Dit document bevat mijn aantekeningen van alle hoorcolleges en kennisclips van het vak Bijzondere Overeenkomsten. De verplicht voorgeschreven jurisprudentie is in dit document ook uitgewerkt samen met korte aantekeningen over de literatuur.
College 1 Introductie bijzonder overeenkomstenrecht
Module I Bouw
College 2 De ontwerp-/adviesovereenkomst
College 3 De aannemingsovereenkomst
College 4 Aansprakelijkheid in de bouw
College 5 Samenwerken in de bouw
Module II Wonen
Zelfstudie: Kennisclip Historie van het huurrecht
College 6 De huurovereenkomst (algemeen)
College 7 De huurovereenkomst (woonruimte en verduurzaming)
College 8 De circulaire economie: duurzaam bouwen en wonen
Module III Zorg
Zelfstudie: Kennisclip Ontstaan gezondheidsrecht
College 9 De geneeskundige behandelingsovereenkomst
College 10 Zorgplichten van hulpverleners
College 11 Aansprakelijkheid in de zorg
Vraagstukken die ons raken in ons fundamentele bestaan en ook juridische oplossingen vragen:
• Meer en duurzaam bouwen om het woningtekort en klimaatprobleem aan te pakken
• De rechtspositie van de huurder staat onder druk
• Toegang tot zorg en het recht op zelfbeschikking
Overkoepelend thema: schaarste
,College 1 Introductie van de bijzondere overeenkomsten
Leerdoelen
• Je bent bekend met het onderscheid tussen benoemde en onbenoemde overeenkomsten en kunt
beredeneren waarom in Boek 7 BW een aantal bijzondere overeenkomsten is ondergebracht;
• Je kent de ratio en doelstellingen van de benoemde bijzondere overeenkomsten;
• Je kunt concrete bepalingen in Boek 7 BW aanwijzen die gericht zijn op bescherming van de
zwakke(re) contractspartij en het belang van deze bepalingen duiden aan de hand van actuele
ontwikkelingen/voorbeelden;
• Je hebt kennis van juridisch kader dat relevant is voor inkleuring van in Boek 7 BW opgenomen
zorgplichten;
• Je kunt het begrip consumentenkoop kwalificeren en toelichten wat wordt bedoeld met het begrip
‘de gemiddelde consument’.
• Je kunt de overeenkomst van opdracht afbakenen van andere aanpalende overeenkomsten, zoals
de overeenkomst van aanneming van werk en de arbeidsovereenkomst, en bent bekend met de
verschillende takken van beroeps- en bedrijfsuitoefening waar gebruik wordt gemaakt van de
overeenkomst van opdracht als basisovereenkomst.
Hof van Justitie EU 4 juni 2015, zaak C-497/13 (Froukje Faber)
- Nationale rechter moet art. 5 lid 3 Richtlijn 1999/44/EG in hoger beroep ambtshalve toepassen
- Handelde Faber als consument en mag rechter omkering van bewijslast van art. 7:18 lid 2 BW
ambtshalve toepassen?
