Biologie Samenvatting Thema 1 Stofwisseling 5 HAVO
12 views 0 purchase
Course
Biologie
Level
HAVO
Book
Hand-opdrachtenboek 5a Biologie voor Jou 2e Fase Havo
Dit is een samenvatting van biologie uit het examenjaar van 5 havo. Deze samenvatting gaat de over de stofwisseling van organismen. Onderwerpen zoals assimilatie, dissimilatie en energie komen hierin voor. Dit is een samenvatting uit het examenjaar 5 havo 2018/2019.
Biologie Samenvatting Thema 1 Stofwisseling
1. Verzuurde spieren
Als je eet, drinkt of inademt, komen er stoffen je lichaam binnen. Je cellen veranderen de
stoffen met chemische processen, hierdoor worden de stoffen gemaakt waaruit je lichaam is
opgebouwd. Voor de vorming van deze stoffen, voor beweging en handhaving van je
temperatuur is energie nodig. Energie is meestal afkomstig van de glucose van planten. Om
energie in een bruikbare vorm te krijgen wordt glucose in de cellen omgezet.
Stofwisseling = alle chemische reacties in cellen samen, enzymen versnellen het proces
Spieren verzuren door zuurstoftekort
Toenemende inspanning spieren meer zuurstof nodig
Verzuring = bij een bepaalde grote inspanning kan niet meer voldoende zuurstof worden
aangevoerd voor de verbranding (Lees goed blz. 9!)
2. Wat is stofwisseling?
Energie nodig voor:
- Bewegen
- Temperatuur handhaving
- Groei
- Herstel
Cellen nemen voedingstoffen, water en zuurstof uit het milieu op en geven afvalstoffen af.
In cellen ontstaan door chemische reacties nieuwe stoffen
Planten gebruiken licht als energie om energierijke stoffen zoals glucose, vetten en eiwitten
te maken
Organische stoffen = 1 of meer atomen van de elementen: koolstof (C), waterstof (H) en
zuurstof (O)
De bindingen tussen koolstof- en waterstofatomen bevatten veel chemische energie
Spiercellen en andere cellen verkrijgen energie door de verbranding van glucose
Glucose = een organische stof die een centrale rol speelt bij de energievoorziening en
opbouw van organismen
Anorganische stoffen = kunnen heel verschillende atomen bevatten
Enzymen = stoffen die chemische reacties in cellen mogelijk maken
, Assimilatie = de opbouw van organische moleculen uit kleinere moleculen (van organische of
anorganische stoffen)
- Organische stoffen worden gevormd waaruit een individu bestaat. De stoffen worden
gebruikt voor groei, vervanging en herstel en het vormen van reservestoffen
- Energie wordt gebruikt, die energie wordt opgeslagen in de moleculen van gevormde
organische stoffen
- Fotosynthese
Chemische energie = energie in moleculen
Voortgezette assimilatie = vb. glucose wordt door de cel verder verwerkt tot grotere
moleculen met verschillende functies zoals: zetmeel, vetten en eiwitten
Dissimilatie = de omzetting van energierijke grote organische moleculen tot kleinere
moleculen
- Energie komt vrij
- Chemische energie wordt omgezet in andere energievormen (bewegingsenergie en
warmte)
- Verbranding
Zenuwcellen kunnen energie omzetten in elektrische energie
Energie kan ook weer worden opgeslagen als chemische energie, als er andere organische
stoffen mee worden opgebouwd bijvoorbeeld in de vorm van vetten en eiwitten.
ATP (adenosinetrifosfaat) = energie opslaan
ADP (adenosinedifosfaat) = energie komt beschikbaar
3. Dissimilatie
Dissimilatie is een vorm van verbranding. Bij verbranding wordt glucose afgebroken en
ontstaat er koolstofdioxide.
Dissimilatie vindt altijd plaats
Hoe meer energie nodig des te meer dissimilatie er plaatsvindt
Dissimilatie glucose:
- Aeroob met zuurstof
- Anaeroob zonder zuurstof (gisting ontstaan melkzuur)
Aerobe dissimilatie:
- In de mitochondriën
- Koolstofdioxide- en watermoleculen worden gevormd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimmieheine. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.