Class notes
Notities hoorcolleges gezondheidsrecht
- Course
- Institution
Alle hoorcolleges gezondheidsrecht op basis met de slides. duidelijk en geslaagd eerste zit.
[Show more]
Seller
Follow
StudentLx
Reviews received
Content preview
GEZONDHEIDSRECHTDEEL I. DE ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG
Hoorcollege 1: 28/09/’23
1. DE ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN EEN NOTENDOP
1.1. GEZONDHEID – GEZONDHEIDSRECHT - ZORGDRIEHOEK
Gezondheid is een ruim begrip
Een veelgebruikte definitie voor gezondheid is de definitie van de Wereldgezondheidsorganisatie. Zij beschrijft
het als “a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of disease of
infirmity”.
Gezondheid is dus zeer ruim. Het gaat meer dan ziekte alleen en veel meer dan ziekhuizen alleen. Gezondheid
is gekoppeld aan welzijn.
Deze definitie van gezondheid is veel te ruim om de definitie in gezondheidsrecht op te bouwen.
Gezondheidsrecht
Rechtsdomein zonder duidelijke afbakening
Gezondheidsrecht is geen afgebakend domein. Er is geen duidelijke afbakening/ grenzen wat nu wel en niet tot
het gezondheidsrecht behoort.
De afbakening wordt als iets duidelijker wanneer we de term “medisch recht” gebruiken. Gezondheidsrecht is
veel ruimer en gaat over bijvoorbeeld ook preventieve gezondheidszorg.
Over de rechtstakken heen
Gezondheidsrecht beperkt zich ook niet over één rechtstak. Zij plukt principes uit het publiekrecht, het
privaatrecht, het strafrecht, etc.
Eigen regelgeving aangevuld met gemeen recht
Het plukt daarbij principes daaruit en ontwikkeld daarna eigen regelgeving, maar vertrouwt ook op het gemeen
recht. Zo zijn er binnen het gezondheidsrecht heel wat eigen wetgevingen en regels. Denk aan de wet
Patiëntenrechten en aan de wet uitoefening gezondheidszorgberoepen. Er zijn dus een hele reeks eigen
wetgeving, maar die is niet volledig dekkend.
Soms ga je dus moeten kijken naar het gemeen recht. Dus het gemeen publiekrecht, het gemeen privaatrecht,
het gemeen strafrecht etc.
1
,Vb.: wanneer het gaat over publiek private samenwerkingen. Dan zal je de overstap moeten maken naar het
publiek recht.
In het privaat recht ook. Er zijn eigen regels betreffende de aansprakelijkheid in het gezondheidsrecht, maar je
zal die moeten aanvullen met het gemeen aansprakelijkheidsrecht, of je zal minstens tot het gemeen
aansprakelijkheidsrecht moeten beoordelen.
Hetzelfde geldt voor het strafrecht. Er zijn specifieke strafbepalingen in het gezondheidsrecht bijvoorbeeld voor
de onwettige uitoefening van de geneeskunde, maar heel vaak zijn gemeenrechtelijke strafbepalingen van
toepassing.
Vb.: art. 458 Sw → beroepsgeheim., slagen en verwondingen, etc.
Gezondheidsrecht vs. Welzijnsrecht
Welzijnsrecht naast gezondheidsrecht
Op sommige universiteiten/hogescholen bestaat het vak gezondheidsrecht niet alleen, maar ook het vak
welzijnsrecht.
Ook als je Wikipedia opent, dan zie je dat er een topic is voor gezondheidsrecht en een topic voor
welzijnsrecht. De definitie die we in begin van deze cursus hebben gezien, wordt dan verwarrend.
Wat is het verschil tussen gezondheidsrecht en welzijnsrecht?
In het welzijnsrecht zie je hoe welzijnsvoorzieningen, bijvoorbeeld voorzieningen voor personen met een
handicap, de ouderenzorg, de kinderopvang, hoe dat die welzijnsvoorzieningen geregeld zijn. De rechten van
die voorzieningen in verhouding tot de cliënte, in verhouding tot de overheid. Dat is heel gelijklopend aan het
gezondheidsrecht, maar dan in een ander domein.
Er is literatuur die zegt dat gezondheidsrecht deel uitmaakt van het publiekrecht, terwijl welzijnsrecht sociaal
recht is. Dat is ten dele waar, maar niet volledig.
Wat het gezondheidsrecht betreft, hebben we net gezien dat gezondheidsrecht niet louter publiekrecht, het
bevat ook aspecten van het privaatrecht en strafrecht etc.
Gezondheidsrecht kan ook ingaan op preventieve aspecten en is dus niet enkel curatief.
