100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
samenvatting verdiepend strafrecht $13.77   Add to cart

Summary

samenvatting verdiepend strafrecht

 1 view  0 purchase
  • Course
  • Institution

Dit is een samenvatting van verdiepend strafrecht gedoceerd door Jan Roelandt en Stephanie De Coensel. De samenvatting bestaat uit de powerpoint en lesnotities. Nu de lessenreeks is afgehandeld omvat de samenvatting al de theoretische lessen uitgezonderd de presentaties.

Preview 4 out of 150  pages

  • November 28, 2024
  • 150
  • 2024/2025
  • Summary
avatar-seller
VERDIEPEND STRAFRECHT
INLEIDING

Leermateriaal

 Powerpoint
 Reader (Ufora)
 Aanvullende rechtspraak (Ufora)
 Studentenpapers en -presentaties
 Codex strafrecht (VRG)

Te kennen leerstof

 Slides en toevoegingen/actualiseringen uit de hoorcolleges
 Teksten reader worden geacht te zijn gelezen en begrepen
o Mee verwerken, maar niet gedtetailleerd (eerder achtergrond)
o Vb kaderen van deel reader, link met de lessen
 Studentenpresentaties en discussies
o Presentaties behoren tot de leerstof, papers zijn als achtergrond.

Paper + presentatie + discussie (10/20) -> zie nota ufora

 Paper 25%
o 4 studenten (inschrijven in groep)
o Thema
o Krantenartikel + vragen  toepassingsgericht
 Maak vergelijking onder oud en nieuw strafrecht
 Presentatie 15% (individueel)
o 20 min + 20 Q&A
o Peerteachen, casus overstijgen aka echt les geven
 Oppositie 10% (individueel)
o Werkstuk van andere groep lezen en discussie

Examen (10/20)

DEADLINES!!!!!




1

,STRAFWETBOEK – EEN GESCHIEDENIS

Belang: wanneer visies op machtsverhouding en mensbeeld plaatsvinden zijn er
ook verschuivingen in het strafrecht

1. BRONNEN VAN STRAFRECHT TOT DE FRANSE REVOLUTIE


1.1. LOKALERECHTSREGELS VAN DE 15 E TOT DE 18 E EEUW

 Lokale rechtspraak - rechters zoeken oplossing voor een juridisch
probleem in verschillende bronnen (bv. kerkelijk recht, Romeins recht…)
o Weinig focus op strafrecht,
o geen gecentraliseerde aanpak
o lokale rechtspraak vormt gewoonterecht dewelke toegepast zal
worden door de rechters ongeacht de oorsprong (kerkelijk/romeins)
vh recht
 Oplossingen worden gebruikt en “Costume” als geheel van rechtsregels
dat door een plaatselijke rechtbank wordt toegepast, ongeacht de
oorsprong
 Centrale overheden vaardigen keuren uit (hertog, graaf)
o “keuren” (=vergelijkbaar met wetten) maar bevatten voornamelijk
economische en politieke zaken, eerder procedureel

 Aanvankelijk slechts voor één lokaliteit uitgevaardigd maar uiteindelijk kregen
andere lokaliteiten dezelfde rechtsregels zodat er basis was voor centrale
wetgeving.

 De optekening en homologatie van het lokaal recht bevatte heel weinig
strafrecht wat een verdere romanisatie en de daarmee gepaard gaande
unificatie van het strafrecht mogelijk maakte.
o Strafrecht voor een bepaald rechtsgebied niet erg verschillend van
de omliggende gebieden; vaak zelfde straffen voor zelfde feiten
(uitvoering wel vaak anders)
 Conclusie: lokale regels verschilden niet zo hard van elkaar,
vandaar de incentive om een eengemaakt recht te maken.
 Strafrechtelijke inhoud van het lokaal recht:
o Maximum- en minimumstraffen (willekeur van rechters beperken)
o Procedurevoorschriften ter vrijwaring van de rechten van
verdediging (b.v. geen tortuur)

1.2. VORSTELIJKE ORDONNANTIËN 15E TOT 18 E EEUW

Nood aan rechtszekerheid en groei monarchische vorsten

 Vanaf de 15e eeuw door de Bourgondische, Spaanse en Oostenrijkse
vorsten - aantal neemt toe maar heel weinig strafrecht
o Vordenen ordonnanties uit – casuistisch!!


