Dit is een samenvatting van het vak Beginselen Staatsrecht voor de VU. Het is onderverdeeld in zes weken aan informatie. Het is kort en bondig samengevat. Het bevat informatie van aantekeningen, hoorcollege slides, en informatie van het boek zelf dat ik heb aangeschaft. Het bevat ook informatie ove...
Staatsrecht
Week 1
Kenmerken van een staat
1. Gemeenschap van mensen (bevolking)
2. Territorium (afgebakend grondgebied)
3. Effectief gezag met voorrang boven andere organisaties
- Geweldsmonopolie (met dwang handhaven)
- Mogelijkheid om met dwang te handhaven = rechtsgemeenschap
- Erkenning door andere staten is geen kenmerk maar versterkt de rechtspositie
Verschil tussen een ‘rigid constitution’ en ‘flexibele constitution’
Rigid constitution = moeilijk te wijzigen van de grondwet
Flexibele constitution = makkelijk te wijzigen van de grondwet
Koninkrijk der Nederlanden
Vroeger: drie landen
1. Aruba
2. Nederlandse Antillen
- Curaçao, Bonaire, Sint-Maarten, Sint-Eustatius, Saba
3. Nederland
Nu: vijf landen
1. Aruba
2. Caribisch Nederland
- Bonaire, Sint-Eustatius, Saba
3. Sint-Maarten (10-10-2010)
4. Curaçao (10-10-2010)
5. Nederland
1
, Staatsvormen
Republiek = een staat waarvan het staatshoofd niet door erfopvolging wordt aangewezen
Monarchie = een staat waarvan het staatshoofd door erfopvolging wordt aangewezen
Centraal gezag: gezag is op één plek
Decentraal gezag: gezag is verspreid over het land door middel van gemeentes
Nederland = constitutionele monarchie met parlementair stelsel (de macht van de
koning wordt beperkt door de wet)
Subdisciplines
- Politiek staatsrecht: parlement en regering
A) Samenstelling parlement/kiesrecht
B) Bevoegdheden
C) Organisatie en werkwijze
D) Positie staatshoofd
E) Rol minister-president
F) Bevoegdheden
G) Samenstelling
- Decentralisatierecht (gemeentebesturen, niet op 1 plek)
- Grondrechten
- Positie rechterlijke macht
- Betekenis Europees/internationaal recht voor NL
Trias politica
Elke macht is gelijk
x Wetgevende macht Uitvoerende macht Rechterlijke macht
Wat? Maakt wetten en Voert wetten uit en Rechtspraak
controleert controleert
uitvoerende macht wetgevende macht
Wie? Eerste en tweede Koning en zijn Rechters
kamer ministers
Maakt deel uit van? Parlement Regering x
Kenmerken van een democratische rechtsstaat
1. Legaliteitsbeginsel
2. Trias politica
3. Onafhankelijke rechterlijke macht
4. Grondrechten
5. Democratiebeginsel
Actief en passief kiesrecht
Actief kiesrecht = het recht om te kiezen
Passief kiesrecht = het recht om gekozen te worden
2
, Week 2
De regering
De regering wordt samengesteld door de koning en zijn ministers. De minister-president en
overige ministers worden bij koninklijk besluit benoemd en ontslagen en deze besluiten
moeten door de koning worden ondertekend. De ministers hebben de leiding van de
verschillende ministeries, het departement. De ministersploeg met de staatssecretaressen
vormen het kabinet.
De Staten-Generaal
Het Nederlandse parlement vormen de Staten-Generaal. Het bestaat uit de eerste en tweede
kamer. De tweede kamer bestaat uit 150 leden, en de eerste kamer uit 75. De leden worden
door de burgers gekozen. De tweede kamer komt met wetsvoorstellen, en wanneer die
wordt geaccepteerd, stemt de eerste kamer ook.
Verhouding politieke partijen en Kamerleden en arrest Arubaanse
verkiezingsafspraak
De verhouding is als volgt. Er bestaan veel politieke partijen waar wij als burgers op kunnen
stemmen. De Tweede Kamerleden worden rechtstreeks gekozen door ons om de vier jaar.
We stemmen dan op iemand uit een partij. De Eerste Kamerleden worden gekozen door de
provinciale staten. Beide kamers kiezen een voorzitter uit hun leden.
In de Arubaanse verkiezingsafspraak zou er een overeenkomst gesloten zijn met betrekking
tot de toewijzing van een zetel in de eilandsraad die hun rechten schaadt. De
rechtsoverweging hier is of het gaat om een mogelijke schending van partijreglementen of
statuten en of er democratische beginselen geschonden worden.
Directe en vertegenwoordigende democratie
- In een directe democratie nemen burgers zelf de beslissingen over wetten en
bepaalde regelingen (referenda)
- In een vertegenwoordigende democratie (of indirecte democratie) kiezen burgers
bepaalde vertegenwoordigers die namens hen de beslissingen nemen over wetten en
het beleid
Kiesstelsels
Meerderheidsstelsels: kandidaat wordt bij een meerderheid gekozen
Evenredige vertegenwoordiging: aan partijen worden een aantal zetels toegekend naar rato
van hun aanhang (het aantal percentage is het aantal zetels dat je krijgt)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller catharinazal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
