INLEIDING
Stoornissen in zuur-base evenwicht
Frequent (bij ernstig zieke patiënten, vb. IZ-ptn)
Meestal uiting van onderliggende ziekte
Kunnen de gezondheid direct bedreigen
stoornis is in de eerste plaats een symptoom, in de tweede plaats pas een ziekte
3 paramaters
pH (zuurtegraad)
PCO2 (koolzuurspanning in het arteriële bloed)
HCO3- (bicarbonaatconcentratie van het arteriële bloed)
Metabole processen productie van zuren ( zuurbelasting van het lichaam)
Als verzuring van het lichaam verlies van cel- en orgaanfunctie
pH bloed : 7,35 – 7,45
Lage pH = zuur (< 7,35 : acidose)
Hoge pH = base (> 7,45 : alkalose)
Longen : meer CO2 uitademen (hyperventileren) of minder CO2 uitademen
(hypoventileren)
Nieren : concentratie [H+] = zuur manipuleren EN bicarbonaat (HCO3-) = buffer
(basisch karater, neemt H+ weg) pH stijgt
SITUATIES WAARBIJ ZUUR-BASE STOORNISSEN VERWACHT WORDEN
Patiënten intensieve zorgen (IZ)
Ernstig emfyseem (te grote compliance longen) respiratoire acidose
Ernstig nierfunctieverlies: niet meer voldoende zuur uitgescheiden metabole
acidose
Na grote chirurgische ingrepen
Ontregeling diabetes mellitus
Ernstig braken/diarree
Chronisch gebruik diuretica
HOE ONDERZOEKEN?
Onderzoek van arterieel bloed: bloedgasanalyse
Benadering van weefsel pH
Tenzij bij ernstig falende circulatie
Opgelet
1
, Bloedgasbepaling bij 37°C doen (pH stijgt bij hypothermie en pH daalt bij
hyperthermie). Pas wanneer pH afwijkt bij 37°C is er een zuur-base stoornis.
Vermijd luchtbellen in de arteriespuit (CO2 in bloed diffundeert naar de luchtbel,
waardoor te lage bloedgaswaarden voor CO2 worden afgelezen)
Zorg voor snelle bloedgaswaarde bepaling (intrinsiek metabolisme van bloed zorgt
voor stijging CO2 en daling O2)
Vermijd verdunning door heparine (heparine is zuur en zal dus de pH van het bloed
doen dalen)
FYSIOLOGIE EN REGULATIE VAN DE ZUUR-BASE BALANS
Zuur : molecule dat H+ ionen kan afgeven
ZH+ Z + H+
Base : molecule dat kan binden
B + H+ BH+
Wat is pH?
Wordt bepaald door concentratie H+ ([H+])
pH = log (1/[H+]) = -log[H+] (omgekeerd evenredig)
Dus: hoe meer H+, hoe lager de pH
hoe minder H+, hoe hoger de pH
Compensatie van pH in het lichaam (normaal pH= 7.35-7.45) door:
Buffers (intra- en extracellulair) (minuten)
Compensatiemechanismen:
o Respiratoire compensatie longen (uren)
o Metabole compensatie nieren (dagen)
o Algemeen:
o Metabole afwijkingen worden respiratoir gecompenseerd
o Respiratoire afwijkingen worden metabool gecompenseerd
!! Compensatie is nooit compleet: prikkel tot compensatie neemt af naarmate de pH
dichter in de buurt van de normale waarde komt
INTRA- EN EXTRACELLULAIRE BUFFERS
Buffers = moleculen die (afhankelijk van de zuurtegraad) H + ionen kunnen afgeven of
opnemen
vangen veranderingen in [H+] op
Voorbeelden : hemoglobine, fosfaten, bicarbonaat
Het HCO3-/CO2 buffersysteem = een open systeem: het lichaam kan zuur of base via
longen en nieren afgeven
HET KOOLZUURBUFFERSYSTEEM
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Charlottedeblok. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.78. You're not tied to anything after your purchase.