Schema Samenvatting - Relatie- en Gezinstherapie (RGT) Hubert Van Puyenbroeck
56 views 2 purchases
Course
Relatie- en gezinstherapie
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Schema samenvatting van het vak relatie- en gezinstherapie (t.e.m. H8: Narratieve Therapie)
Volledig gebaseerd op zijn cursus. Casussen zitten er niet tussen, maar ik heb elke keer de pagina's aangegeven waarin de casussen staan. Indien H9 (relatie- en sekstherapie), H10 en H11 ook behandeld wor...
Deel 1 = de algemene systeem theorie & de cybernetica
Deel 2 = de evolutie van systeemgeoriënteerde therapeutische praktijken (H3 t.e.m. H9)
1
, Hubert Van Puyenbroeck 2024 – 2025
Damla Akgol 1MA
H1: Systeemdenken, een inleiding + H2: De algemene systeemtheorie (AST) en de cybernetica (Deel 1)
Systeemdenken = interactionistisch Elementen als systemen Algemene systeemtheorie benadrukt de Nobert WIENER
holistisch en dynamisch pov → Elk binnen een systeem kan ook een interconnectiviteit en afhankelijkheid → Cybernetica = studie van communicatie &
→ Focus op samenhang tussen systeem op zich zijn van onderdelen binnen een geheel, regelprocessen (feedback & aanpassing)
versch. binnen een geheel - Bv. een individu/gezin/organisatie ongeacht het type systeem (biologisch, binnen complexe systemen
→ Kijken naar bredere context! → Holistisch benadering: elk v/d systemen sociaal of technisch) → Belangrijke aspecten
→ Holistisch benadering: hebben eigen dynamiek & interacties Ludwig VON BERTALANFFY (grondlegger 1. Interdisciplinair karakter: combo van
verandering in 1 kan effect Gezin als systeem = dynamisch AST): benadrukt de interconnectiviteit in pov’s uit verschillende disciplines (wisk,
hebben op het geheel → Leden zijn met elkaar verbonden & de dynamiek van systemen bio, psych, …)
→ Samenhang = essentieel voor beïnvloeden elkaar → Belangrijkste (basis)principes (p18): 2. Zelfregulatie & controle (van systemen):
het vormen v/e systeem - Gedrag & emo problemen van 1. Holisme: systemen zijn meer dan de adhv feedback leren zich aan te passen
- “Alles hangt met alles individu binnen de context begrijpen som van hun onderdelen 3. Communicatie: hoe wordt info
samen” (en niet in isolatie) - Creatie van emergente verzonden, ontvangen, verwerkt (zowel
→ Focus leggen op netwerken van → Elk lid heeft een specifieke rol & vervult eigenschappen = eigenschappen intern als extern)
relaties & context v/h systeem bepaalde functies dat ontstaan wanneer in interactie 4. Complexiteit en adaptatie: focus op
- En niet alleen op symptomen - Leidt tot patronen van interactie 2. Interconnectiviteit: alle onderdelen dynamiek van complexe systemen en hun
Context v/h systeem zijn met elkaar verbonden aanpassingsvermogen aan veranderingen
→ Nabije elementen = directe Andere systemen (p11) - Dynamisch & interactief proces (zowel intern als extern)
invloed uitoefenen op het systeem 1. Private groepspraktijk als systeem: 3. Open systemen: systemen zijn open
Gregory BATESON: Ecologie van systemen
→ Cliënt = deel van een groter diverse therapeuten en cliënten (met & in wisselwerking
→ Belangrijke aspecten
geheel elk zijn unieke expertise, stijl & praktijk) - Energie, info & materie
1. Streven naar (dynamisch) evenwicht:
- Individu behandelen maar 2. CGG als systeem: diverse disciplines en uitwisselen met externe omgeving
vaste ‘complementaire’ posities zorgen
ook: dynamiek binnen gezin, professionals (met elk zijn eigen 4. Feedbackmechanismen:
voor het natuurlijke (ecologische)
sociale kring & bredere expertise & aanpak) + externe factoren feedbackloops voor gedragregulatie
evenwicht
culturele context (zorginstellingen & familieleden) - Positieve feedback = versterkt
2. Adaptability: aanpasbaarheid
→ Minder directe elementen = 3. 1MA PE als systeem: cursussen, verandering
- Overleven & coherent blijven van
bredere context = culturele docenten, medestudenten, - Negatieve feedback = stabiliteit =
systeem ondanks veranderende interne
normen, maatschappelijke onderzoeksprojecten + externe factoren ‘no change’
