Samenvatting van het vak Groepsdynamica als onderdeel van de minor Zingevend Leiderschap. De samenvatting is op basis van diverse Engelse artikelen (verplichte literatuur schooljaar )
Definitie van teams
Groepen die bestaan om voor de organisatie relevante taken uit te voeren, die een of meer
gemeenschappelijke doelstellingen hebben, sociaal op elkaar inwerken, taakinterdependenties
vertonen, grenzen in stand houden en beheren, en zijn ingebed in een organisatorische context die
grenzen stelt, het team beperkt en de uitwisseling met andere eenheden in de bredere organisatie
beïnvloed.
→ Zonder taakinterdependenties heb je geen teams.
→ 2 doelen van teams: prestaties versus welzijn; prestatie en welzijn van teamleden
→ Dynamiek in teams herkennen, analyseren en waar nodig ingrijpen
Waarom wordt er gewerkt in teams?
• Het werken in teams heeft een concurrentievoordeel; Het functioneren van een team is
minder gemakkelijk te kopiëren door andere organisaties.
• Door het werken in teams kan er gemakkelijker omgegaan worden met complexiteit.
• Mensen voelen zich aangetrokken tot groepen.
Drie factoren van een groep:
• Geldende normen
• Rollen
• Relaties
Verschil tussen duo en groep: bestaat de groep al bij twee personen of pas bij 3 personen?
Een groep bestaat vanaf 3 personen/ een duo is geen groep
• Een groep heeft geen romantische relatie (duo’s wel)
• Een groep heeft diversiteit (duo’s niet)
Taakinterdependenties zijn het verschil tussen een groep en een team
→ Voor het afronden van werk ben je afhankelijk van de prestaties van een ander
Een team bestaat met taakinterdependenties, zonder afhankelijkheid van een elkaar ben je geen
team, maar een groep. Je bent dan niet afhankelijk van de prestaties van een ander.
Overkoepelend model groepsdynamica
*Organisatie, team en individu zijn onafhankelijke variabelen
* Processen en opkomende toestanden zijn mediators (bemiddelaars)
,* Prestaties en welzijn zijn afhankelijke variabelen (uitkomst)
Voorbeelden
Open persoonlijkheid Kennisdeling
Productinnovatie
van individuen gaat sneller
Groepen kunnen ook afwijkend gedrag vertonen: onethisch/ immoreel gedrag
→ niet presteren, niet werken aan taak, verzaken, te laat komen, wegblijven
Waarom vertonen we dit gedrag?
• Er iets mee te ‘winnen’ valt
• Automatisch: emotie >>> gedrag
• Doordacht: cues uit de sociale omgeving geven een ‘standaard’
• Doelen en gemotiveerde relaties (morele rationalisaties)
• Intrapersoonlijke triggers
- Ervaringen met (im) moraliteit
- Hoe tegenslag morele keuzes beïnvloed
- Morele identiteit (eerlijkheid en integriteit)
• Cognitieve triggers
- Rationalisaties
- Beslisraamwerk (tijd en paradigma’s)
Codes, klimaat en cultuur
Factoren die moreel gedrag promoten:
• Ethische codes
• Ethisch klimaat (zorgend versus zelf-gecentreerd klimaat)
• Ethische cultuur
,Artikel 1. Development and performance of self-managing work teams (SMWT’s): a
theoretical and empirical examination (Kuipers & Stoker, 2009)
Teamontwikkeling bestaat uit 3 algemene processen die gelijktijdig plaatsvinden:
Drie teamprocessen die de ontwikkeling in teams omschrijven:
1. Taakmanagement
2. Interne relaties
3. Externe relaties en ontwikkeling
Taakmanagement: omvat de fasen waarin activiteiten gelinkt zijn aan team-multifunctionaliteit en de
mogelijkheden om verantwoordelijkheid en controle te beheren.
Voorbeelden: multifunctionaliteit, taakverdeling, besluitvaardigheid, communicatie, prestaties
Interne relaties: omvat de fasen waarin een team te maken heeft met interne coöperatieve kwesties
Voorbeelden: doelstelling, planning, feedback, conflictmanagement
Externe relaties en ontwikkeling: omvat de fasen waarin een team te maken heeft met de relatie met
andere teams, klanten en leveranciers en werkt aan het verbeteren van prestaties.
