Samenvatting NLT 6VWO - Medicijnen: van molecuul tot mens
141 views 2 purchases
Course
NLT
Level
VWO / Gymnasium
In dit document vind je een samenvatting van de module Medicijnen - van molecuul tot mens voor het vak NLT (natuur, leven en technologie). In de samenvatting vind je uitleg over het proces van een medicijnen maken, preklinisch onderzoek, de fasen van klinisch onderzoek, patent, de werking van medic...
NLT Medicijnen: van molecuul tot mens
H1 Medicijnontwikkeling en farmacologie
§1.1 Verschillende fasen in geneesmiddelonderzoek
Startpunt bij de ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel is de ontrafeling van de oorzaak van een
ziekt. Waarom wordt de ene persoon ziek en de ander niet? Wat is er bij hem/haar anders en hoe
kun je daar wat aan doen? Als je de oorzaak van een ziekte op moleculair niveau kent, kun je er met
moleculen, verpakt als geneesmiddel, op ingrijpen. Medisch ingrijpen wordt interventie genoemd
De hypothese waarmee het zoeken naar een medicijn begint, luidt: de ziekte wordt veroorzaakt
doordat een bepaald eiwit in de betreffende patiënt niet goed functioneert. Dit kan inhouden dat het
eiwit ontbreekt, dat het te hard werkt of juist te langzaam werkt.
Als je weet met welk eiwit iets mis is, heb je een aangrijpingspunt
voor de behandeling van de ziekte. De zoektocht naar dit eiwit heet
in het Engels: target finding. In het Nederlands wordt dit eiwit het
doeleiwit genoemd.
Na target finding komt het proces van lead finding, het zoeken naar
de biologisch actieve stof (ook wel farmacon) die heel gericht alleen
dit ene doeleiwit uitschakelt of juist aanzet tot activiteit. Het
voorkómen van schadelijke effecten is het werkveld van de
toxicologie.
In de volgende stap, lead optimization, wordt deze biologisch actieve stof geoptimaliseerd. Het
molecuul wordt steeds iets gewijzigd waardoor fysisch-chemische eigenschappen veranderen en dus
ook zijn biologische activiteit. Het streven is: een leadmolecuul dat zodanig is aangepast dat de
gewenste werking optimaal is en de ongewenste bijwerkingen minimaal.
Je moet er ook voor zorgen dat het molecuul aankomt op de plaats waar het moet werken. Dus moet
er naar de oplosbaarheid en de manier van toedienen gekeken worden.
Preklinisch onderzoek:
Het geoptimaliseerde farmacon wordt altijd eerst getest op menselijke cellen en weefsels die in het
laboratorium worden gekweekt. Dit heet in vitro onderzoek. Zo kom je achter de werking van het
middel op bijvoorbeeld levercellen in een petrischaaltje, maar dan weet je nog niet wat de invloed is
op bijvoorbeeld de bloeddruk. Daarom wordt vervolgens onderzoek gedaan in dieren. Dit heet in
vivo onderzoek. Door dieren te behandelen die een ziekte hebben die erg veel lijkt op de te
behandelen ziekte bij mensen, hoopt men iets te ontdekken over de effectiviteit van het middel. Ook
dient dit in vivo onderzoek om mogelijke bijwerkingen op te sporen.
Nadelen van preklinisch onderzoek:
- Het is slechts zeer beperkt voorspellend voor wat er zal gebeuren bij mensen
- Het zorgt voor (ongewenst) dierenleed, waar fel tegen geprotesteerd wordt door dierenactivisten
Er wordt veel geïnvesteerd in het technologische vooruitgang op het gebied van biotechnologie om
medicijnonderzoek zonder dierproeven mogelijk te maken. Het hele vergunningensysteem is erop
gebaseerd dat zo’n vervangend experiment bewezen betrouwbaar is. Het duurt lang om het traject
van het bewijzen van deze betrouwbaarheid te doorlopen. Daarom gaat er een moeizaam en
kostbaar proces vooraf aan het incorporeren van een bepaalde techniek in het preklinisch
onderzoek.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brttlvld8. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
