Summary
Samenvatting - Economie - geslaagd eerste zit
- Course
- Institution
Volledige samenvatting: voorbeelden uit de les én handboek.
[Show more]
Seller
Follow
mcrs
Content preview
Hoofdstuk 2: Het marktmechanisme1. Inleiding
– De markt
o Algemeen
Concept van confrontatie van belangstellende vragers en potentiële aanbieders (Alfred Marshall)
Markt = een groep kopers (vragers) en verkopers (aanbieders) die samenkomen
Mogelijk mechanisme om de economie te organiseren
Prijs die beheersproblemen oplost (cfr. Hoofdstuk 1)
Prijs als “signaal”
o Voorbeelden
Goederenmarkten: auto’s, huizen, kleding
Dienstenmarkten: cinema, gezondheidszorg
Inputmarkten: arbeidsmarkt, kapitaalmarkt
Financiële markten: obligatiemarkt, wisselmarkt, aandelenmarkt
– Vier (strenge) voorwaarden voor zuivere mededinging / perfecte mededinging
o Homogene goederen (perfecte substituten)
o Aantal potentiële kopers en aanbieders is zeer groot (“marktatomisme”)
o Vrije toe- en uittreding (geen belemmeringen)
o Marktdeelnemers hebben perfecte informatie
Bv in de gezondheidszorg is dat niet altijd het geval. De dokter kan zijn patiënt een RX-foto laten nemen omdat die een
nieuw toestel heeft gekocht, terwijl dat niet echt nodig was. De dokter weet al dat die foto onnodig was, patiënt niet =
imperfecte informatie
2. De marktvraag
– Definitie
o De marktvraag naar een goed/dienst refereert aan een de totale hoeveelheid die alle consumenten samen bereid zijn te kopen
afhankelijk van determinanten zoals prijs en inkomen
Het gaat om de gewenste hoeveelheden, niet om de feitelijke hoeveelheden die ze uiteindelijk zullen verkopen
A. Vraagfunctie
– Marktvraagfunctie voor een goed x (bv pizza) marktvraag hangt af van een groot aantal factoren bijvoorbeeld
o De prijs van het goed of dienst (p)
o Inkomen van consumenten (y)
o Smaak of voorkeur (u)
o Prijzen van andere goederen (prijzen van andere lunchalternatieven, bijhorende drank, …)
o Het aantal consumenten (n)
o Verwachtingen over toekomstige prijzen, seizoen, reclame, …
– Hoe beïnvloedt de prijs de vraag?
o Als de prijs van pizza stijgt, dan zal je minder pizza kopen
o Als de prijs van pizza daalt, dan zal je meer pizza kopen
– Wet van de Vraag: als alle andere zaken constant blijven dan zal de gevraagde hoeveelheid van een goed dalen als de prijs van dit goed stijgt
o Er is een negatief verband tussen gevraagde hoeveelheid en de prijs
– Hoe beïnvloedt het inkomen de vraag?
o Normaal goed: als de vraag naar een goed toeneemt wanneer het inkomen toeneemt
Bv pizza, brood, kledij, … (meeste goederen)
o Inferieur product: als de vraag naar een goed afneemt wanneer het inkomen toeneemt
Bv witte producten, tweedehandskledij, openbaar vervoer, …
– Hoe beïnvloeden je voorkeuren en smaak de vraag?
o Als je houdt van pizza, dan koop je er veel van
o Economen willen voorkeuren en smaken niet verklaren, maar onderzoek wat er gebeurt als smaken en voorkeuren veranderen
– Hoe beïnvloedt de prijs van gerelateerde goederen van de vraag?
o Gerelateerde goederen: goederen die samen met pizza of in plaats van pizza worden geconsumeerd
Als de prijs van pasta stijgt, dan koop je meer pizza
Als de prijs van bier (of iets anders dat je gewoonlijk consumeert met pizza) stijgt, dan koop je minder pizza
o Substituten: twee goederen waarvoor de toename in de prijs van het ene goed zorgt voor een toename in de vraag naar het andere
goed
Bv pizza en pasta
o Complementaire goederen: twee goederen waarvoor de toename in de prijs van het ene goed zorgt voor een afname in de
consumptie van het andere goed
Bv pizza en bier, benzine en auto’s, spek en eieren
1
,– Hoe beïnvloeden verwachtingen de vraag?
o Als je verwacht dat je inkomen de volgende maand zal stijgen, dan spaar je misschien minder deze maand en koop je meer pizza
o Als je verwacht dat de prijs van pizza volgende week zal dalen, dan zal je deze week misschien minder pizza kopen
– Hoe beïnvloedt reclame de vraag?
