Les 10: Schopenhauer’s Wil tot Leven
10.1 Situering
In dit deel staan we stil bij de manier waarop Schopenhauer de Wil inbrengt en bij Rousseau in
Frankrijk en William in Engeland, twee heel verschillende figuren uit de Romantiek
10.2 Arthur Schopenhauer
10.2.1 Leven
Leven
Arthur Schopenhauer
1788-1860
Rijke eenzaat
Na zelfmoord vader gebruikte hij zijn erfenis om zijn leven te wijden
aan studeren en schrijven
Invloed Kant en upanishaden
Werk “De wereld als Wil en Voorstelling”
Fel tegenstander van ‘blaaskaak’ Hegel *
Rechts: schilderij uit 1815
10.2.2 De wereld als Wil en Voorstelling
Wil tot leven
De wereld als voorstelling: cfr Kant’s (dat de wereld onze voorstelling is)
fenomenale wereld (datgene wat we kunnen ervaren, bepaald wordt door
de manier waarop we onze waarnemingen en gedachten structureren)
De ‘Wil tot leven’ als onbewuste, zinloze doelloze levenskracht
verlangen, lust, streven, drang en de Sanskriet stam tṛṣṇā (levensdorst) om
zich voort te planten. Alles in de wereld wordt gestuurd door deze stuwing
of drang.
Freud vertaalde deze term als het ‘Es’ (naast het Ich en het Uber Ich)
Ons gehele lichaam is niets anders dan de geobjectiveerde, dus tot voorstelling geworden wil
De term “energie” (?)
Rechts: schilderij uit 1859 van Göbel
Deze wil is volgens Schopenhauer niet rationeel, maar volkomen blind, zinloos en zonder doel => het
is de stuwing achter de fenomenale werkelijkheid
De visie van Schopenhauer kan samengevat worden in 2 zinnen:
1. De fenomenale wereld zoals die verschijnt is mijn voorstelling ervan. Dit correspondeert met
de visie van Kant.
2. Ik ben Wil, in al haar vormen zoals verlangen, pijn, lust,… allemaal manifestaties van de Wil in
ons lichaam.
Leven is lijden
, Thema’s:
dood, isolement, zinloosheid
onbevredigbaar verlangen
Lijden is gevolg van obstakel tussen wil en bevrediging: Tantalus
Leven is een keten van verlangen, verzadiging, verveling,…
“Er is maar één aangeboren dwaling en die luidt dat we bestaan om gelukkig te
zijn”
“Als het voornaamste en meest directe doel van ons leven niet lijden is, dan is
ons bestaan het meest zinloze ter wereld.”
“Rijkdom is als zeewater: hoe meer je ervan drinkt, hoe meer dorst je krijgt”.
„Der Mensch kann tun was er will; er kann aber nicht wollen was er will“
10.2.4 Uitwegen uit het lijden?
Twee uitwegen uit het ondraaglijke lijden
Esthetische ervaring Ascetische levenswijze
beschouwing Schopenhauer herkent in de Upanishaden
als kortstondige houding van gelijkaardig zijn eigen filosofie
belangeloosheid, ‘sabbat van de wil’
soort één-wording met het kunstwerk
(muziek)
“de essentie van kunst is dat één geval
representatief is voor duizenden andere”
Onthechting via kunst
Door schilderkunst, poëzie en bovenal muziek, verdwijnen de kwellingen van de Wil en worden
we tenminste tijdelijk bevrijd van de folteringen van ons bestaan.
Elke kunstenaar is in staat om ons via zijn kunstwerk een sprankel van die tijdloze, niet door de
Wil gestuurde realiteit te laten zien.
Verzaking aan de wil via ascese
De Wil verzaken: we moeten proberen de wereld te verwerpen. Dit doen we door onthechting.
Laat gewoon gebeuren wat gebeurt. “Er is maar één aangeboren dwaling en die luidt dat we
bestaan om gelukkig te zijn”
10.2.5 Ethiek gebaseerd op mededogen
Mededogen als grondslag van ethiek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yentllambrecht. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.44. You're not tied to anything after your purchase.