Dit document bevat een samenvatting over interculturele communicatie. Centraal hierin staan het TOPOI-model, ordening; verschillende ziens- en denkwijzen ten opzichte van de wereld en organisatie; de maatschappelijke en organisatorische context.
Interculturele communicatie
Hoffman, E. (2018). Interculturele gespreksvoering: Theorie en Praktijk van het TOPOI-
model (4e ed.). Houten, Nederland: Bohn Stafleu van Loghum (met uitzondering van
hoofdstuk 10).
Toetsdoelen
Theorie en/ of begrippen over de volgende onderwerpen kunnen interpreteren, Hoofdstuk
verhelderen, relateren aan eigen houding, toepassen en analyseren:
1. De term cultuur en de verschillende aspecten van dat concept die van invloed zijn op 1
communicatie.
2. Een culturaliserende benadering van verschillen in de communicatie, en haar risico’s. 2 en 3
Het inzetten van het TOPOI-model om diversiteitsbewustzijn tijdens communicatie te
vergroten.
3. De invloed van verbale en non-verbale taal in communicatie (Taal). 4
4. Verschillende ziens- en denkwijzen die men ten opzichte van de wereld kan hebben, en de 5
invloed hiervan op communicatie (Ordening).
5. De rol van identiteit en betrekkingen op communicatie (Personen). 6
6. De invloed van maatschappelijke en organisatorische contexten op communicatie 7 en 8
(Organisatie). De invloed van motieven, intenties en waarden op communicatie (Inzet).
7. Interventiemogelijkheden voor interculturele communicatie. 9
Hoofdstuk 1 – Wat is cultuur?
Wat is cultuur?
Cultuur is in de persoonlijke beleving van mensen een abstract, maar het is wel aanwijsbaar
in het dagelijks handelen:
- In de communicatie
- Arbeid
- Sociale activiteiten van mensen
Cultuur is ‘belichaamd’, dat betekent dat culturele betekenissen pas bestaan en zichtbaar
zijn in het doen en laten van mensen.
Je kunt het begrip cultuur vanuit het standpunt van de waarnemer bekijken, mensen worden
geboren, opgroeien, leven en werken in allerlei sociale groepen collectieven.
Niet alle collectieven zijn zelf gekozen
Familie
Etnische groep
Religieuze gemeenschap
Geboortestad, -streek en -land
Collectieven met eigen keus
Verenigingen
Clubs
Groepen: gamers, hiphoppers, vegetariërs
Cultuur is een kenmerk van een sociale groep. Het begint daar waar meerdere mensen met
elkaar in interactie zijn en ze eindigt bij de eigenheid van het individu (eigen unieke
persoonlijkheid).
,Johan Tennekes omschrijft cultuur als,
- De manier van denken, spreken en handelen zoals die binnen een bepaald sociaal
verband toonaangevend is
- Een collect levensprogramma: een samenhangend geheel van betekenissen dat de
leden van een collectief oriënteert op de werkelijkheid waarin zij leven.
DUS: cultuur is de gemeenschappelijke wereld van betekenissen en gewoonten die een
bepaalde sociale groep kenmerkt.
Cultuur of subcultuur
- Familiecultuur
- Beroepscultuur
- Jongerencultuur
- Religieuze cultuur sterke invloed
- Verschil in opgroeien in stad of op platteland
Multicollectiviteit en multiculturaliteit
- Iemand kan deel uitmaken van buurt, geloofsgemeenschap, studie, doordat alle
collectieven zich kenmerken door een bepaalde cultuur. Hieraan kan de identiteit
ontleend worden (student, Amsterdammer, homo).
- Door dit lidmaatschap van verschillende sociale culturen en de identiteit die men
daaraan ontleent, kenmerkt zich door multicollectiviteit en multiculturaliteit.
- Een collectief kan homogeen en heterogeen zijn. Gemeenschappelijke kenmerken
die dit collectief van anderen onderscheidt, maakt het homogeen. Echter nemen alle
personen deel aan meerdere collectieven en dat maakt het heterogeen.
