Dit is een samenvatting van het gedeelte Reumatologie van het vak Menselijk Bewegingsstelsel deel 2 (2e master) gegeven door professor De Langhe. De samenvatting is een combinatie van; slides, notities uit de les en het boek. Op het einde van de samenvatting heb ik nog alle opgeloste casussen van S...
REUMATOLOGIE – De Langhe
HOOFDSTUK 1: Diagnostische strategie in de reumatologie
1.2 Musculoskeletale klachtenpatronen
1.2.1 Regionale pijnsyndromen = Pijnklacht betreft 1 enkele musculoskeletale zone (gelokaliseerd).
Peri-articulaire pijn
- Oorzaak = probleem thv structuren betrokken bij beweging, maar BUITEN het gewrichtskapsel
o Pezen, peesinserties, slijmbeurs (bursa)
- Klinisch
o Tendinopathie
§ Bewegen tegen weerstand + gewricht geïmmobiliseerd ® pijn in spier/peesgroepen
betrokken in de poging de beweging te initiëren
§ Passieve mobilisatie = pijnloos
§ Actieve mobilisatie = pijnlijk (vooral tegen weerstand)
§ Mechanisch pijnpatroon: toename bij beweging, afname bij rust
§ Nachtelijke pijn, vooral bij liggen op betrokken structuur ® weg bij verleggen
§ Palpatie/druk thv betrokken structuur = pijnlijk
o Bursitis
§ Zwelling, roodheid, warmte, pijn bij lokale druk
Neurogene pijn
- Oorzaak = compressie, irritatie, inflammatie van zenuwwortels of perifere zenuwen
- Klinisch
o Gevoelsstoornissen: tintelingen, brandend/elektrisch gevoel, gevoel op watten te lopen,
verminderd of doof gevoel
o Sensorische distributie
o Wervelzuil mobiliseren (Phalen/Tinel) ® wortelcompressie ® pijn thv ledematen
§ Wortelcompressie kan ook door verhogen intrathecale druk (Valsalva)
- Voorbeelden
o Radiculopathie met ischiatiforme uitstraling
o Carpaal tunnel syndroom
o Nervus ulnaris syndroom = cubitale tunnel syndroom
,Gerefereerde pijn
- PIjn die wordt gevoeld op een plaats die anatomisch gezien op een afstand ligt van de oorzaak.
- Klinisch
o Vaag patroon
o Gerichte musculoskeletale onderzoek (inspecitie, palpatie, mobilisatie) is normaal
- Voorbeelden
o Myocardprobleem ® pijn thv linkerschouder
o Galblaas probleem ® pijn thv rechterscapula
o Heupprobleem ® pijn thv voorzijde bovenbeen tot mediale zijde knie
o Nierprobleem ® pijn thv paravertebraal laagdorsaal
Articulaire pijn
- Pijn uitgelokt door alle bewegingen, gerelateerd aan gebruik van het gewricht
- Klinisch
o Actieve én passieve mobilisatie = pijnlijk
o Maximaal bij beweging richting end of ROM (verhoogde intra-articulaire druk)
o Beweging tegen weerstand = pijnloos (gewricht beweegt niet)
o Drukpijnlijk bij palpatie
o ROM is beperkt (tgv e^usie of structurele schade)
o Crepitatie, zwelling, deformaties
1.2.2 Gegeneraliseerd pijnsyndroom
Overal pijn = chronic widespread pain syndrome of multiple regional pain syndrome
- Perifere sensitisatie = hogere respons + verlaagd drempelniveau van perifere nociceptieve
neuronen op prikkels
- Centrale sensitisatie = normale (of zelfs < drempel) a^erente input in toegenomen respons
- Oorzaak: Na uitlokkend trauma of bij pathologie met langdurige chronische pijn
- Therapie: Kinesitherapie, psychotherapie, evt TCA
1.2.4 Botpijnen
- Diepe, di^use, continue pijn, niet gerelateerd aan beweging, niet gelokaliseerd thv gewricht
- Slagpijn op specifieke bot zone
- ’S nachts veel meer uitgesproken, diepe knagende pijn
- Oorzaken: Bottumoren, metabole botaandoeningen, avasculaire necrose of periostitis.
o Botmetastasen: gelokaliseerd thv wervelzuil, bekken, proximale humerus of femur
1.2.5 Musculaire pijn
- Frequent bij virale syndromen & systeemziekten (bv systeemlupus)
- Onderscheiden van spierzwakte (myopathie)!