- Ambtshalve vaststelling consument: gelijkwaardigheidsbeginsel en effectiviteitsbeginsel
- Effectiviteitsbeginsel: nationale rechter moet aantal bepalingen van Unierichtlijnen inzake
consumentenbescherming ambtshalve toepassen omdat beschermingsstelsel op gedachte berust dat
consument zich in zwakke onderhandelingspositie bevindt en over minder informatie beschikt dan
verkoper en er een niet te verwaarlozen gevaar bestaat dat consument uit onwetendheid geen beroep
zal doen op rechtsregel die ertoe strekt hem te beschermen
- Klachtplicht mag niet verder gaan dan verplichting om verkoper op de hoogte te brengen van het
bestaan van een gebrek aan overeenstemming (7:23)
Bijzondere overeenkomsten:
• BW Boek 6: Algemeen gedeelte verbintenissenrecht -> regelend recht, kunnen partijen van afwijken
• BW Boek 7: Bijzondere overeenkomsten -> veel dwingend recht, kun je niet vanaf wijken
Doelstellingen Boek 7 BW
• Uitgangspunt contractenrecht: contractsvrijheid, beperkt open systeem van verbintenissen
• Wettelijke grenzen in boek 3 en 6 BW:
- art. 3:40 BW: goede zeden, etc; art. 6:236 en art. 6:237 BW: grijze en zwarte lijst
- art. 6:248 BW: beperkende en aanvullende werking van redelijkheid en billijkheid
-> mogen er wel instaan, maar kunnen achteraf vernietigd worden
• Specifieke voorschriften in boek 7 BW (‘consumentenrecht’):
- ter aanvulling op individuele partij-afspraken voor bijzondere contracten
- met oog op een evenwichtige, objectieve toedeling van rechten en plichten
- indachtig Europese ontwikkelingen
• Let op de gelaagde structuur van het BW
Welke bijzondere overeenkomsten in boek 7 BW? -> zie titels boek 7
3 categorieën in de titels:
1. Dienstverleningsovereenkomsten: contracten m.b.t. het verlenen van een dienst
- financiële zekerheidsovereenkomst, opdracht (o.a. medische behandelingsovereenkomst),
aanneming van werk en verzekering
2. Genotsovereenkomsten: contracten m.b.t. verschaffen van genot van een goed
- huur, pacht, bewaarneming
3. Contracten m.b.t. overdracht van goederen of geld
- koop en ruil (o.a. consumentenkoop), schenking, borgtocht (garantstelling),
vaststellingsovereenkomst en lijfrente
-> arbeidsovereenkomst past nergens in het rijtje (laten wij bij dit vak buiten beschouwing)
,Zijn ook onbenoemde bijzondere overeenkomsten (staan niet in de wet): o.a. franchise overeenkomst,
artiestenovereenkomst, lease overeenkomst, distributieovereenkomst
-> worden gereguleerd door: zelfregulering en algemene bepalingen boek 3 en 6
Beschermingsgedachte boek 7 BW
• Wie? -> Zwakkere partijen in het recht (meestal consument)
• Hoe? -> Meer specifieke rechten en plichten
- Veel dwingend recht ipv regelend recht (bijv. art. 7:6 lid 1 BW)
- Vormvoorschriften voor bepaalde contracten (zoals schriftelijkheidsvereisten, bijv. 7:2 lid 1)
- Procedurele bepalingen (m.b.t. bewijslast of toelaatbaarheid bewijs, bijv. art. 7:202 bij huur)
- Er is meer dan alleen dwingend recht om consumenten te beschermen: veel algemenen
voorwaarden, veel zelfregulering, gedragscodes, toezicht vanuit bijv. AFM
‘Hét consumentenrecht’
• Normen, regels en instrumenten dat verwezenlijking op juridisch niveau vormt van verschillende
initiatieven m.b.t. waarborgen/vermeerderen van bescherming consumenten op economische markt.”
• Is ‘de harde kern van het privaatrecht’ omdat er heel veel dwingend recht in zit
- ‘lawyer’s paradise’ want je kan er tegen op komen als het geschonden wordt
• Wie is ‘de consument’ eigenlijk?
- iedereen die niet namens zijn beroep of bedrijf handelt
- wetgever gaat uit van gemiddelde consument; bij jurisprudentie wel individuele belangenafweging
DSB-affaire: de zwakke consument
- Maken irrationele keuzes (emoties), volgen meute, denken minder zelf na bij professionele partij, etc.
- Satisficer vs maximizer
> maximizer: zoekt alles tot op de bodem uit; wil de beste keuze maken
> satisficer: zodra er een acceptabele optie verschijnt hapt hij
-> laat zien waarop er bepaalde bescherming is om een bepaalde groep consumenten te beschermen
B2C contracten: wat is het probleem?