Voorbeelden: activiteitenverbetering (procesverbetering), klantrelaties, ondersteuningsactiviteiten
Taakmanagement
De mate waarin het team het primaire proces beheert
→ Het omvat aspecten van zowel het uitbreiden van banen als het verrijken van banen, zoals
multifunctionaliteit, gedelegeerde management ondersteunende taken, besluitvorming en controle.
Het omvat ook basiswerkcommunicatie en prestatiebeheer.
Interne relaties
Verwijst naar de interne samenwerking en gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van het team
→ Interne relaties omvatten alle activiteiten die de leden mogelijk als een team verbinden, zoals
doelgerichtheid en planningsactiviteiten, evenals de relationele processen van feedback en
conflictbeheer.
Externe relaties en ontwikkeling
Weerspiegelt de mate waarin het team zijn grenzen verkent en ontwikkelt en als zodanig breder
team. Het team kijkt buiten de grenzen van het team.
→ Hier omvatten we naast klant- en leveranciersrelaties ook verbeteringsactiviteiten en de
geavanceerde management- en ondersteuningsfunctie van het team.
Volgens dit artikel zijn bovenstaande drie processen voldoende om teamontwikkeling te omschrijven.
Teamontwikkeling moet niet gezien worden als een doel zelf, omdat het doel is om
organisatiedoelstellingen ermee te behalen. De ontwikkeling van SMT zou gericht moeten zijn op het
verbeteren van resultaten (organisatorische prestaties en welzijn van medewerkers).
4 verschillende soorten teams:
• Work → Self managing work teams
• Parallel
• Project
• Management
, Self-managing work teams: groep van onderling afhankelijke individuen die in staat zijn om hun
gedrag met betrekking tot relatief complete taken zelf te reguleren.
→ verminderde behoefte aan hiërarchisch commando- en controleleiderschap
→ wordt toegepast om de prestaties en het welzijn van medewerkers te verbeteren
3 ontwikkelingsmodellen voor teamontwikkeling (als alternatieven voor elkaar)
1. (Linear) Phase Models - Fasen die elkaar opvolgen
2. Recurring Phase Models - Terugkerende fasen die elkaar afwisselen
3. Process Models - Fasen die gelijktijdig plaatsvinden
1. Phase Models
Drie verschillende benaderingen van ‘Phase Models’ te onderscheiden. Phase Models zijn fasen die
elkaar opvolgen.
1.1. Group Dynamics
1.2. Consultancy Practice
1.3. Sociotechnical approach
1.1. Group Dynamics (Tuckman and Jensen (1977)
Deze theorie beschrijft dat een groep verschillende fases doorloopt:
• Forming: oriëntatie taken en gedrag (taakmanagement)
• Storming: groepsinvloeden en conflict (interne relaties)
• Norming: samenkomen, opstellen normen en waarden
• Performing: taken voltooien (externe relaties en ontwikkeling)
• Adjourning: uit elkaar gaan
3 kritiek punten op deze theorie van Tuckman:
- Teamontwikkeling in de praktijk wijkt vaak af van vooraf geformuleerde fasen
- Onduidelijk onderscheid tussen de geformuleerde fasen, is niet altijd opeenvolgend
- Theorie gebaseerd op de temporele patronen in tijdgebonden therapie en
laboratoriumgroepen, is dat representatief?
1.2. Consultancy practice (adviespraktijk)
Modellen onder deze benadering zijn gericht op de ontwikkeling van gezamenlijke
verantwoordelijkheid, de doelrichting en de prestatiegerichtheid van een team.
- Katzenbach en Smith: Vijf fasen van teamontwikkeling, van een werkgroep naar een krachtig
team.
- Wellins, Byham en Wilson: het vergroten van verantwoordelijkheid en autoriteit.
→ zie tabel voor verschillende fasen
1.3. Sociotechnical approach (Amelsvoort en Benders)
Gebaseerd op group dynamics en consultancy practice, maar dan uitgebreid met het socio-
technische concept.
4 fasen bij sociotechnical approach:
1. (individuele personen): alle leden van het team kunnen de primaire taken uitvoeren, gericht
op de technische vaardigheden. Dit leidt tot taakverbreding. Ook wel een groep mensen met
focus op technische efficiëntie. Taakinhoud wordt verhoogd door multifunctionaliteit.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LisaLi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.