o Bij inflammatoire aandoeningen (myositis) & degeneratieve aandoeningen van spieren
o Opsporen van spontane spieractiviteit (cloniëen of fasciculaties)
,1.2.6 Articulaire klachten ter hoogte van de gewrichten
Herkennen dat het een articulaire klacht is ® anamnese + klinisch onderzoek om te karakteriseren:
- Inflammatoir vs mechanisch pijnpatroon
o Inflammatoir o Mechanisch
§ Verbetert bij beweging § Verbetert in rust
§ Startstijfheid: vaak verlengd (>30min) § Startstijfheid: kort
§ Ochtendlijk dominant aspect § Belastingsgebonden pijn
§ Ochtendstijfheid > 30 min § Ochtendstijfheid < 30 min
§ Nachtelijke pijn: 2 deel ® uit bed komen
e § Nachtelijke pijn: afwezig of
- Tijdsverloop houdingsgebonden
o Acuut: enkele uren-dagen
o Subacuut: enkele dagen-weken
o Chronisch: > 6 weken
o Recurrent: herhaaldelijke episodes
- Patroon van gewrichtsaantasting
o Aantal gewrichten
§ Mono-articulair: 1 gewricht
§ Oligo-articulair: 2-4 gewrichten
§ Poly-articulair: > 5 gewrichten
o Asymmetrie
o Lokalisatie
§ Kleine gewrichten: hand- of voet gewrichten
§ Middelgrote gewrichten: polsen of enkels
§ Grote gewrichten: knieën, heup, schouders, ellebogen
- Artralgie vs artritis
o Artralgie = pijn thv gewricht, kan mechanisch of inflammatoir zijn
o Artritis = klinische ontsteking gewricht, opzetting, zwelling, roodheid, warmte &
functieverlies
- Profiel van de patient
o Leeftijd, geslacht, comorbiditeiten, medicatie
- Extra-articulaire of systemische klachten
o Vaak bij systeemziekten & chronische inflammatoire gewrichtsaandoenigen (RA / SPA)
§ Systeem: Raynaud, sicca klachten, orale aftose, koorts, frontale hoofdpijn, rash,
vermagering
§ Chornische inflammatoire gewrichtsaandoenignen: acuut rood oog (episcleritis,
uveitis), huidafwijkingen (psoriasis), losse stoelgang met bloed- en/of slijmverlies
(IBD), recente voorafgaande infectieuze episodes
HOOFDSTUK 2: Reumatoïde artritis (RA)
2.1 Inleiding
- Chronische, inflammatoire, auto-immune gewrichtsaandoening
- Vaak met auto-antisto^en (reumafactor RF of anti-cyclisch gecitrullineerde proteïnen CCP)
o Kan ook zonder ® seronegatieve RA
- Onbehandeld ® irreversibele gewrichtsdestructie
, 2.2 Epidemiologie
- Bij 0,5-1% van de Europese volwassenen
- 3x meer bij vrouwen
- Piekincidentie = 50-60j ® maar kan eigenlijk in ALLE LEEFTIJDSGROEPEN
- Risicofactoren
o Erfelijkheid
§ Enkel bij de anti-CCP positieve RA patiënten
§ Shared epitope (aminozuursequentie)
o Vrouw-zijn
§ Nullipariteit vergroot risico
§ Zwangerschap verlaagt risico ® wel weer opflakkering postpartaal
§ Start rond middelbare lefetijd of bij inzetten menopauze
o Omgevingsfactoren
§ Roken !!!
• Hoger risico op ontwikkelen RA + ernstiger ziekteverloop
• Geeft ook slechte respons op ingestelde therapie
• Geldt enkel voor de anti-CCP positieve RA patiënten
• ROOKSTOP IS BIJ PATIËNTEN MET RA EEN ABSOLUTE PRIORITEIT
2.3 Pathogenese
- RA treft typisch kleine & middelgrote gewrichten
- Kenmerkend zijn: synovitis, bot- en kraakbeendestructie en auto-antisto^en
1. Synovitis
a. Immunologische aanval op synovium ® Pannus weefsel ® Pannus invadeert
onderliggende bot, kraakbeen en/of pezen ® beenschade en -verlies, boterosies en
permanente gewrichtsdestructie
b. Infiltratie inflammatoire cellen (T, B, plasmacellen en macrofagen) in gewrichtsweefsel
c. Hyperplasie fibroblasten
d. Tal van pro-inflammatoire cytokines (TNF-alfa, IL-6)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lellykelly. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.
