Gedrag in Organisaties
Hoofdstuk 1 – Inleiding op gedrag in organisaties
1.1 Het terrein van gedrag in organisaties
Gedrag in Organisaties (GiO) bestudeert de invloed die individuele factoren, groepsprocessen en
organisatiestructuren hebben op menselijk gedrag in organisaties. GiO is een toegepaste
wetenschap met als belangrijkste doel de effectiviteit van organisaties te verbeteren.
GiO is specifiek gericht op arbeidssituaties, dus ligt de nadruk op gedrag in arbeidsorganisaties:
functies, taakuitvoering, verzuim, verloop, productiviteit, menselijke prestaties en management.
GiO houdt zich vooral bezig met:
- Motivatie
- Leiderschapsgedrag en macht
- Interpersoonlijke communicatie
- Groepsstructuur en groepsprocessen
- Attitudeontwikkeling en perceptie
- Persoonlijkheid, emoties en waarden
- Veranderingsprocessen
- Conflicten en onderhandelingen
- Werkstructurering
1.2 Intuïtie aanvullen met systematisch onderzoek
Gedrag is over het algemeen voorspelbaar. Systematische bestudering van gedrag zal op den
duur de nauwkeurigheid van onze voorspellingen steeds verder verbeteren. Met systematisch
onderzoek wordt bedoeld:
- Het onderzoeken van verbanden tussen verschijnselen
- Het onderscheiden van oorzaken en gevolgen
- Conclusies baseren op wetenschappelijk bewijs, dat wil zeggen op gegevens die zijn
verzameld onder gecontroleerde omstandigheden en die op verantwoorde wijze zijn
gemeten en geïnterpreteerd
Systematisch onderzoek kan je intuïtieve kennis aanvullen.
Gedrag is niet willekeurig. Er liggen bepaalde wetmatigheden ten grondslag aan het gedrag van
individuen. Als we die wetmatigheden begrijpen, kunnen we het functioneren van organisaties
positief beïnvloeden.
1.3 Bijdragen van uiteenlopende takken van wetenschap
GiO is een toegepaste gedragswetenschap en dus geënt op de bijdragen van fundamentele
wetenschappen, waaronder psychologie en sociale psychologie, sociologie en antropologie.
, Gedragswetenschap Bijdrage Eenheid van analyse Output
Verschillen in waarden
Verschillen in attitudes Organisatiesysteem
Cross-culturele analyse
Antropologie
Organisatiecultuur
Organisatieomgeving
Macht
,1.3.1 Psychologie
Psychologie is de wetenschap die het gedrag van mensen wil meten, verklaren en soms ook
veranderen. Psychologen bestuderen individueel gedrag.
1.3.2 Sociale psychologie
De sociale psychologie combineert begrippen uit de psychologie en sociologie met elkaar.
Hierbij wordt bestudeerd hoe mensen in groepen elkaars gedrag beïnvloeden.
1.3.3 Sociologie
Sociologie bestudeerd mensen en hun gedrag in relatie tot hun sociale omgeving of cultuur.
De sociologie onderzoekt de menselijke samenleving en haar verschijnselen. Ook leveren ze
bijdrage aan de kennis over organisatiecultuur, formele organisatietheorie en -structuur,
organisatietechnologie, communicatie, macht en conflict.
1.3.4 Antropologie
Antropologie is de wetenschap die verschillende samenlevingen vergelijkt om meer te weten
te komen over mensen en hun activiteiten.
1.4 GiO: Weinig absolute uitspraken
Er zijn redelijk nauwkeurige verklaringen en voorspellingen voor menselijk gedrag mogelijk, op
voorwaarde dat aangegeven wordt onder welke omstandigheden een voorspelling geldig is. Die
omstandigheden heten contingentievariabelen:
Contingentie is een lastig begrip, het worden soms ook wel situationele factoren genoemd. In de
sociale wetenschappen kijken we niet alleen naar de factoren die buiten de persoon groep liggen,
maar juist ook naar interne factoren, inclusief gebeurtenissen in het verleden waar men
herinneringen aan heeft.
