In deze “samenvatting” staat alles wat jij hoeft te weten voor je aankomende geschiedenis toets. Het is dan misschien wel heel uitgebreid, maar sommige dingen zal je ook wel kunnen weglaten, maar ze staan erin zodat je alles goed begrijpt :)
🔫
Samenvatting 1ste
wereldoorlog
Aanloop 1ste wereldoorlog:
Is oercatastrofe van Europa, dit is een ellende die leidt tot de 2e
wereldoorlog en de koude oorlog. Veel mensen wilden deze oorlog, ze
vonden het nodig. Deze 3 gebeurtenissen kostten veel levens en geld.
Hoe kan het dat Europa zich in deze situatie werpt?
Schuldvraag → veel mensen denken aan Duitsland: niet waar. Afloop 1ste
wereldoorlog leidde wel tot veel ellende en tot begin van 2e wereldoorlog,
maar Duitsland is niet de enige schuldige. Heel veel landen in Europa
wilden deze oorlog (waarom?). Stuurden brieven met de vraag “moeten we
oorlog beginnen of niet?”
Voornaamste oorzaken eerste wereldoorlog:
militarisme → dat je geweld ziet als goede oplossing voor politieke
problemen. Is normaal, oorlog is iets moois, schept een eenheid.
imperialisme → landen willen andere gebieden in landen veroveren, willen
daar besturen en hun cultuur brengen. Zo kregen landen ruzie, willen beide
zelfde stuk land. Ook oorzaak 2e wereldoorlog, Du en Fr ruzie om stuk land.
Nationalisme → een volk bestuurt zichzelf in een land. Een oorlog voeren
en winnen is het bewijs dat jouw land beste is. Als je je volk land vertelt dat
jouw land het beste is, maar een ander land schoffeert jou, moet je ook
oprecht oorlog voeren. Je kan niet zeggen dat je beste land bent en dat
oorlog beste manier is om je te bewijzen, om vervolgens niet mee te doen
aan de oorlog.
Bondgenootschappen → veel in Europa, in het geheim. Gevolg geheime
bondgenootschappen: kleine oorlog Oostenrijk en Tsjechië, leidt tot
wereldoorlog. Was een domino effect, Oostenrijk heeft weer bond met
Samenvatting 1ste wereldoorlog 1
, ander land “ hey als er oorlog uitbreekt kom je me dan helpen?” Zo voegen
steeds meer landen in de oorlog en oorlog kreeg enorme blokkade aan
landen.
Eerste schot 1ste wereldoorlog: 28 juni 1914 in
Sarajevo, aanleiding eerste wereldoorlog:
Franz Ferdinand, troonopvolger Oostenrijk. Moeilijk bestaan, maar werkt
trouw hard door. Sinds 1908 nieuw gebied bij zijn rijk toegevoegd: Bosnie
Herzegovina, daar wonen veel serven, vinden dat Bosnie bij Servië
gevoegd moet worden en dat het bij hun hoort → nationalisme.
Serven woest als ze horen dat Bosnie bij Oostenrijk gaat horen. Op een dag
komt een man: princip → wilde goede daad voor zijn
land doen. Voegde zichzelf bij geheime dienst met idee goede daad te
verrichtten. Princip en geheime dienst idee om Franz Ferdinand te
vermoorden, bij rondtocht in hoofdstad Servie waar hij zijn nieuwe volk gaat
begroeten om zichzelf te laten zien. Tijdens rondtocht opgewacht door
geheime dienst en princip. Serven boos over deze rondtocht, wilden
Oostenrijk niet in hun stuk land.
Verloop rondtocht → geheime dienst en princip wilden put maken tegen
Franz Ferdinand, zij wilden hem niet in hun land, serven: “Bosnië is van
ons!” En vonden slecht dat Franz het op 28 juni, feestdag serven, de
rondtocht ging doen. Belediging.
Franz wordt opgewacht door 4 terroristen → goed getraind, opgeleid door
Servische geheime dienst. Eerste terrorist: bang, durft niet te schieten en
doet het niet. Tweede: gooit granaat → belandt op andere auto waardoor
andere mensen en strafleden (wat zijn dat?) gewond raakten. Na de
granaat was het duidelijk dat er mensen waren die Franz in de stad wilden
vermoorden → Franz loopt gevaar! Optijd uit rijtour gehaald. Franz moest
zsm uit Bosnie, Franz vond dat prima, maar wilde eerst langs zijn gewonde
strafleden in het ziekenhuis, oops tijdens dit rijdt chauffeur fout en kwamen
weer terecht op route van de tour. Princip in cafe → baalde dat poging tot
Franz vermoorden mislukt was. Ze rijden langs cafe en princip ziet auto van
Franz, miste Franz weer. Chauffeur had net door dat hij verkeerd reed en
reed achteruit terug, hierdoor had princip alsnog de kans om Franz neer te
schieten en terreur te plegen.
Samenvatting 1ste wereldoorlog 2
, Princip komt naar voren en wordt snel bekend dat hij serve was uit geheime
dienst. Oostenrijk pikt het niet dat hun troonopvolger door Geheime
dienst/servische staat is doodgeschoten. Dus Oostenrijk ging dingen van
Servië eisen, en anders zouden ze satellietstaat worden → deiure
onafhankelijk, defacto bestuurd door andere staat.
Eisen van Oostenrijk
Servië moest hun geschiedenis boeken herschrijven, alle slechte dingen die
over Oostenrijk erin stonden, moesten ze er uithalen.
Servië moest een deel van haar soevereiniteit opgeven, er zou
Oostenrijkse politie (waarom?), onderzoek naar de moordenaar en ook
bang dat or hun land ook word ingelijfd door or in Servië komen.
Servië moest onderzoek doen naar groep die Frans Ferdinand had
vermoord. Dit wilden ze opzicht wel doen. Groep bleek “de zwarte hand” te
zijn.
Servie wilde en kon niet in al deze dingen meegaan, wilden hun eigen
soevereiniteit behouden en konden niet de gs boeken herschrijven. Rusland
en Servië broedervolken. Servië: “pikken jullie het dat wij zo worden
behandeld door de Oostenrijkers?” Rusland: nee! Dus Rusland voelt zich
gedwongen om oorlog met Oostenrijk te voeren. Rusland had weer andere
vrienden en zo ontstond wereldoorlog.
Tactiek was charge, was nog tactiek van Napoleon, want in die tijd nog niet
zulke goede wapens. Tijd van wereldoorlog werden er nieuwe wapens
uitgevonden, waardoor charge door kogelmuur (wie?) moest en dus zo
heel veel manschappen verloor → was veel sneller en effectiever dan
charge → gwn op vijand met 100000 mensen af rennen.
De eerste totale oorlog:
hele maatschappij moet worden ingeschakeld. Om oorlog te winnen moet
hele maatschappij meewerken. Mannen gingen naar front en vrouwen
moesten het werk vd mannen overnemen in fabrieken bijv. Mensen konden
niet doorgaan met het normale leven. Voor het eerst zo (hz?)
gevolgen
voedsel ratsoeneren → zo veel mogelijk naar mannen op slagveld brengen.
Samenvatting 1ste wereldoorlog 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jasmijnbovee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.29. You're not tied to anything after your purchase.
