Dit is een samenvatting van het vak sociaal-economisch beleid: theorie en instituties. Het is gegeven door prof. O. van Vliet. Het is een samenvatting van de hoorcolleges en het boek. Dus alles wat je voor het tentamen moet weten is op een heldere manier uitgelegd met grafieken erbij.
Status op de arbeidsmarkt
- Werkend: betaald werk.
- Werkloos: geen betaald werk, wil werken en actief opzoek naar werk.
- Niet-actief: niet werkend en niet werkloos (huisvrouw, gepensioneerden)
Indicatoren
- Beroepsbevolking (LF – labour force): L + U
L = Labour werkenden
U = Unemployed werklozen
- Potentiële beroepsbevolking (N – working age population): L + U + O
O = non – active niet actieven
- Werkloosheidspercentage: u = U/LF
Aantal werklozen als percentage van de beroepsbevolking.
- Werkgelegenheidspercentage (netto arbeidsparticipatie – employment rate) = L / N
- Participatiegraad (bruto arbeidsparticipatie) = LF / N
Beroepsbevolking als percentage van de potentiele beroepsbevolking
- Werknemer surplus (rent): verschil tussen het loon (w) dat men krijgt en het
reserveringsloon (Wr – laagste loon waarbij men bereid is om arbeid aan te bieden).
Werknemer surplus: W = Wr.
- Werkgever surplus (rent): verschil tussen de opbrengsten van arbeid en het loon.
Werkgever surplus: y – w.
Verschillen tussen Nederlandse en internationale definities
- Nederlandse definitie: iemand die minder dan 12 uur per week werkt en op zoek is naar
meer werk heeft de status werkloos.
- Internationale definitie: iemand die 1 uur per week werkt is niet werkloos.
- CBS gebruikt sinds 2015 de internationale definitie als hoofdindicator.
- Effect van de internationale definitie: de werkloosheid daalt.
1
,Sociaaleconomisch beleid: boek & hoorcollege
Verklaren van variatie in arbeidsmarktuitkomsten
- Variatie in uitkomsten op de arbeidsmarkt verschil tussen landen in het
reactievermogen van werkloosheid op productiewijzigingen.
- Verschillen in arbeidsmarktinstituties en arbeidsmarktbeleid.
- Vooral strikte wetgeving m.b.t. arbeidsbescherming die verantwoordelijk is voor de
asymmetrische reacties
Hoge ontslagkosten zorgen voor minder flexibiliteit van de arbeidsmarkt. Tijdens een
recessie is er langzamere groei van werkloosheid.
- Ook de mate van financiële afhankelijkheid is een belangrijke factor die voor het verschil
zorgt tussen landen.
Perfecte arbeidsmarkt
- Perfecte arbeidsmarkt: er zou geen surplus moeten zijn.
Werknemers en werkgevers indifferent tussen doorgaan met werk en het beëindigen
van de werkrelatie. Werk of werknemers kunnen direct gevonden worden. Er is
daarnaast sprake van een transparante markt.
- Imperfecte arbeidsmarkt: Er is een positief surplus.
Reserveringsloon en waarde van arbeid
- M = nonlabor income dus als je zonder te werken 100 euro krijgt, en je moet dit
grafisch weergeven, dan: op de x-as leisure en op de y-as consumption. Je stippelt dan
vanaf de y-as bij 100 naar de totale leisure tijd en trekt dan een lijn verticaal naar beneden
(zie figuur 1.3, blz. 9). Dat is de knik in de budgetlijn.
- Indifferentiecurve:
1. Negatieve helling: meer consumptie betekent minder vrije tijd en andersom.
2. Indifferentiecurve kunnen elkaar niet snijden, want anders geven twee verschillende
indifferentiecurven hetzelfde nut.
3. Het nut neemt toe hoe meer je van de oorsprong bent verwijderd.
- Reserveringsloon (wR): helling van de indifferentiecurve bij het punt waar de persoon 0
uur werkt en een inkomen van M (non labor income) heeft.
Het reserveringsloon van iemand die een bepaald aantal uur maximaal mag
werken is hoger dan de persoon die zelf kan kiezen hoeveel uur hij werkt.
- Een toename van het loon leidt ertoe dat meer mensen hun arbeid aanbieden.
2
, Sociaaleconomisch beleid: boek & hoorcollege
Arbeidsmarkt (volledige concurrentie)
- Op de y-as het loon (wage)
- Op x-as de hoeveelheid arbeid (employment)
- Totale welvaart: Fs (werkgever surplus) + Ws (werknemer surplus)
- Werkgever surplus: het verschil tussen wat je bereid bent te betalen en wat je
daadwerkelijk betaalt
- Werknemer surplus: het verschil waartegen je bereid bent je arbeid aan te bieden en het
daadwerkelijke loon dat je ontvangt.
Vraag naar arbeid (werkgevers)
- In het productieproces maken bedrijven gebruik van arbeid en kapitaal.
- De vraag naar arbeid is een afgeleide vraag (is afhankelijk van) die afhangt van:
1. De productiviteit van arbeid
2. De prijs van het eindproduct
De vraag naar arbeid is afhankelijk van de vraag naar het product.
Hoe bepalen bedrijven hoeveel arbeid zij inzetten?
- Door middel van geldelijk grensproduct bepalen bedrijven hoeveel arbeid ze inzetten
MRP = MRC (max. winst)
- MRP (marginal revenue product): opbrengst van een extra werknemer
- MRC (marginal resource cost): verandering in TK als er een extra werknemer bij komt –
loon
- Geldelijk grensproduct = verandering in totale opbrengst / verandering één eenheid
arbeid.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hsahin97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.60. You're not tied to anything after your purchase.