Homogeniteit en heterogeniteit
- Homogeniteit van een collectief is datgene wat de leden met elkaar delen en waarin
ze zich onderscheiden van andere collectieven.
- Heterogeniteit is het persoonlijke niveau van de familieleden ieder familielid heeft
een unieke persoonlijkheid en neemt deel aan andere sociale groepen dan de rest vd
familie.
Inhoud van een cultuur
- De taal die mensen hanteren binnen het collectief waarin ze verkeren.
- De kennis die mensen van de wereld om hen heen hebben en vergaren.
- De waarden en normen die mensen hanteren.
- De symbolen, rituelen en helden van een collectief.
Werking van cultuur
- Cultuur bepaald wat je opvalt, waar je aandacht aan besteedt en wat blijft hangen,
welke selectie je maakt, hoe je ordent, welke categorisatie je maakt, wat je ergens
van vindt.
- Je kan op verschillende manieren naar de wereld kijken en dus ook op verschillende
manieren naar cultuur.
- Een culturele bril voor de wereld beïnvloedt sterk hoe jij dingen interpreteert en
waarneemt, ofwel er betekenis aan toekent.
, - Een culturele bril van de wereld betekent dat je een geheel van interpretatiekaders
meekrijgt waarmee je kunt oriënteren in allerlei situaties. Cultuur is dan een reservoir
van kennis waaruit je kunt putten om de werkelijkheid waar te nemen, te begrijpen en
te hanteren en interpreteren. Hierbij geef je betekenis aan wat je hebt waargenomen
obv je waarden en beliefs. Hierdoor kan ook de mogelijkheid tot misinterpretaties
ontstaan.
Cultuur als model van de werkelijkheid
- Betekent dat je een geheel van interpretatiekaders meekrijgt waarmee je je kunt
oriënteren in allerlei situaties.
- Cultuur is een reservoir van kennis waaruit je kunt putten om de werkelijkheid waar te
nemen, te begrijpen en te hanteren.
- Bij de culturele bril als model van de werkelijkheid gaat het om kennis: de wereld van
betekenissen.
De menselijke waarneming en het handelen als gevolg van die waarneming, zijn
cultureel bepaald.
Cultuur als model voor de werkelijkheid
- Is de normatieve kennis van normen en waarden
- Kennis is normatief omdat het instructies en aanwijzingen geeft voor juist, adequaat
en effectief handelen.
- Het bepaalt wat goed en mooi is, wat normaal, gewoon en gezond gedrag is, wat
hoort en niet hoort
- Het leert je wat belangrijk is om na te streven in het leven, wanneer je aanzien geniet
en hoe je succes en respect kunt bereiken.
- Je weet daardoor niet alleen wat iets is, ook hoe je je moet gedragen in die situaties
en wat effectief is.
Opbouw van een cultuur (Dodd)
Dodd verdeelt componenten over 3 ‘lagen’.
- Kern: identiteit (meest duurzaam) hierin bevinden zich onze waarden en
overtuigingen.
- Midden: uitingsvormen culturele activiteiten, hoe doen we dingen, hoe uiten we
onze waarden (trouwen, eten, wonen, bezittingen, rituelen).
- Buitenring: producten van de cultuur (meest veranderlijk) instituties (politiek,
economie, gezondheidszorg, onderwijs). Hoe regelen we dingen, wie hoort bij wie?
Verwerving van een cultuur
Mensen verwerven een cultuur door middel van enculturatie en acculturatie.
Enculturatie = het aanleren van culturele kenmerken, het verwerven van de cultuur waarin
je leeft. Culturen zijn niet geërfd of aangeboren, maar aangeleerd. Het verwerken hiervan
gebeurt zowel impliciet (opdoen van ervaring) als expliciet (onderwijs: aanleren van taal en
kennis).
Acculturatie = proces van beïnvloeden wanneer verschillende culturele groepen langdurig
met elkaar in contact komen. Hierbij neemt een groep culturele of sociale kenmerken van
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller deGraauw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.61. You're not tied to anything after your purchase.
