Summary
Samenvatting MeMo Hoofdstuk 3 Veranderd mens- en wereldbeeld.
- Course
- Institution
Samenvatting MeMo Geschiedenis havo 4 Max methode bovenbouw. Hoofdstuk 3 veranderend mens- en wereldbeeld
[Show more]
13 reviews
By: mleinhermans • 10 months ago
By: bouchra_1973 • 2 year ago
By: dylarameyy • 2 year ago
By: sophielamens • 2 year ago
By: jeroenvanderwerff • 3 year ago
By: hildedekker • 3 year ago
By: ciskavw • 3 year ago
Seller
Follow
RoStra
Reviews received
Content preview
HOOFDSTUK 3VERANDEREND MENS- EN WERELDBEELD
Kenmerkende aspecten:
1. Renaissance:
- Eerst voor middeleeuwer stond leven op aarde in teken van eeuwige leven na de dood
- Door groeiende belangstelling voor kennis en cultuur uit griekse en romeinse oudheid
veranderde idee van mensen over hun leven en wereld.
- Rond 1300 veranderde mens- en wereldbeeld door het begin van Europese overzeese
expansie. BELANGRIJK!
2. Europeanen ontdekten de wereld:
- Bekende gebieden voor Europeanen in de middeleeuwen:
1. Europa
2. Midden-oosten
3. Noord-afrika
4. Westelijk deel van azie (via handelscontacten wisten ze dat azie veel groter was)
- Vanaf 1300 probeerden Europeanen zelf naar Oost-Azie te gaan.
- Oorzaken en gevolgen van deze Europese ontdekkingsreizen:
Oorzaak:
1. veranderde mens- wereldbeeld van de renaissance BELANGRIJK!
2. begin van nieuwe wetenschappelijke belangstelling BELANGRIJK!
Gevolg:
Hernieuwde orientatie op erfgoed van klassieke oudheid BELANGRIJK!
3. De Reformatie:
- In middeleeuwen alle mensen in West Europa behoorden tot Rooms-katholieke kerk
- Kritiek was er wel
- Begin 16e eeuw: naast katholieke kerk werden andere kerken opgericht
- De protestantst Reformatie die splitsing van christelijke kerk in West-Europa was
gevolg BELANGRIJK!
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3.1 RENAISSANCE
Wereldbeeld van mensen in middeleeuwen:
- Belangrijk dat ze na hun dood in het paradijs komen
- Dus zo min mogelijk zondigen in het leven
- Zoveel mogelijk boete doen voor de zonden die ze begaan
- Leven op aarde is tussenfase, voorbereiden op leven na de dood
- Mens was nietig en afhankelijk van God
- Relatie met God het allerbelangrijkste
In renaissance veranderde die houding:
- Waardering van het aardse leven
- Dus in het leven (hier op aarde) al in paradijs zijn, dus nu al leuk hebben en niet wachten tot
na de dood
- Mens meer op zichzelf vertrouwen en stelde zichzelf centraal
- Mens vele talenten en die ontplooien en zichzelf verbeteren.
- Mensen raakten hierdoor meer geinteresseerd in leven op aarde en de werking van natuur en
samenleving.
- Ideaalbeeld werd de algemeen ontwikkelde mens (UOMO UNIVERSALE)!
- Dus uoma universale en mensbeeld zijn nauw met elkaar verbonden; mens stelt iets
voor
- Groot voorbeeld Leonardo da Vinci (1452-1519); hield zich bezig met anatomie lichaam,
natuur- en scheikunde, maakte schetsen en schilderijen, ontwierp gebouwen en apparaten,
schreef muziek
In de middeleeuwen mens geinteresseerd in wereld na hun dood, wereld waarin ze nu leefden hadden
ze weinig aandacht voor. In nieuwe mensbeeld van Renaissance stond mens zelf centraal en was
daarom ook nieuwsgierig naar omringende wereld. Mens ging zelf onderzoek doen en daardoor
veranderde zijn visie op zijn omgeving (wereldbeeld)
VERSCHILLEN KENNEN TUSSEN WERELDBEELD MIDDELEEUWEN VS RENAISSANCE!!!!