en/of externe omstandigheden (nieuwe
verwachtingen of historische (stage, begeleiding, toegang tot info, …) 5. Dynamische processen: evolueren
balans)
invloeden 4. Voltooien masterproef als systemisch en veranderen doorheen de tijd
3. Regelmechanismen: feedbackloops
- Bv. Angst: kijken naar gebeuren: student, begeleider, - Constant in ontwikkeling
- Negatieve: morfostase (status-quo)
persoonlijke geschiedenis, literatuur, onderzoeksinstrumenten + - Beïnvloed door interne & externe
- Positieve: morfogenese (verandering)
maar ook naar de bredere externe factoren (feedback, factoren
• Balans & flexibiliteit nodig: niet te
maatsch verwachtingen tijdmanagement, …) chaotisch/rigide gezinsstructuur
2
, Hubert Van Puyenbroeck 2024 – 2025
Damla Akgol 1MA
H3: De hele familie als cliënt, co-therapie, en het genogram (Deel 2)
Carl WHITAKER: Symbolisch- Virginia SATIR: co-therapie Murray BOWEN: intergenerationele theorieën
experientieel gezinstherapie & belang van communicatie → Gezin als in elkaar grijpend systeem
(afgaand uit humanistisch ) in gezinsrelaties (& - De interacties & onderlinge afhankelijkheden van alle
→ Gezin als geïntegreerd geheel zelfperceptie) gezinsleden
en niet als verzameling van → Focus op dynamiek van → Focus: invloed van familie-geschiedenis op individuen
individuen interacties & emoties → Concepten: differentiatie v/h zelf, emo betrokkenheid,
- Hele familie als cliënt → Humanistisch benadering familiedynamiek
beschouwen → Gezonde relatie = → Family Systems Theory
→ Richt zich op emo. proces effectieve (open & Basisprincipes en toepassingen in de praktijk: Genogram
binnen gezin (niet enkel gedrag) empatisch) communicatie + (BOWEN) = manier om familierelaties (& -geschiedenis) te
- ‘Healing through encounter’ bevorderen van visualiseren en begrijpen = meer dan een traditionele stamboom
→ Ego-strength = stimuleren van zelfwaardering bij elk - Herkennen van transgenerationele patronen
individuele differentiatie en eigen gezinslid → Goede visueel instrument in de communicatie en
kracht bij gezinsleden → “Presenterende samenwerking met het gezins- of partnerrelatiesysteem
→ Stabiel gevoel van eigenwaarde probleem” = “oppervlakkige → Kan geïntegreerd worden on elke therapeutische setting
ontw. dmv communicatie & respect probleem” → Verschillende symbolen met verschillende betekenissen (p31)
tss gezinsleden - Vertegenwoordigd → Kernaspecten
→ 2 belangrijke aspecten zelden het werkelijke 1. Relatie van gezinsleden in kaart brengen en hoe dit de
1. Therapie = gericht op groei v/h probleem! communicatie en interactie beïnvloedt (vice versa)
gezin & individuele gezinsleden → Coping = vaak de bron - Dit helpt bij het herkennen van coalities en
2. Ieders verantw. voor eigen van moeilijkheid alliantieproblemen
gedrag, wederzijdse acceptatie → Laag zelfbeeld kan - Het genogram toont emotionele relaties, zoals nabijheid of
& respect, en samenwerking specifieke problemen in de afstand, en hoe deze het gedrag beïnvloeden
(joint, cooperative) om dynamiek binnen - Ook patronen zoals conflicten, loyaliteiten en
conflicten op te lossen interpersoonlijke relaties samenwerkingsverbanden worden zichtbaar
→ Gebruikte humor, spel en beïnvloeden 2. Het vergemakkelijkt het delen van ervaringen en gevoelens
affectieve confrontatie om → Gezinnen zijn door gezinsleden
dynamiek binnen gezin te activeren dynamische systemen, 3. Het maakt rollen binnen het gezin (zoals verzorger, rebel,
- Improvisatie & creativiteit waarbij elke lid een unieke mediator) inzichtelijk, wat helpt bij het begrijpen van
→ Co-therapie met SATIR = rol speelt dynamiek en verwachtingen
‘conjoint family therapy’ = meer - Concept van 4. Het ondersteunt het formuleren van doelen voor
dan 1 therapeut tegelijkertijd netwerken verandering en groei, en biedt een basis om te reflecteren
betrokken bij een sessie op het verleden en de toekomst.
- Feedback → Zie casus Inge p33
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dripdrop. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.
