Dit betreft een samenvatting behorende bij Biologiemethode Nectar Hoofdstuk 9 voor 3HAVO en 3VWO. Hierin wordt heel hoofdstuk 9 behandeld. De hoofdstukken gaan over het menselijk lichaam.
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9
Paragraaf 1: Het werkt!
Bouw van het lichaam
Cel -> weefsel -> orgaan -> orgaanstelsel -> organisme
Orgaanstelsels
Orgaanstelsel Functie
- Verteringsstelsel Verteren van voedsel zodat het bloed de voedingsstoffen kan opnemen.
- Ademhalingsstelsel Opnemen van lucht en doorgeven aan het bloed en uitscheiden van
koolstofdioxide.
- Bloedvatenstelsel Vervoeren van voedingsstoffen en afvalstoffen.
- Uitscheidingsstelsel Het kwijtraken van afvalstoffen.
- Zenuwstelsel Het goed laten werken van alle organen. Ze versturen opdrachten voor de
hersenen.
Energievoorziening
Spieren komen aan energie door het koolhydraat glucose.
C6H12O6 + O2 -> H 2O + CO2
Glucose + zuurstof -> water + koolstofdioxide
C6H12O6 komt je lichaam binnen via voedsel
O2 komt je lichaam binnen via je neus of mond
H2O wordt uitgescheiden via je nieren (urine), huid (zweten) of longen (uitademen)
CO2 wordt uitgescheiden via je longen.
Voedingsstoffen (waaronder eiwitten, vetten en de meeste koolhydraten) zijn te groot om in 1x in
het bloed opgenomen te worden. Deze moeten daarom eerst verteerd worden. Dit wordt gedaan
door enzymen. Het enzym werkt als volgt:
1. Het enzym bindt zich aan de voedingsstof.
2. Het enzym knipt de voedingsstof in tweeën.
3. Het enzym laat os en kan daarna opnieuw dezelfde soort voedingsstof afbreken.
Enzymen werken het beste op de optimumtemperatuur (bij de mens vaak 37ºC). Het enzym begint
met werken bij de minimumtemperatuur en eindigt bij de maximumtemperatuur. Hoger dan de
maximumtemperatuur raakt het enzym blijvend beschadigd.
Er zitten 3 buizen achter in je kil. Twee worden er als je iets door wil slikken afgesloten. (Huig voor
neusholte en strotklepje voor luchtpijp).
Eten in de slokdarm wordt voortbewogen door peristaltische bewegingen. Kringspieren trekken
samen, waarna de lengtespieren samentrekken.
# Naam Verteert dmv.
1. Mondholte Kaken en speeksel
2. Maag Kneden en maagsap met maagzuur
3. Twaalfvingerige darm Alvleessap (voor vertering van zetmeel, vet en eiwit) en gal
(verdeelt vet in kleine stukken = makkelijker voor enzymen.
4. Dunne darm Darmsap
In de dunne darm worden dmv haarvaten de voedingsstoffen opgenomen in het bloed.
Stoffen die niet verteerd kunnen worden (waaronder voedingsvezels en gal) worden via je
endeldarm tot poep gemaakt en dit verlaat via je anus je lichaam.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller markheezen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.