2

,  Casuïstische bevestigingsordonnanties, geen vernieuwende codificaties
o Casuistisch = verduidelijken van recht/bijsturen
o Niet te vergelijken met onze moderne wetboeken
o Eerder te vergelijken met programmawetten en decreten
 Concentreerden zich rond een aantal thema’s:
o Bescherming van de vorstelijke inkomsten, bijv. munt- en jachtrecht
o Handhaving van de openbare orde en veiligheid in ruime zin
(ketterij, hekserij, monopolievorming, woeker, dragen van kledij,
landlopers, straatrovers…)
 Belangrijke ordonnantie: Ordonnantie op de “styl crimineel” (1570)
met vooral procedure en Romeins recht voor misdrijven en straffen die de
vorstelijke wetgever niet had bepaald
o Verankerde wettelijk dat voor de straffen waar niets werd bepaalt
door de vorsten er werd teruggevallen op het romeins recht.
 Weinig strafrecht(sbedeling)

Conclusie:

* eerst lokaal met weinig strafrecht

* dan centralisatie

1.3. STRAFRECHT VAN LATE MIDDELEEUWEN TOT FRANSE REVOLUTIE

 Ontwikkeling vd strafrechtsleer in onze gewesten vanaf de 16e eeuw
zelfstandig ontwikkeld: (= eerste pogingen om lokaal recht te gaan
optekenen)
o Filips Wielant (1441-1520) uit Gent: eerste bijdrage aan de
verwetenschappelijking van het strafrecht
o Joos de Damhouder (1507-1581) uit Brugge: plagiaat Wielant
aangevuld met verwijzingen of andere plagiaten. Internationale
bekendheid + Vlaamse strafrecht op de wereldkaart.
 Hierna vooral raadpleging van standaardwerken (=commentaren op
praktijk door praktijkjuristen). Weinig kritisch of reflectief en zeer
analytisch, eerder pragmatisch (te vergelijken met een annotatie).
Tegenstrijdigheden in costumale of edictale strafrecht oplossen met
Romeins recht
 Voor oplossen juridische problemen beroep op rechtspraak justitieraden en
commentaren daarop

 Vanaf 1760 kritiek op bestaande strafrecht (° Ancien Régime) onder
invloed Verlichting (Beccaria)
 Tegen diversiteit rechtsbronnen, arbitraire bevoegdheid rechter,
gereglementeerde bewijssysteem (m.i.v. tortuur, dood- en lijfstraffen)
 Opbouw nieuw strafrecht o.b.v. algemene beginselen:
o Legaliteit =straffen moeten in de wet bepaald zijn (geen willeukeur
meer!!)
 Alles is toegestaan tenzij het verboden is in de strafwet

3

, o Gelijkheid = iederen wordt gelijk bestraft ongeacht rang of stand
o Proportionaliteit = straf moet in verhouding staan tot de ernst vh
misdrijf
o Publiciteit = strafrechtsbedling moet openbaar gebeuren en moet
uitspraken gaan motiveren
o Personaliteit = enkel de dader moet worden gestraft en geen
derden
o subsidiariteit = strafrecht moet maar als ulimum remedium
worden ingeschakelt aka enkel wanneer het noodzakelijk is.
 = Nachtwakerstaat
= Klassieke visie strafrecht
 Rationeel mensbeel (homo economicus) = Elke mens heeft een vrije wil
(kan zelf een kosten- baten analyse maken) dus moet ook opdraaien
voor zijn handelingen
 Misdrijf staat centraal, niet de dader

=> Strafrecht als afspiegeling van de maatschappij en geldende
machtsverhoudingen

 Ook hervormingsbeweging in Oostenrijkse Nederlanden volgens verlichte
strafrechtelijke ideeën:
o Goswin de Fierlant (1735-1804): voorbereiding van een “Belgisch”
(Oostenrijkse Nederlanden) Strafwetboek (voorontwerp)
 1770: - nota over afschaffing tortuur = hervorming van
het bewijsrecht
- nota over afschaffing van lijf- en schandstraffen =
invoering
gevangenisstraf

 door de nieuwe visie op strafrecht: ontstaan van
gevangenisstraffen zoals we ze nu kennen. (Hiervoor werden
ze enkel gebruikt als VH en als middel om geld te verkrijgen
maar niet als eigenlijke straf)

 1773-1782: “Premières idées sur la réformation des loix
criminelles” = voorontwerp van een nieuw Strafwetboek
(strafrechtelijke organisatie, strafrechtspleging, straffen en
misdrijven)
o Jean-Jacques-Philippe Vilain XIIII (1712-1777):
 Publiceerde ideeën over de inrichting, administratie,
huisreglement en organisatie van arbeid van gedetineerden
in correctiehuis te Gent  grondlegger moderne literatuur
gevangeniswezen
 Oplossing criminaliteit = arbeid/ zingeving/
tijdsbesteding
 Gevangenissen werden ingericht als tuchthuizen waar
arbeid centraal stond (= grondlegger vd moderne
literatuur vh gevangeniswezen)

4

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rechtenstudent007. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $13.77. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

64438 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$13.77
  • (0)
  Add to cart