, Heel belangrijk in de renaissance:
Mensen zochten nieuwe inspiratie in cultuur van de Grieken en de Romeinen (klassieke oudheid).
Daarom heet deze periode Renaissance: Wedergeboorte van de klassieke culturen!!!
Humanisme: Belangstelling van geleerden voor de antieke literatuur, poezie en geschiedenis
Dus boeken uit de Klassieke oudheid
Humanisme past bij Renaissance omdat oude grieken en romeinen veel van het leven op aarde
wisten en hebben hun kennis in hun boeken vastgelegd.
• Geen scherpe breuk tussen middeleeuwen en renaissance; is een mentaliteitsverandering die
• begon bij schilders, schrijvers en geleerden.
• Dit begon in Italie en toen in Noord-Europa
• Bleef een combinatie tussen Middeleeuws en Renaissance denken: mensen hadden intense
belangstelling voor leven op aarde maar bleven wel in God geloven en zochten manieren om
klassieke en christelijke cultuur te verbinden!!!!!
Belangrijke tekening van Leonardo: Vitruvius-man
- Verhoudingen van menselijk lichaam
- Inspiratie is De Architectura van romeinse architect Vitruvius
- Mens wordt zowel in cirkelpositie als in vierkant geplaatst. Volgens Vitruvius is navel dan
steeds het midden.
Hoe herken je schilderij of het middeleeuws of Renaissance is:
Middeleeuwen:
- Plat (geen schaduw, perspectief enz)
- Niet waarheidsgetrouw (was niet belangrijk)
- Relatie tussen god en mens; leven na dood belangrijker
- Altijd afbeeldingen of (heilige) personen vanuit de Bijbel
Renaissance:
- Mens en leven meer centraal (dus niet meer alleen afbeeldingen/personen vanuit het geloof
maar ook de normale mens)
- Daarom belangrijk dat het waarheidsgetrouw is
- Meer driedimensionaal schilderen, dieptewerking en schaduw
- Gezichtsuitdrukkingen en emoties
- Vaak ook monogram van kunstenaar te zien op het schilderij
Ontstaan, verspreiding en gevolgen van de renaissance
3 kenmerkende aspecten die hebben bijgedragen aan ontstaan van Renaissance:
1. Opkomst van handel en ambachten en het herleven van agrarisch urbane samenleving:
Door handel en ambacht ontstond er een groep van rijke burgers die geld hadden om kunst
en cultuur te ondersteunen.
- Kunstenaars kregen opdracht om schilderijen en gebouwen te maken, voor de hele stad maar
ook om tot glorie van de rijke burgers
2. Opkomst van stedelijke burgerij en toenemende zelfstandigheid van de steden. Steden
werden later centra van de renaissance.
- Rijke burgers voelden zich verwant met oude romeinse stadscultuur die nog overal zichtbaar
waren. dus kunstenaars richten zich op de antieke oudheid
3. Expansie van christelijke wereld naar buiten toe, oa in de vorm van kruistochten. Door
deze expansie kwamen in Westen verloren gewaande geschriften van klassieke auteurs
(oude grieken en romeinen) voor studie beschikbaar.
Nieuwe denkbeelden verspreidden zich snel door uitvinding van boekdrukkunst (rond 1450)
Gevolgen:
- Kunstenaars en geleerden buiten Italie (wel in Europa) kennismaken met de renaissance
- Centrum van kunst en wetenschap kan zich vanaf 16e eeuw zich naar Noord-Europa
verplaatsen.
• In Noord Europa ideeen uit humanisme en renaissance o.a. invloed op hoe men tegen kerk aan
keek
• Begonnen te streven naar meer persoonlijk geloof dan via kerk mogelijk was.
• Humanisten hebben kennis van Latijn en Grieks en keken kritisch naar Latijnse bijbelvertalingen
(werden in de kerk veel gebruikt)
• Belangrijke Bijbelse Humanist: Erasmus
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RoStra. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now