Een onrechtmatig leven NJ 2006/606
Baby Kelly werd geboren, was geestelijk en lichamelijk gehandicapt. Was al eerder in
familie voorgekomen, moeder had dit tijdens zwangerschap medegedeeld en nader
onderzoek gevraagd. Voedvrouw weigerde dit. In de eerste plaats het leed van Kelly,
Kelly behoeft extra verzorging en moeder heeft mentale bijstand nodig en de
behandeling was erg duur. Ouders willen deze koste verhalen op de voedvrouw. Er
is hier sprake van een informatiefout.
Het wettelijk kader:
Art. 6:74, 6:162 en 6:98 BW: fout, schade en causaal verband
Art. 7:446 en 7:453 BW: medische behandelovereenkomst, goed
hulpverlener?
Verloskundige heeft gewanpresteerd jegens de moeder en dit levert een
onrechtmatige daad op jegens vader. Baby Kelly was, net als vader, geen partij bij de
medische behandelingsovereenkomst. Schending van zorgplicht is dan ook een
onrechtmatige daad jegens Kelly.
Causaal verband: conditio sine que non (zonder de fout zou de schade niet
zijn ingetreden) en toerekening naar redelijkheid art. 6:98 BW;
Schade: materiele en immateriële schadevergoeding art. 6:97 BW
o Immateriële schade: keuzerecht is van hun afgenomen
Andere bezwaren tegen ‘wrongful life’:
o Hellend vlak? Bij toewijzing van deze vordering, zouden kinderen dan
niet juist tegen hun ouders gaan protesteren?
o Defensieve geneeskunde? Dat verpleegkundigen gaan aansturen op
afbreken zwangerschap. Norm is en blijft ‘redelijk bekwaam en redelijk
zorgvuldig werkend hulpverlener’.
o Menselijke waardigheid? Suggereren dat een bestaan met beperkingen
minder waard zou zijn dan een gezond leven
Functies aansprakelijkheidsrecht
Doel van het buitencontractuele aansprakelijkheidsrecht is niet het vergoeden van
schade, maar het onderscheiden van de gevallen waarin zij vergoed moet worden.
Aan de hand van twee gezichtspunten: ‘ieder draagt zijn eigen schade’ en
‘veroorzaak een ander geen schade’.
Compensatie en corrigerende rechtvaardigheid; rechtvaardigheid tussen twee
personen en het gaat dan om de vraag; of er onrecht is geschied en hoe deze
hersteld moet worden, dus privaatrecht. Herstel gaat niet verder dan de
inbreuk. Verdelende rechtvaardigheid staat daar tegenover dit gaat over een
gemeenschap, dus publiekrecht.
o Herstel in oude toestand;
o Schadevergoeding in geld of natura (art. 6:103 BW);
o Materiele en immateriële schadevergoeding (art. 6:106 BW);
o Corrigerende en verdelende rechtvaardigheid;
o Croesus en Diogenes (art. 6:109 BW);
o Vestiging en omvang van de aansprakelijkheid.
, Genoegdoening ; bevredigt schadevergoeding rechtsgevoel ouders en kelly?
Empirisch onderzoek.
o Twee kanten: erkenning en boetedoening;
o Verklaring voor recht (moreel- declaratoir);
o HR Jeffrey; aansprakelijkheid voor recht op basis van een puur
emotioneel belang wordt niet toegekend o.g.v. art. 3:303 BW, zij stellen
niet eerder een zinvol begin met de verwerking van de dood van Jeffrey
te kunnen maken dan nadat aansprakelijkheid is vastgesteld.
o HR Srebrenica; drie mannen moesten in Srebrenica gedwongen de
compund verlaten en gingen hun dood tegemoet. HR: vredesmissie
was weliswaar teneinde, maar dat neemt niet weg dat de zorgplicht
onverkort blijft bestaan.
o Erkenning, waarheidsvinding, verantwoordelijkheid;
o HR Hangmat; Het is mogelijk voor de ene (mede)bezitter om de andere
(mede)bezitter(s) aansprakelijk te stellen op grond van artikel 6:174
BW, indien hij/zij schade lijdt wegens een gebrekkige opstal. Wel draagt
de benadeelde medebezitter zelf dat gedeelte van de door hem/haar
geleden schade dat overeenkomt met zijn aandeel in de opstal.
Genoegdoening speelt hier geen rol, zo wilde zij de verzekering
aansprakelijk stellen die de schade voor haar man dekte!