o Als een bedrijf een reclamecampagne voert, dan zal de vraag naar haar product toenemen
– Marktvraagfunctie voor een goed x (bv pizza): 𝑥𝑣 = 𝒙𝒗 (𝑝𝑥 , 𝑦, 𝑢, 𝑝𝑧 , 𝑝𝑤 , … 𝑛, 𝑎)
o Te verklaren of afhankelijke variabele
xv: de gevraagde hoeveelheid (pizza’s)
o Verklarende of onafhankelijke variabelen
px: de prijs van het goed (de pizza)
y: Inkomen van consumenten
u: smaak of voorkeur
Pz Pw : prijzen van andere goederen (andere lunchalternatieven, bijhorende drank…)
n: het aantal consumenten
a: andere factoren zoals verwachtingen over toekomstige prijzen, seizoen, reclame
– Hoeveel zijn alle consumenten samen bereid om te kopen
o In sterke mate afhankelijk van de prijs
We kijken daarom eerst even alleen naar de relatie tussen de gevraagde hoeveelheid (x) en de prijs (p): partiële vraagfunctie
De wet van de vraag: negatief verband tussen p en x
Grafische voorstelling: vraagcurve
B. Partiële vraagfunctie
– 𝐱𝐯 = 𝐱𝐯 (𝐩𝐱|𝐲, 𝐮, 𝐩𝐳 , 𝐩𝐰 , … 𝐧, 𝐚) Of kortweg 𝐱𝐯 = 𝐱𝐯 (𝐩𝐱)
o Beschouwt enkel het effect van prijs van het goed op de vraag naar het goed
Invloed van de pizzaprijs op de gevraagde hoeveelheid
– Ceteris paribus
o In veronderstelling dat andere verklarende factoren constant blijven:
Inkomen consument, seizoen, reclame, …
C. Analyse van de vraagcurve
Prijs per pizza Hoeveelheid
gevraagde pizza’s
30 0
25 10
20 20
15 30
10 40
5 50
0 60
xv: de gevraagde hoeveelheid
p: prijs; a,b: coëfficiënten > 0
– Negatief verband tussen xv en p
o – b: bv –b = –2
Als de prijs met 1 eenheid daalt zal de gevraagde hoeveelheid met 2 eenheden toenemen
Als de prijs met 1 eenheid stijgt zal de gevraagde hoeveelheid met 2 eenheden afnemen
o a = de gevraagde hoeveelheid bij de prijs 0
Beweging langs de vraagcurve
2
,– De prijs van het goed verandert: verschuiving langs de vraagcurve
o Bv de prijs van pizza stijgt van €10 tot €20
o De gevraagde hoeveelheid pizza’s daalt van 40 naar 20 eenheden
Verschuiving van de vraagcurve
– Andere determinanten buiten de prijs veranderen: verschuiving
o Bv daling prijs pasta (substituut van pizza)
Minder pizza’s bij zelfde prijs
Snijpunt vraagcurve met as wijzigt
– Bij prijswijziging; verschuiving langs de vraagcurve
– Bij wijziging van de overige determinanten (bv inkomen, prijs van een ander goed): verschuiving van de vraagcurve
3. Het marktaanbod
– Marktaanbod (xa) = totale hoeveelheid (x) van een goed die alle producenten samen bereid zijn te produceren in functie van een aantal
determinanten
A. Aanbodfunctie
– De aanbodfunctie voor een goed x: 𝒙𝒂 = 𝒙𝒂 (𝒑𝒙 , 𝒓, 𝒘, 𝒑𝒛 , 𝒑𝒘 , … 𝒏, 𝒂)
o Te verklaren of afhankelijke variabele
xa : de aangeboden hoeveelheid (pizza’s)
o De verklarende of onafhankelijke variabelen
Prijs van het goed (px)
Prijs van gebruikte productiefactoren (r,w, ...)
Prijs van complementen en substituten in productie (pz , pw)
Productietechnologie (t)
Aantal producenten (n)
Andere factoren
B. Aanbodcurve
Partiële aanbodfunctie xa(px)
o Positief verband tussen p x en xa
o Bij prijswijziging: verschuiving langs de aanbodcurve
o Bij wijziging van de overige determinanten (bv. eenheidsprijs van arbeid): verschuiving van de aanbodcurve
3
, Lineaire aanbodcurve
Prijs per pizza Aangeboden
hoeveelheid pizza’s
5 0
10 15
15 30
20 45
25 60
xa : de aangeboden hoeveelheid
p: prijs; c, d: coëfficiënten
Positief verband tussen xa en p
d: bv d = 3
o Als de prijs met 1 eenheid stijgt zal de aangeboden hoeveelheid met 3 eenheden toenemen
o Als de prijs met 1 eenheid daalt zal de aangeboden hoeveelheid met 3 eenheden afnemen
C = –15 = aangeboden
o Hoeveelheid bij prijs 0
Niet relevant – minimumprijs waarvoor pizza wordt aangeboden is €5
– Een toename van de lonen in de sector kan bijvoorbeeld leiden tot de verschuiving van A1 naar A3 (naar links)
– Het goedkoper worden van het product kan leiden tot verschuiving naar rechts
4. Het marktevenwicht
A. Begrip
Op een markt worden vragers en aanbieders met elkaar geconfronteerd
o Een markt is in evenwicht in het punt e waar xv(p) en xa(p)
o De prijs is dan de evenwichtsprijs
o De verhandelde hoeveelheid noemen we de evenwichtshoeveelheid
B. Het marktevenwicht grafisch
Prijs per pizza Gevraagde hoeveelheid Aangeboden Relatie gevraagde versus aangeboden
hoeveelheid hoeveelheid
25 10 60 A>V
20 20 45 A>V
15 30 30 A=V
10 40 15 A<V
5 50 0 A<V
Grafische voorstelling prijs hoger dan evenwichtsprijs
Prijs per pizza Gevraagde hoeveelheid Aangeboden Relatie gevraagde versus aangeboden
hoeveelheid hoeveelheid
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mcrs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now