samenvatting CGO hoofdstuk 6 - stress, trauma en dissociatie
4 views 0 purchase
Course
CGO
Institution
Hogeschool InHolland (InHolland)
Book
Leerboek psychiatrie voor verpleegkundigen
In deze samenvatting wordt de literatuur behandeld over stress, trauma en dissociatie voor het vak CGO wat valt onder de verpleegkundige kennis in het GGZ blok.
Hoofdstuk 6: Stress, Trauma en Dissociatie:
6.1:
In DSM-5 is apart hoofdstuk gerelateerd aan stress- en traumagerelateerde stoornissen.
Daarvan wordt aangenomen dat ze het resultaat zijn van specifieke stressoren of traumatiserende
stressoren.
Onderzoek wijst uit dat er verschillende concepten zijn vanwaaruit stressreacties en traumatisering
kunnen worden begrepen.
Onder andere sociale context, biologische processen, pre-existente en comorbide psychiatrische
stoornissen blijken invloed op het ontstaan, de verschijningsvorm en het beloop van stress- en
traumagerelateerde stoornissen.
Doordat ASS en PTSS niet langer als primaire angstreacties worden gezien, wordt meer recht gedaan
aan het heterogeniteit van stressgerelateerde symptomen.
Heterogeniteit van stressgerelateerde symptomen betekent simpelweg dat het per persoon verschilt
of en in hoeverre stress wordt ervaren, hoe daarmee wordt omgegaan, wat het adaptieve vermogen
is van een individu en in welke mate stress leidt tot het ontstaan van een stoornis..
6.1.1: stress en positieve gezondheid:
Waar eerder meer nadruk lag op het bereiken en behouden van een ideale staat van gezondheid en
volledige afwezigheid van klachten ligt de nadruk nu op het aanleren van vaardigheden om de eigen
gezondheid te onderhouden, versterken en zo nodig te herstellen.
6.1.2: de relatie stress-prestatie:
Kans is groot dat ieder mens op een bepaald moment stress ervaart. (werkdruk, relatiebreuk,
verliezen naaste).
Stress kan ook opbouwend zijn en helpen om onze doelen te bereiken.
Ook helpen de bij stress behorende alertheid en adrenerge activatie bij het houden van overzicht en
het tonen van daadkracht: elementen die nodig zijn in de psychiatrisch verpleegkundige
beroepsuitoefening.
Zorgverleners + andere hulpdiensten vormen bijzondere risicogroep voor stress- en
traumagerelateerde stoornissen.
6.2: fysiologie van stress en trauma:
Zowel feitelijke als een vermeende dreiging voor het fysiek, psychisch en sociaal-maatschappelijk
welbevinden kan stress veroorzaken.
Wanneer externe stimulus wordt gekoppeld aan de interne stimulus van een feitelijke of vermeende
bedreiging of zelfs gevaar voor welzijn, gezondheid of veiligheid, reageert het lichaam erop.
Hierbij kunnen alledaagse vormen van stress, zoals drukte op het werk en strubbelingen in de relatie,
gelijksoortige reacties in het lichaam oproepen als daadwerkelijk bedreigende of gevaarlijke situaties.
Het signaleren en in kaart brengen van voor de patiënt stresserende factoren is van belang om tot
een adequate conceptualisatie van de problematiek van de patiënt te kunnen komen.
6.2.1: de initiële stressreactie:
Wanneer een mens een feitelijke of vermeende bedreiging waarneemt, vindt er in het brein een
alarmreactie plaats.
Die reactie, vindt plaats in amygdala en helpt de mens om fysiek en psychisch in staat te zijn om
zichzelf te redden.
Er wordt weerstand geboden aan de stressor, wat mogelijk wordt gemaakt door het lichaam.
Hoe sterk we ook zijn, aanhoudende stress in het lichaam leidt onvermijdelijk tot uitputting.
, 6.2.2: hiërarchische reeks reacties:
Het lichaam kent een hiërarchische reeks aan reacties op impulsen van dreiging en gevaar vanuit de
omgeving.
Als eerst zij stopreactie en de voorbereidende oriëntatie.
Het lichaam wordt in gereedheid gebracht om snel te reageren.
Ogen zijn open, oren gespitst, hoofd gaat omhoog gebeurd in milliseconden.
Een peuter kijkt naar zijn moeder om te weten of iets gevaarlijk is of niet, haar reactie bepaald of hij
de situatie als veilig of onveilig beschouwt.
De schrikreflex (startle respons) kan bijna tegelijktijdig met stopreactie optreden.
Bij schrikreflex is sympathisch zenuwstelsel actiever, het lichaam wordt al voorbereid op actie.
Adrenaline wordt aangemaakt, hartslag en spiertonus gaan omhoog.
Als er sprake is van specifieke bedreiging volgt een defensieve oriëntatiereactie.
Dan volgt de specifieke verdediging: er wordt gevochten, gevlucht of bevroren.
Om hulp roepen wordt als actieve verdediging geduid.
Wanneer context van traumatische gebeurtenis verhindert kan iemand handelen naar eigen
behoeften.
De laatste fase is de afronding.
Als de bedreiging niet concreet wordt, keert het lichaam terug naar de natuurlijke activatie niveaus
via herstelprocessen: het parasympathisch zenuwstelsel wordt actief.
Als iemand leidt aan PTSS vindt deze afronding niet plaats lichaam blijft in alarmstaat.
6.2.3: systemen in het lichaam bij stress:
Amygdala:
Evalueert voortdurend of situaties veilig of onveilig zijn.
Reacties van deze hersenkern staan puur in het teken van overleven.
Hebben als doel de mens te waarschuwen en optimaal voor te bereiden op wat hem te wachten
staat.
Neemt geen enkel risico en reageert op alles wat op gevaar lijkt.
Reageert snel en activeert het lichaam via de hypothalamus.
Hypothalamus activeert de hypofyse die op zijn beurt de bijnier aanzet tot afgifte van adrenaline.
Daarnaast heeft deze hersenkern een belangrijke rol in het geheugensysteem via de verbinding met
de hippocampus.
De psychotrauma wordt de traumatische gebeurtenis gefragmenteerd vastgelegd en bij de
herinnering daaraan beleefd de persoon de gebeurtenis alsof deze op dit moment plaatsvindt.
Bij deze groep ontstaan 4 tekorten:
1. Onvoldoende emotioneel bewustzijn.
2. Emotionele ontregeling.
3. Sociale disfunctie.
4. Geen stabiel zelfgevoel.
Hormonaal systeem
De amygdala activeert in stresssituaties de hypothalamus.
Er is dan een snellere reactie van het sympathisch zenuwstelsel, en een langzamere hormonale
reactie die tot stand komt via de hypothalamus-hypofyse-bijnieras (HPA)
De snelle reactie zorgt voor het vrijmaken van adrenaline en noradrenaline.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller roozie04. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.61. You're not tied to anything after your purchase.
