THEMA 3 – PASGEBORENE EN ZUIGELING
Hoorcollege – Foetale-neonatale transitie
_
Foetus transitie: ademhalen + vloeistof uit de longen en beluchting +
cardiovasculaire verandering pasgeborene. Dit is een trigger voor de longen
om te gaan groeien. Het hart moet worden aangepast, omdat deze ineens tegen
hogere druk in moet pompen.
Vanaf 12 weken: pogingen om adem te halen; featal breathing movements.
Onderdrukte ademhaling door de hersenstam (omdat het een laag zuurstofmilieu
is en bij contracties). Bij contracties neemt het zuurstofgehalte nog verder af. De
placenta produceert prostaglandines, die in de hersenstam de ademhaling
remmen.
Ademhaling tijdens geboorte
- Tijdens featal breathing
movements: kleine
volumes, discontinu (laag
O2)
- Postnatale ademhaling;
grotere volumes, continu
(hoog O2, stijgende CO2
(?), juxtacapillaire
receptoren in de longen
die rek detecteren,
fysieke stimuli)
De receptoren in de longen triggeren de continuïteit van de ademhaling. Het
gebied rond de mond en neus (trigeminus) is erg gevoelig. Als baby niet ademt
masker op gezicht aanbrengen ademhaling stopt. Hetzelfde gebeurt als een
baby in het water komt.
Longvochtklaring
Tijdens de bevalling zijn er weeën. Tijdens weeën liggen baby’s in de
foetushouding met het hoofd naar beneden. Bij een wee worden de knieën tegen
de buik aan gedrukt, waardoor het diafragma omhoog komt en vocht uit de
longen duwt.
In het epitheel van de alveoli zitten natrium kanalen die worden
geactiveerd door adrenaline en cortisol pompen natrium vanuit de luchtwegen
de interstitiële ruimte in. Bij pompen van natrium gaat water mee draagt bij
aan longvochtklaring (langzaam proces).
Tijdens de geboorte: klein beetje vocht nog in de longen. Ademhaling zorgt
voor negatieve druk rondom de longen (dus lager dan de atmosfeer)
vochtkolom gaat naar beneden. Vocht heeft hogere weerstand dan lucht grote
druk nodig (kans op spontane pneumothorax). Longvocht wordt door het
epitheel geduwd naar de interstitiële ruimte.
- Er blijft water op het epitheel oppervlaktespanning.
- Positieve druk in de interstitiële ruimte neiging van vocht om weer de
longen in te gaan expiratory braking manoeuvre; hap lucht + sluiten
stembanden + aanspanning buikspieren (huilen) positieve druk in de
longen om te voorkomen dat het vocht weer teruggaat.
- Surfactant ligt als een lijntje op het epitheel dat water opzij duwt
verminderde oppervlaktespanning waardoor openhouden longen
makkelijker is.
,Als dit niet vanzelf gaat: positive pressure ventilation.
Longvolume behouden
Longvolume wordt gereguleerd door de interstitiële druk te reguleren.
Het vocht in de interstitiële ruimte zorgt voor een
hoge druk. In de loop van dagen na de geboorte
wordt dit vocht geklaard en daalt de interstitiële druk.
In de dagen hiervoor heeft de baby een ‘wet lung’.
Gedurende dit proces kunnen baby’s ziek worden
CPAP.
Hemodynamische transitie
De longdoorbloeding moet toenemen. De toename
van longdoorbloeding is een neurale reflex.
Triggering van de juxtacapillaire receptoren zorgt
voor dilatatie van de longvaten.
De pulmonale weerstand is erg hoog, waardoor het meeste
bloed dat de longslagader in wordt gepompt, via de ductus
arteriosus naar de linker circulatie gaat.
Reanimatietafel bij de moeder is beter dan wegdragen naar de
afdeling. Zo kan de baby nog even ‘aangesloten’ blijven aan de
placenta voor extra bloedtoevoer. Dit heet de concordtafel.
Hoorcollege – A terme pasgeborene
_
Apgar score = 1-10 gebaseerd op:
- Kleur
- Hartslag
- Reflexen
- Tonus
- Ademhaling
Elke categorie krijgt 0-2 punten. Bij elkaar opgeteld een score tussen 0 en 10. t/m
7 is normaal, alles daar
onder is laag.
A – Appearance
P – Pulse
G – Grimace
A – Activity
R – Respirations
Lichamelijk onderzoek
Wees voorzichtig! Zorg voor:
- Warme omgeving, liefst na de voeding
- Aanwezigheid van ouders
- Kijk eerst voordat je gaat uitkleden en onderzoeken
o Reactie kleur en ademhaling
o Huilen
A- Appearance
,Geboorte trauma
- Clavicula fractuur
- Erbse parese / paralyse
o Tractieletsel plexus
brachialis
- Caput succedaneum
o Direct na geboorte
o Verdwijnt na paar dagen
o Voorbij de schedelnaad
beweegbaar
- Cephaal hematoom
o Tot aan de schedelnaad
beweegbaar
o Ontstaat uren na de geboorte
o Ontstaat na tractie op het hoofd
o Tussen het periost en bot
o Verdwijnt na enkele weken
- Subgaleale bloeding
o Tussen het periost en galea aponeuritica
o Direct na geboorte
o Na traumatische partus
o Niet begrenst door schedelnaden
o Progressieve, diffuse, mobiele, elastische zwelling
o Potentieel levensbedreigend
- Rug en wervelkolom
o Mongolian sign; pigment depositie
Vaak onderaan de rug
Als deze kinderen wat ouder zijn
denk aan kindermishandeling!
o Spina bifida (occulta of overta)
Inspecteer de rug, let op:
Huiddefect
Plukje haar
Dimple
- Extremiteiten
o Viervingerlijn (vaak aanwijzing voor
(chromosomaal) syndroom)
o Polydactylie
o Syndactylie
- Primitieve (neonatale) reflexen
o Automatische reacties vanuit het CZS
o Verdwijnen in de loop van het eerste levensjaar
Moro-reflex (armen spreiden en dan naar de borst brengen)
Tepelzoek reflex
, Zuigreflex
Palmaire grijpreflex
Voetzoolreflex
Loopreflex
o Reflexen horen symmetrisch te zien
Voeding
- Borstvoeding/flesvoeding
- Vitamine D en K
- BV on demand, flesvoeding kan in schema
- Ophogen naarmate het kind groter wordt
Groei
Oorzaken afwijkende groei:
- Constitutioneel
- Maternale diabetes
- Syndroom
Problemen bij afwijkende groei:
- Geboortetrauma en asfyxie
- Hypoglycemie
Kleine groei:
- SGA; Small for Gestational Age
o Geboortegewicht laag
- IUGR; Intra-Uteriene Groei Restrictie
o Oorzaken:
Genetisch, leeftijd, SES
Ondervoeding, chronische ziekte
Placenta-insufficiëntie of malformatie (roken, hypertensie,
cocaïne)
Meerlingen
Chromosomale afwijking
Congenitale aandoening van CZS en skelet
Congenitale infectie zoals rubella en CMV
Problemen bij te kleine kinderen:
- Meconium aspiratie (perinatale asfyxie)
- Hypothermie (groot oppervlak, klein gewicht)
- Polycythemie
- Trombocytopenie
Hypothermie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisw2109. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.69. You're not tied to anything after your purchase.