Summary
Samenvatting College Aantekeningen Aansprakelijkheidsrecht - Open Universiteit
- Course
- Institution
- Book
Een samenvatting van alle aantekeningen die zijn gegeven tijdens de colleges.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
fleurtewierik
Content preview
SAMENVATTINGAANSPRAKELIJKHEIDSRECHT
Verbintenissen uit de wet en schadevergoeding prof mr. T. Hartlief – Tiende druk
Geschreven door: Fleur te Wierik
Jaar: 2024
Module: RS0602 – 242511S
,DEEL 1 – PLAATSBEPALING, FUNCTIES EN VESTIGING VAN
AANSPRAKELIJKHEID
Leereenheid 1 – Plaatsbepaling en functies van het aansprakelijkheidsrecht
Het aansprakelijkheidsrecht is een onderdeel van het verbintenissenrecht. De meeste bepalingen
zijn opgenomen in boek 6 van het Burgerlijk Wetboek.
Een verbintenis is een vermogensrechtelijke rechtsverhouding tussen twee of meer personen
krachtens welke de een tot een prestatie verplicht is (schuldenaar), terwijl de ander (schuldeiser) tot
die prestatie gerechtigd is.
§ Op grond van artikel 6:1 BW kunnen verbintenissen in beginsel alleen voortvloeien uit de
wet of een overeenkomst.
Aansprakelijkheid op grond van een overeenkomst wordt contractuele aansprakelijkheid genoemd
artikel 6:74 BW. Aan de andere kant hebben we de buitencontractuele aansprakelijkheid, ofwel
de onrechtmatige daad artikel 6:162 BW.
§ Bij een samenloop van beide rechtsgronden, mag de benadeelde zijn vordering op beide
rechtsgronden baseren. Benadeelde het een keuzemogelijkheid. Dit mag alleen als de
gedraging onafhankelijk van de overeenkomst is en als onrechtmatige daad kan worden
gekwalificeerd.
Voorbeeld: Jan schakelt een timmerman in voor het bouwen van een inloopkast. De timmerman
monteert een balk waardoor er schade ontstaat = wanprestatie. De timmerman steelt de telefoon
van Jan, sprake van een onrechtmatige daad los van de overeenkomst.
Overeenkomst
Bijvoorbeeld een koopovereenkomst. De koopovereenkomst (wederkerige overeenkomst artikel
6:261 BW) is de bron van twee verbintenissen. De koper is de schuldeiser, hij eist het boek op. In
ruil hiervoor moet hij de verkoper de koopprijs betalen. De verkoper heeft recht op de koopprijs en
dient het boek te verzenden aan de schuldeiser. Dit valt onder een rechtshandeling, er is sprake van
een handeling met beoogde rechtsgevolgen.
Onrechtmatige daad – verbintenissen uit de wet
Twee personen krijgen ruzie waarbij de bril van één van de beide personen kapotgaat. Hierbij is er
sprake van een onrechtmatige daad en ontstaat er één verbintenis. De dader is verplicht om de
schade te vergoeden aan het slachtoffer. Bij een onrechtmatige daad is er sprake van een feitelijke
handeling.
, Rechtmatige daden
Naast de onrechtmatige daad bestaan er ook rechtmatige daden. Hieronder wordt verstaan,
zaakwaarneming artikel 6:198 BW, onverschuldigde betaling artikel 6:203 BW,
ongerechtvaardigde verkrijging artikel 6:212 BW.
Aansprakelijkheidsrecht
Het aansprakelijkheidsrecht ken twee belangrijke beginselen:
§ Het autonomiebeginsel
§ Zorgplicht
Tussen beide beginselen moet steeds een balans worden gevonden. Hoe deze balans wordt
gevonden is een rechtspolitieke keuze.
Er wordt een balans gevonden tussen het, vrij handelen (autonomiebeginsel) en anderzijds het
maatschappelijke belang om rechten en belangen van een ander te beschermen (zorgplicht).
Rechtvaardigingstheorieën
Bij het vinden van een dergelijke balans kan het helpen om te kijken naar de onderliggende
rechtvaardigingstheorieën. Deze theorieën geven inzicht aan de waarden die ten grondslag kunnen
liggen aan de aansprakelijkheid. Het aansprakelijkheidsrecht kent twee belangrijke theorieën:
1) Corrigerende – vereffende – rechtvaardigheid: deze theorie stelt dat een normschending
leidt tot verstoring van het evenwicht tussen het slachtoffer en de normschender, voor het
geschonden evenwicht wordt herstel geëist.
2) Distributieve – verdelende – rechtvaardigheid: bij deze theorie gaat het om een
rechtvaardige verdeling van de last van de gemeenschap. Deze vorm van rechtvaardigheid
komt vaak tot uitdrukking in het feit dat we een aansprakelijkheidsverzekering hebben en
bestaat.
Functies van het aansprakelijkheidsrecht
Het aansprakelijkheidsrecht heeft verschillende functies, namelijk:
§ Compensatie van de schade. Dit wordt gezien als primaire functie van het
aansprakelijkheidsrecht.
§ Preventie: hiermee wordt bedoeld dat de dreiging uit het aansprakelijkheidsrecht ertoe kan
leiden dat mensen voorzichtiger worden en meer voorzorgsmaatregelen nemen.
§ Heel lang werd genoegdoening niet gezien als een functie.
Over het algemeen wordt aangenomen dat het aansprakelijkheidsrecht geen vergelding functie
heeft.
Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen aansprakelijkheid op grond van een eigen
handelen – een onrechtmatige daad artikel 6:162 BW – en kwalitatieve aansprakelijkheid, schade
veroorzaakt door bijvoorbeeld kinderen of dieren.
Schuldaansprakelijkheid – hierbij is de schuldenaar aansprakelijk voor de schade van een ander op
grond van verwijtbaar gedrag.
Risicoaansprakelijkheid – het risico is gebaseerd op omstandigheden die voor risico van de
aansprakelijke horen te komen. Komt vaak voor bij kwalitatieve aansprakelijkheden.
De omvang van aansprakelijkheid strekt uit tot:
§ De leer van toerekening naar redelijkheid artikel 6:98 BW
§ Eigen schuld artikel 6:101 BW
§ Schadeposten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurtewierik. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
54879 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now