Het wordt ook wel contextuele factoren genoemd, omdat we het verleden en de kenmerken van
de persoon of groep ook tot de context van gebeurtenissen kunnen rekenen.
Contingentie betekent samenhangend of medebeïnvloedend.
Oftewel: Gedrag X leidt tot Y, maar alleen onder de voorwaarden die in Z worden gespecificeerd.
Z vormt de verzameling contingentievariabelen.
1.5 Uitdagingen en kansen voor GiO
GiO kan inzichten of oplossingen bieden voor vraagstukken waar moderne managers mee te
maken krijgen:
.
1.5.1 Reageren op economisch zware tijden
In economisch moeilijke tijden gaat het vooral om effectief management. In slechte lijnen
liggen managers achter de frontlinie: zij moeten dan kunnen omgaan met werknemers die
ontslagen worden of van minder moeten rondkomen en zich zorgen maken over hun
toekomst.
Het verschil tussen goed en slecht management kan het verschil tussen winst of verlies
maken, en uiteindelijk tussen overleven of kopje-onder gaan. In goede tijden gaat het erom
dat je begrijpt hoe je werknemers moet belonen, tevredenstellen en vaststellen.
, 1.5.2 Omgaan met de globalisering
Doordat de wereld een global village is geworden, veranderen ook de taken van de managers
en professionals. Zij krijgen in toenemende te maken met zaken als detachering, verplaatsing
van werk en omgaan met mensen die anders denken dan zijzelf:
Meer kans op detachering in het buitenland
Mogelijke kans op detachering in het buitenland, dit betekent dat je misschien de leiding
krijgt over werknemers die hele andere behoeften, ambities en attitudes hebben dan je
gewend bent.
Werken met mensen uit andere culturen
Het komt vaker voor dat je moet werken met collega’s die geboren en getogen zijn in een
andere cultuur. Als je goed met deze mensen wilt samenwerken, moet je begrijpen hoe zij
gevormd zijn door hun cultuur, land en religie, en hoe je jouw managementstijl daarop kunt
afstemmen.
Omgaan met sociale tegenkrachten
In landen als de VS, Australië en Engeland is de economische nadruk op efficiency, groei en
winst algemeen aanvaard. Deze economische waarden zijn niet zo populair in Frankrijk, het
Midden-Oosten en de Scandinavische landen.
De verplaatsing van banen naar lagelonenlanden
Het verplaatsen/outsourcen van banen naar lagelonenlanden stuit vaak op veel kritiek van
vakbonden, politici en plaatselijke autoriteiten die het verdwijnen van die banen als een
aanslag zien op de arbeidsmarkt in ontwikkelde landen.
De bedrijfsleiding staat voor de moeilijke taak het evenwicht te vinden tussen de belangen
van hun organisatie en de verantwoordelijkheid tegenover de gemeenschappen waarbinnen
ze opereren.
1.5.3 Leidinggeven aan een divers personeelbestand
Bij de diversiteit van het personeelsbestand gaat het over verschillen tussen mensen in
bepaalde landen.
Diversiteit van het personeel heeft belangrijke gevolgen voor de dagelijkse praktijk van
managers.
De bedrijfsleiding en de HRM-adviseurs moeten de verschillen tussen mensen onderkennen
en inspelen op die verschillen zonder te discrimineren, zodat het personeelsverloop laag blijft
en de productiviteit hoog. Dit betekent dat de secundaire arbeidsvoorwaarden aangepast
moeten worden aan de verschillende behoeften van de werknemers.
Wanneer positief ingehaakt wordt op de diversiteit, zullen creativiteit en innovatie binnen de
organisatie toenemen en zal de besluitvorming de vruchten plukken van de diversiteit aan
visies op problemen.
Wanneer diversiteit echter niet goed gemanaged wordt, bestaat de kans op meer verloop,
een moeizamere communicatie en meer interpersoonlijke conflicten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller danielle_1998. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.