Summary
Stemstoornissen samenvatting - Marc De Bodt
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting stemstoornissen - Marc De Bodt Samenvatting van het volledige boek inclusief bijgevoegde notities uit de les
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: laurahuls2003 • 1 year ago
Seller
Follow
jolienverbeke-2
Reviews received
Content preview
StemstoornissenH1: De normale stem
1. Anatomie en fysiologie van de stemgeving
De larynxspieren
- Intrinsieke larynxspieren:
o wijzigen positie, omvang, spanning v/d stemplooien, brengt ze in ad- of abductie en
strekt ze uit
o innervatie: n. recurrens, tak n.vagus
- Extrinsieke larynxspieren:
o wijzigen verticale hoogte v/h larynxskelet o Supra – en infrahyoidale (strap
musculature) groep o Innervatie: n. trigeminus, n. facialis, n. hypoglossus
Innervatie larynxspieren
- N. laryngeus superior o Sensibel: supraglottis + stemplooien
o Motorisch: m. cricothyroïdeus + musculatuur valse stemplooien
- N. laryngeus inferior (reccurens) o Sensibel: subglottische regio + trachea + slokdarm o
Motorisch: overige intrinsieke larynxspieren
- Autonome zenuwvezels -> (para)sympathische systemen larynx
2. De ontwikkeling van de stem door het leven heen
Eerste levensjaren
Jonge kind:
- larynx hoog in hals
- trechtervormige larynx
- absoluut en relatief kleiner dan volwassen larynx
- kraakbeenderen: zacht en plooibaar
- stemplooien: korter + minder spiermassa
Geslacht:
- geen verschillen tot aan puberteit
Karakteristieken van de kinderfonatie
Geschreeuw gezonde kinderen ≠ geschreeuw zieke kinderen
abnormale fonatie = belangrijk diagnostische factor
Preverbale vocale ontwikkeling
5 fasen:
, - fonatiefase (0-2m) o quasi-vocalische klanken kunnen met normale stemgeving
gewild en herhaald worden geproduceerd
- primitieve articulatiefase (1-4m) o stemgeving en articulatie van quasi-
vocalische klanken gebeuren samen
- expansiefase (3-8m) o vocalische klanken met syllabestructuur die regelmatig
herhaald worden
- canonische fase (5-10m) o syllabes worden naar stem en naar articulatie goed
gevormd
- postcanonische fase (10-18m) o articulatie verbetert met klinker-medeklinker-
klinkerstructuur
kinderjaren
- larynx daalt
- stemplooien nemen toe met 6,5 cm
- toename lengte en massa stemplooien ↓ fundamentele frequentie adolescentie
jongens: toename androgenen
- larynx daalt
- histologische veranderingen lamina propria
- afname hoek thyroïd: adamsappel zichtbaar
- kraakbeenderen groeien meer uitgesproken dan bij meisjes
meisjes: toename oestrogenen
- larynx daalt
- histologische veranderingen lamina propria
typische mutatiestem
wijzigingen: invloed op lengte en fundamentele frequentie
dimensies stemorgaan wijzigen ↑ verschillen tussen geslachten
Volwassenheid
Stemplooien:
- mannen: tot 23mm
- vrouwen: tot 17mm
larynx (h, b, voor-achterwaart):
- mannen: 44mm, 43mm, 36mm
- vrouwen: 36mm, 41mm, 26mm
Algemeen:
- KB verbenen meer bij mannen dan bij vrouwen
,- afname glottissluiting, onregelmatigheden in glottisoppervlakte, verstoring collageenvezels
glottisweerstand minder efficiënt
- verdunning elastische vezels SP
- ↓ massa stemplooien + ↓ neuromusculaire controle destabilisatie stem
- verandering in werking intrinsieke spieren minder sluiting of onvoldoende approximatie SP
inefficiënte stemproductie
De ouder wordende stem
Ouder worden veranderingen in verschillende lichaamsdelen (musculair, neurogeen, skeletaal, CV, AH,
hormonaal)
Vanaf 6de – 7de decade: bij meeste personen erg merkbaar
ook invloed op stemproductie en -kwaliteit
Presbylaryngis
= leeftijdsgerelateerde structurele veranderingen van de larynx.
- atrofie en ↓ elasticiteit stemplooien
normaal verouderingsproces
Als atrofie en bowing toeneemt kan resulteren in dysfonie en aspiratie
Vocal fold bowing / vocal fold atrophy: verlies van spierspanning met karakteristieke bowing (boogvorming)
openstaan v/d vrije rand v/d stemplooien
Presbyfonie: verwijst naar gewijzigde klank die optreedt als gevolg v/d structurele laryngale wijzigingen
Leeftijdsgebonden veranderingen (in diverse lichaamssystemen)
Musculair: spieratrofie
Neurologisch: neuronenatrofie, zenuwgeleiding vertraagt, NT onvolkomenheden
Skeletaal: KB verhardt minder flexibiliteit, stroever
CV: slechte bloedcirculatie ademnood, algemene daling levenskracht
Respiratoir: musculaire, skeletale en weefselveranderingen kleiner bruikbaar luchtvolumen
Hormonaal: androgenen en oestrogenen veranderen de ontwikkeling, structuur en functie v/d stem
Histologische veranderingen in de stemplooien
Stemplooien Mannelijk Vrouwelijk
Slijmvliezen Kunnen gepigmenteerd Kunnen gepigmenteerd
worden worden
Stemplooien Worden merkbaar verkort Worden lichtjes verkort
Stemplooiafdekking Lichte verdunning Verdikking
Bovenlaag lamina propria Oedeem Oedeem
(Reinkes ruimte)
Overgangslaag lamina Verdunt – veze ls atrofiëren Geen sign. veranderingen
propria (elastische vezels) en worden minder dicht
, Kernlaag (collageenvezels) Verdikt – vezels worden Geen sign. veranderingen
dichter en vezeliger
Fysieke veranderingen invloed op kwaliteit en fundamentele spreektoonhoogte v/d stem
Perceptuele akoestische kenmerken van de ouder wordende stem
- veranderende toonhoogte
- ruwheid
- wilde lucht
- heesheid
- trillend / onstabiel
Fundamentele frequentie (pagina 61)
Mannen:
- daling tot ± 50 jaar, daarna stijging (dus stijging met ouder worden)
Vrouwen:
- daling tot ± 50 jaar, daarna ongeveer constant (daling naarmate ouder worden 20 -> 50 kleine daling, tussen
50 en 60 grote daling: 221 -> 199 en daarna constant)
Samenvattend
Ouder wordende stem:
↓ soepelheid + onvolledige sluiting SP ruwer, meer wilde lucht
Mannen: toename FF
Vrouwen: afname FF
De ontwikkeling van de lengte en de structuur van de stemplooien
Lengte stemplooien:
- geboorte: 2,5 – 3 mm
- volwassen vrouwen: 12-17 mm - volwassen mannen: 17-23 mm de ontwikkeling
van de fundamentele frequentie
FF:
- éénjarige leeftijd: 340-470 Hz
- vrouwen (18j) : 175-245 Hz
- mannen (18j) : 105-160 Hz
!! LES:
Op hogere leeftijd:
- mannen: ↑ spreektoonhoogte
- vrouwen: stabiel
coalescentie = het terug naar elkaar komen van mannen- en vrouwenstem
Ontwikkeling vitale capaciteit
Graduele toename van kinder- naar volwassenleeftijd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jolienverbeke-2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now