• Consument versus professionele wederpartij (aanbieden van zaken en diensten)
- Geen of weinig invloed op het aanbod van producten of diensten
- Inhoud van overeenkomst staat vaak al vast -> vooral als aanbieder een monopoliepositie heeft
- Beïnvloeding door marketing, reclame en verkooptechnieken
- Geen eigen denkvermogen…. -> ‘satisficer’
- Verschil in kennis (informatie-asymmetrie), kunde (vaak lagere opleiding of geen juridische
kennis) en middelen (vaak duur om je bij te laten staan door juridisch adviseur bij sluiten
overeenkomst dus wetgever moet dat doen)
• Juridische regels om consument meer evenwichtige positie te geven en te informeren
De consumentenkoop
Titel 7.1 BW (koop en ruil) is gericht op de gemiddelde consument (maatman)
- standaard om redelijke verwachtingen van consumenten te meten
- EU richtlijn: “someone who is reasonably well-informed and reasonably observant and circumspect”
- oftewel: de etikettenlezer
Ratio aparte titel voor consumentenkoop
• Uitgangspunt Titel 1 (koop en ruil): aanvullend recht
• Behalve m.b.t. consumentenkoop, zie art. 7:5 en 7:6 lid 1
- wederpartij mag niet ten nadele van consument afwijken van art. 1 t/m 38 (dwingend recht)
- specifieke regels voor totstandkoming, bijv. art. 7:2 (extra bedenktijd, etc.)
- conformiteitstoets, art. 7:17 jo. 7:18 lid 2 (HvJ Froukje Faber) -> als je product koopt en het is niet
conform wat je mocht verwachten (gebrekkig product) dan mag je je hierop beroepen
- afwijkende klachtplichtregeling: art. 7:23 (twee maanden termijn)
- afwijkende hiërarchie in remedies: primair herstel dan pas vervanging, schadevergoeding,
ontbinding, prijsvermindering, zie art. 7:21 e.v.
- uitsluiting van aansprakelijkheid jegens consumentkoper mag niet (art. 7:24)
Afbakening en kwalificatie consumentenkoop:
Geen dienst, geen combinatie/gemengde overeenkomst van bijv. consumentenkoop en aanneming
, van werk (art. 7:5 lid 4 BW: regels consumentenkoop prevaleren dan alsnog), geen onroerende zaak,
je moet het kopen als consument (kijken naar kern van de prestatie)
Altijd kijken of het een bijzonder geregelde overeenkomst is en binnen welke titel het dan valt. Als het
dat niet is, dan kijken naar boek 3 en 6 BW.
Art. 7:45 BW: Koop op proef -> bijv. online aankopen waarbij je onder opschortende voorwaarde dat je
iets mooi vindt iets hebt gekocht
Invloed van platformeconomie
- ‘prosument’: consumenten die bepaalde producten aanbieden op platformen, zoals Marktplaats
- platform als handelingsplek
-> tegendiscussie: beschermen we ze niet te veel? Hebben ze er eigenlijk niet genoeg verstand van?
Focus op 3 bijzondere overeenkomsten
• Overeenkomst van opdracht: titel 7.7
- ontwerp-/adviesovereenkomst met de architect
- geneeskundige behandelingsovereenkomst (afdeling 5)
• Overeenkomst van aannneming van werk, titel 7.12
• Huurovereenkomst, titel 7.4
Overeenkomst van opdracht: titel 7.7 BW, artikel 400
Kenmerken overeenkomst van opdracht
• Opdrachtnemer – opdrachtgever
• Prestatie opdrachtnemer = ‘een verrichting’
• Geen arbeidsovereenkomst
• Anders dan werk van stoffelijke aard (onderscheid met aanneming van werk; art. 7:750 e.v.)
• Niet het bewaren van zaken (bewaarneming, art. 7:600 e.v.)
• Niet het vervoeren van zaken of personen (vervoersovk Boek 8 BW)
• Gekwalificeerde vormen overeenkomst van opdracht: lastgeving, bemiddeling, agentuur, genees-
kundige behandelingsovereenkomst (Titel 7.7, afd. 2,3,4 en 5) en reisovereenkomst (Titel 7.7A)
Bij overeenkomst van aanneming gaat het om een werk van stoffelijke aard (bijv. bouw).
Bij overeenkomst van opdracht is het meer van intellectuele aard (bijv. kapper, advocaat, etc.)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LawStudentTilburgUniversity. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.40. You're not tied to anything after your purchase.
