Een uitgebreide samenvatting gebaseerd op het boek en de slides. De belangrijkste ideeën zijn vetgedrukt. Sommige onderwerpen worden uitgebreider toegelicht of herhaald om het concept beter te laten begrijpen.
Hoofdstuk 4 : macht in weinig handen
1. Inleiding : betekenis van de studie van elites
1.1 studie van elites is de studie van macht en dus van de samenleving
ongelijk verdeelde macht
- macht = nooit gelijk
- who governs? / who rules?
Wie aan de macht , hoe komen in machtpositie ?
Ongelijke machtsverdeling zegt veel over politiek systeem
Elitetheorie
2 klassen : kleine groep met macht , grote groep bestuurd wordt
Heersende groep : meeste macht + voordelen van macht
studie vd machtsstructuur i e samenleving
- elitestudie
doel : machtsstructuur in samenleving onderzoeken
structuren nodig / puur toevallig ?
divers + complex onderzoeksdomein
- studie = breed + ingewikkeld
elite = vaag + complex , veel manieren interpreteren
veel verschillende omschrijvingen + definities
precies beschrijven anders betekenloos begrip
duidelijk definiëren : elite-onderzoek inzicht in structuren en processen
helpt begrijpen hoe samenleving verdeeld in sociale lagen , wie
bestuurt , democratie in praktijk
gevoelig onderzoek
1.2 politieke elites zijn niet per se problematisch
politieke elite is niet altijd zo machtig
- bestaan v politieke elite hoeft niet problematisch zijn
democratische systemen
klein deel bevolking macht in naam v iedereen beslissingen nemen
machtige posities in principe voor iedereen toegankelijk
elites strijden openlijk om macht + verantwoording afleggen aan
kiezers
democratisch verkozen leiders : slechts 1 van de vele elites ( elite =
overal in samenleving)
economische , juridische , culturele , sport
vinden we vanzelfsprekend
politiek : hebben gevoel : iedereen elite zou mogen toetreden ( lastig)
niet zo bij mode , sport .. hebben verdient , hard gewerkt
Oxbridge , ENA , enarques = afgestudeerden prestigieuze
universiteiten veel invloed politieke leven in hun land
mensen : wij als politieke elite zien niet altijd werkelijke besluitvormers
invloedrijke mensen buiten schijnwerpers
concurrentie v niet-verkozenen
- democratisch verkozen leiders concurreren met niet verkozen elites
, bedrijfsleiders
media / vierde macht
rechtbanken
groepen nemen beslissingen gevolgen voor hele beleid , soms meer
dan politici zelf
- nuancering
veel landen bepalen verkiezingen op zichzelf niet alle grote beleidslijnen
1.3 België is een elitair politiek systeem
Uitstekend voorbeeld v machtsconcentratie in weinig handen
- België
= neo-corporatistische , particratische , federale ,
pacificatiedemocratie
Land politiek macht sterk bij kleine groep / politieke elite
= pacificatiedemocratie : politiek en maatschappelijke leiders sluiten
compromissen vreedzaam omgaan onderliggende (soc , rel , ec )
spanningen
Compromissen door bevolking geaccepteerd
Elites veel macht : belangrijke posities in nemen
invloed achter schermen zonder inspraak gewone mensen
Elite : onderling goede contacten
V abstract naar concreet , van breed naar eng
- Hoe moeten elites ons regeren ?
Eerste deel : theoretisch-filosofische / normatieve beschouwingen
Betekenis elite
Belangrijkste denkers en grondleggers + verschillende stromingen
In brede zin : ook andere maatschappelijke elites
Tweede deel : concreet en actueler eliteonderzoek
Praktische kant
Wie zijn politieke elites + hoe aan de macht + politieke carrière
Actuele + concrete voorbeelden
Enkel politieke elite via verkiezingen naar macht
2. Elite : oorsprong , beschrijving , criteria en onderzoek
2.1 Beschrijving
diegenen die best presteren / meest gedreven zijn
- elite
negatieve connotatie : ongelijkheid , superioriteit
toch gebruikelijk begrip : elke sector maatschappij eigen elite
tenniselite , profvoetballers , in politiek toppolitici : best presteren in
vakgebied
onderscheid niet-politieke en politieke elites
relatie tussen elite en niet elite
- elite per definitie
veel macht in vergelijking met anderen
, - nuance
geen permanente elites invloed : tijdelijk en voorwaardelijk
iedereen kan toe behoren
belang niet-elite
relatie elite – niet-elite = belangrijk
definities
- vele definities
2.2 criteria
- term elite
soms vrij neutraal gebruikt worden als “besten” in bep vakgebied : goed
in wat ze doen, niet per se verbonden met elkaar / zelfde ideeën hebben
andere context : elite = groep mensen : gedeelde kenmerken invloed
uitoefenen op maatschappij / specifieke gebieden
de ¾ C’s
- James Hans Meisel : 3c’s + 4de
1) Consciousness
Leden van elite zien zichtzelf als groep : eigen identiteit + gezamelijke
belangen
2) Coherence
Leden met elkaar verbonden + tonen solidariteit
samenhang
3) Conspiracy
Intentie om samen te handelen + doelen bereiken
- Lidmaatschap van elite niet automatisch dat iem hoogste machtspositie
Kunstelite niet de 3 c’s geen echte elite : invloed uitoefent over
anderen
4) Continuity (stabiel)
Zekere mate van continuïteit
Niet slechts tijdelijk bestaat
- Politieke elite : sociale gestalte v leidende figuren
2.3 veel onderzoek naar elites , minder theorie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studentbestuurskunde05. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.17. You're not tied to anything after your purchase.