Preventie (gedragsprikkels); draagt aansprakelijkheid bij aan voorkoming van
fouten? Empirische onderzoek.
o Aansprakelijkheidsrecht als handhavingsrecht?
o Aansprakelijkheid en defensief gedrag?
Geleden schade is niet het uitgangspunt van de vergoeding; het
schadevergoedingsrecht is aldus een instrument ter bereiking van andere doeleinden
dan alleen de schadeloosstelling van de benadeelde, maar het bevorderen van het
welzijn van de samenleving als geheel.
Terug naar casus
Toewijzing vorderingen gerechtvaardigd door corrigerende rechtvaardigheid?
Vordering ouders: draagt schadevergoeding voor ouders bij aan herstel in
oude toestand? Gelijkheid tussen onrecht en herstel? Er is geen gelijkheid!
Onrecht is een aangeboren afwijking, herstel in oude toestand is een toestand
zonder Kelly.
Vordering Kelly: draagt schadevergoeding bij aan herstel in oude toestand?
Nee
Hoorcollege 2; vestiging van aansprakelijkheid op grond van art. 6:162 BW 02-02-
2018
Wrongful life vorderingen
In Nederland kan dit worden gevestigd en aan alle vereisten worden voldaan mede
door art. 6:97 BW; schade moet op meest gerede wijze worden begroot. De situatie
met baby Kelly moet worden vergeleken met een gezond kind. In andere landen kan
dit erg verschillen en zelfs worden afgewezen.
1. Onrechtmatigheid: wet, recht en zorgvuldigheid
Art. 6:162 lid 2 BW
, Inbreuk op een recht
I.s.m. de wet
i.s.m. de maatschappelijke zorgvuldigheid
Vuistregels, die helpen bij het beoordelen of iets onrechtmatig is:
HR Zutphense waterjuffer: mevrouw wilt dat de hoofdkraan wordt afgesloten, maar
de andere vrouw wilt liever verder slapen en laat na om dit te doen. De HR zegt dat
er geen directe inbreuk is gemaakt op een subjectief recht
HR Lindenbaum/Cohen:
Contextueel oordeel: ‘ius in causa postium’
HR Taxusstruik: niet het concrete gevaar kennen, maar je moet weten dat het
er kan zijn.
HR Tennisspel: in sport- en spelsituaties ligt de norm hoger, dus ook in de
pauzes.
HR Kelderluik: had kelderluik laten open staan, bezoeker viel in het luik en
brak been. Is dit onrechtmatig dat kelderluik nog open stond? criteria in
samenhang beoordelen (gevaarzetting)
o De mate van waarschijnlijkheid waarmee de niet-inachtneming van de
vereiste oplettendheid en voorzichtigheid kan worden verwacht;
o De hoegrootheid van de kans dat daaruit ongevallen ontstaan;
o De ernst die de gevolgen daarvan kunnen hebben;
De eerste drie vereisten afzetten tegen de onderste! Als de kans dat
iemand onoplettendheid heel groot is, mag je dus meer
voorzorgmaatregelen verwachten.
o De mate van bezwaarlijkheid van te nemen veiligheidsmaatregelen (HR
Jetblast: dienen wel effectief te zijn)
Bij huis, tuin en keukengevallen is de rechter erg terughoudend met het aannemen
van aansprakelijkheid.
2. Toerekening
Schuld
o Vermijdbaar verwijtbaar schuld; subjectief begrip en ervaring van
persoonlijke omstandigheden (ervaring etc.)
o Subjectief begrip en persoonlijke omstandigheden spelen een rol
(ervaring etc.)
Krachtens de wet voor rekening van de dader
o Art. 6:164 BW jonger dan 14jaar, kind niet aansprakelijk maar
ouders kwalitatief aansprakelijk o.g.v. 6:169 BW.
o Art. 6:165 BW, schuld kan ontbreken, maar maakt niet uit toerekening
is dan toch gewoon mogelijk. Denk aan alcohol of drugs. Wordt
verzacht met dat alleen een doen gedraging aansprakelijk is. Moet wel
gaan om een zuiver nalaten, dus geen nalaten dat je bijvoorbeeld een
touw hebt laten hangen en iemand valt hierom. HR toerekenbaarheid
geestelijke of lichamelijke tekortkoming: man rijdt met tractor op vrouw
in, zij krijgt psychische problemen. Gaan scheiden dus nu verdeling van
de goederen. Is het tegengaan van de verkoop van het huis en tegen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marjolein1808. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.