Ook voor welzijnsrecht is het niet volledig war dat het enkel sociaal recht is. Het is wel gekaderd binnen het
sociaal recht. Ook welzijnsrecht kent privaatrechtelijke aspecten, publiekrechtelijke aspecten en
strafrechtelijke aspecten. Ook hier kan de vraag worden gesteld naar het beroepsgeheim (strafrecht) of kan het
gaan over de rechtsverhouding tussen een voorziening en een cliënt. Welzijnswet is niet enkel preventief.
Het is lange tijd zo geweest, na de eerste staatshervormingen, dat alles wat het medische betrof, federaal
gebleven was.
Vandaag is het echter zo dat binnen gezondheidsrecht/ binnen het medische, de gemeenschappen, sinds de 6e
staatshervorming, heel wat bevoegdheden hebben.
Art. 5, I BWHI zal je een onderscheid zien tussen gezondheidsbeleid en bijstand aan personen. Het is zo dat wat
wij vandaag gezondheidsrecht noemen, samenvalt wat er in dat eerste deel van artikel 5 valt en hetgeen we
welzijnswet noemen, samenvalt wat er in het tweede deel.
Het is banaal en ook een stukje onduidelijk.
2
,Bijvoorbeeld: geestelijke gezondheidszorg valt onder gezondheidsbeleid, maar er zijn heel wat welzijnsactoren
die onder bijstand van personen vallen.
Voorbeeld: zorgcentra behoort tot de oudere zorg en dat is een deel aan de bijstand van personen en is dus
gemeenschapsmaterie, maar de medische zorg die daaraan verleent wordt, behoort toe aan het
gezondheidsbeleid.
De zorgdriehoek
Gezondheidsrecht is een relatie tussen 3 actoren; de patiënt, de
zorgaanbieder en de overheid. Tussen die drie actoren bestaan
er relaties; een zorgverleningsrelatie, zorgtrajectrelatie en een
zorgsturingsrelatie.
In het midden heb je dan de toezicht en handhaving.
Patiënt: denk hier aan beroepsgeheim. Een koppel komt in
relatietherapie bij een psycholoog. Een partner zegt achteraf
iets aan de psycholoog in vertrouwen, dan is de vraag
natuurlijk, wie is mijn patiënt en ten op zichtte van wie moet
ik he beroepsgeheim respecteren? Is de patiënt die iets in
vertrouwen gezegd heeft of is het patiëntsysteem, dus het
koppel?
Ander voorbeeld: bij minderjarigen en wilsonbekwamen.
Patiënten die niet in staat zijn hun eigen wil te uiten of
patiënten die minderjarig zijn, hoe wordt er daarmee
omgegaan? Wat is hun rechtspositie?
Zorgaanbieder: hier moet er aan onderscheid worden
gemaakt tussen individuele beroepsbeoefenaars, natuurlijke
personen; artsen, psychologen, kinesist etc. en anderzijds
zorgvoorzieningen.
Binnen die zorgvoorzieningen kunnen er andere
onderscheiden worden gemaakt.
Bv.: hoe kan je zorg aanbieden? Wat is de rechtspersoon dat
je kan aannemen? Moet dat met winstoogmerk of zonder
winstoogmerk? Is er een verschil tussen publiek en privaat
ziekenhuis?
3
, Overheid: de overheid hier speel teen dubbele rol. De
overheid is de wetgever en regelgever. Hij maakt
wetten, maar tegelijkertijd is de overheid ook een
hele administratie.
Je kan niet zomaar een ziekenhuis beginnen of
zomaar arts worden etc. daar zijn er allerlei
kwalificaties voor nodig en de overheid speelt daarin
een grote rol.
Moet de overheid wachtwaker zijn? Of moet hij
processen gaan sturen? Wie is de bevoegde
overheid?
Zorgverlening: de zorgverleningsrelatie tussen de
arts en de patiënt. Of ruimer: tussen de
zorgaanbieder en de patiënt.
Wat is de aard van die relatie? Is die contractueel?
Is die buitencontractueel? Wat zijn de rechten van
elk van die personen in die relatie? Stel dat er iets
misgaat in de relatie, hoe speelt het
aansprakelijkheidsrecht hier? Wat is
kwaliteitsvolle zorg? En bestaat er een zorgplicht?
Zorgsturing: de zorg in België wordt behoorlijk
bestuurd. Je kan niet zomaar een ziekhuis
opstarten. De overheid bepaald de
voorwaarden en diplomavereisten er
erkenningsvereiste waaraan je moet voldoen.
Je mag ook niet onwettig de geneeskunde
uitvoeren.
Financiering is ook een zeer belangrijke vraag.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudentLx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now