een AMvB) of door een minister (in een regeling) om een bepaalde
bestuurstaak uit te voeren. Zij treden alleen bij de uitvoering van die
bestuurstaak op als orgaan van het openbaar bestuur.
Dus even samengevat:
Het openbaar bestuur bestaat uit openbare lichamen en andere rechtspersonen
die krachtens publiekrecht zijn ingesteld (overheidsorganisaties) en anderzijds uit
privaatrechtelijke organisatie of personen met bestuurstaken. Al deze
(rechts)personen kunnen zelf of via hun organen (rechts)handelingen verrichten
en als orgaan van het openbaar bestuur optreden. De bevoegdheid hiertoe vloeit
voort uit de wet.
2.2 Bestuursorganen
Art. 1:1 lid 1 Awb geeft de definitie van het begrip bestuursorgaan:
1. Een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld,
of
2. Een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed.
Uit dit artikel blijkt dat er altijd een wettelijke basis nodig is voor het aanmerken
van een orgaan, persoon of college als bestuursorgaan.
Het instellen krachtens publiekrecht en het bekleden met openbaar gezag moet
in beginsel in een wet of lagere regeling gebeuren. In art. 1:1 lid 2 Awb worden
bepaalde organen uitdrukkelijk niet als bestuursorgaan aangemerkt, zoals de
Staten-Generaal.
Art. 1:1 lid 3 Awb geeft weer een beperking aan. De uitgezonderde organen zijn
wel bestuursorgaan in de zin van de Awb als zij handelen als werkgever
tegenover de ambtenaren die bij hen in dienst zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller josefinelutje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now