23-4 Eu-recht inleiding week 1
Het ontstaan van de eu
Hoog doel (vrede en veiligheid) behalen via pragmatische middelen:
- EGKS: nieuwe oorlogen feitelijk onmogelijk maken→ geen praktische
middelen meer
- EEG: economische samenwerking → versterken verbindingen tussen
landen + welvaart
Effecten:
- Functionalistisch
- ‘spill-over’ methode, samenwerken op limitatief aantal terreinen, veroorzaakt
noodzaak om ook op andere terreinen samen te werken, samenwerking verspreidt
zich als olievlek
- non-politiek
VErvolgens: m.n. jaren 1990-2004
● Verbreding: NIeuwe beleidsterreinen voor dw EU, incl.Strafrecht,
(im-)migratiebeleid, Europese monetaire Unie
● Verdieping: Intensievere samenwerking op bestaande terreinen: mn interne markt,
detacheringsverdragen over rechten en plichten van internationale werknemers op
het gebied van bijvoorbeeld uitkeringen
● Uitbreiding: Toename van aantal lidstaten→ 28 nu (voor brexit)
De eu vandaag
Brexit → artikel 50→ termijn van 2 jaar vanaf mededeling aan EU en land beslist
soeverein over uitstappen
Staatsschuld Italië
Vluchtelingencrises
Functioneren rechtsstaat van Polen, Hongarije en Malta etc.
Waarom Europees recht?
● Integratie EU-recht in nationaal recht
● “Decentrale” toepassing van het EU-recht, trias politica in onbalans
● NL rechtspraktijk
Dilemma’s:
● Nationale soevereiniteit vs. effectiviteit
● legitimiteit: via lidstaten of via EU?
● Concreet: bevoegdheden, veto’s
De EU & het recht
Autonome rechtsorde + voorrang & rechtstreekse werking
Doorwerking EU-recht in nationale rechtsorde
Artikel 2 VEU: Rechtsgemeenschap
Rechtsstaat/constitutionele rechtsorde
De verdragen
, ● de structuur: drie verdragen:
- (Grondwettelijk) basisverdrag (VEU)
- Uitwerking in werkingsverdrag (Wv)
- Handvest van de grondrechten (Hv)
Instellingen en besluitvorming
drie centrale organen:
- Europese commissie
- Europees parlement
- Europese ministerraad
Europese raad→ staatshoofden etc.
onderlinge afhankelijkheden & spreiding van macht
balanceren tussen intergouvernementele en supranationale krachten
Europees parlement:
Wetgever?
- initiatiefrecht? nee
- Amendementsrecht? ja
- blokkeringsrecht? ja
- gewone wetgevingsprocedure(art. 294 Wv)
Controlerende macht?
- begrotingsrecht?
- politieke controle? ja, kan commissie naar huis sturen, motie van wantrouwen
De Europese Commissie
Samenstelling/benoeming: politieke kleur of nationaliteit? (art. 17 lid 3-6 VEU)
Uitvoerende macht?
wetgevende macht?
Europese raad en Raad van ministers; 2 keer hetzelfde?
Europese raad (Art. 15 VEU): politieke, initiërende rol & verdragswijzigingen
Raad (art 16 VEU: wetgever en soms executieve instelling
let op: a: formaties, b: besluitvorming (GKS); c: verantwoording
Gewone wetsprocedure(art 394 Wv)
europese commissie: → europees parlement
→ Raad van ministers
, - landbouwrecht
- vervoersrecht
- financieel recht
- milieurecht
- gelijkebehandelingsrecht
- burgerlijk recht
- etc etc. zie dia
Institutionele uitdagingen (b) - de soevereiniteits vraag
David Cameron:
“it is national parliaments, which are, and will remain, the main source of real democratic
legitimacy and accountability in the EU.”
“We also need to address the issue subsidiarity - the question of what is best decided in
brussels and what is best dealt with in european capitals”
Theresa May:
“we need to take back control over our own laws”
Institutionele uitdagingen (c) - institutionele hervorming
De vijf scenario's van Juncker:
1. door op oude voet
2. alleen de interne markt→ bijvoorbeeld alleen douane-unie, vrij verkeer van
goederen, diensten, mensen en kapitaal
3. landen die verder willen, gaan verder→ differentiatie, kleine groepen
vormen van samenwerkende landen
4. subsidiariteit optie: minder, maar efficiënter → binnen bevoegdheden
beter kijken hoe de Eu ze gaat gebruiken, veel praktischer
5. diepere integratie→ veel meer samenwerken, veel federale
Horizontale en verticale bevoegdhedenverdeling
Horizontaal: tussen europese actoren((eur) raad, EP, commissie)
verticaal: tussen EU en lidstaten
Institutioneel evenwicht
Artikel 13, lid 2 VEU
- onderlinge afhankelijkhedenen spreiding van macht
- niet statisch, maar dynamisch
- Rol EP→ gewone wetgevingsprocedure← rol raad
- Rol Eur raad
- Rol nationale parlementen
Dus ook impact op verticale bevoegdhedenverdeling
- balanceren tussen intergouvernementele en supranationale krachten
Reikwijdte uniebevoegdheden
Is er een EU-bevoegdheid?
- artikel 5, lid 1 en 2 Veu:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xandervreenen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.