De samenvatting is duidelijk en overzichtelijk. De basisboeknummers die bij het het paragraaf horen zijn ook uitgelegd. Er staat dan duidelijk bij dat het basisboeknummers zijn. Als dat niet erbij staat, is het informatie uit het leerboek. De samenvatting bevat hoofdstuk 6 paragraaf 1 t/m 4
Aardrijkskunde Hoofdstuk 6
Paragraaf 1 Sporen uit de ijstijd
Het Pleistoceen
IJstijd/ glaciaal = koud. Tussenijstijd/ interglaciaal = warm (nu)
Argentinië → ijs en water (natuurkrachten)
Pleistoceen (12.000 - 2,5 miljoen jaar geleden) → afwisseling van koude/warme perioden.
IJstijd:
- Steenkoud
- Sneeuw wordt samengedrukt tot ijs
- Meer landijs→ lagere zeespiegel → delen van Noordzee vallen droog
- Gletsjers (Scandinavië) → richting nederland (duurde minstens duizend jaar)
Rivierenland
IJstijden? → Nederland meestal ‘ijsvrij’, ijs in NL? → koud klimaat en toendralandschap
Koude perioden? → rivieren hoofdrol
- Vlakke land → beddingen verstopt → water zoekt nieuwe uitweg
- Vlechtende rivier → groot gebied in beslag + veel zand en grind → brede puinwaaier
- Zomer → breed want veel smeltwater uit middelgebergten
- Winter → rivieren droog en bevroren
- Zomer + winter = regiem (schommelingen in de waterafvoer)
Oprukkend ijs
Noordelijke helft van NL bedekt met ijs in 2 fasen:
- Noord- en Oost- Nederland: Landijs neemt zand, grind, klei, leem en stenen mee →
stenen vermengen met de andere → keileem (grondmorene bestaande uit…) →
Opgeperst als heuvels (kleileemkoppen) = stevig → spoelt niet makkelijk weg.
- Ongeveer Haarlem-Utrecht-Nijmegen: Tongbekkens (door landijs uitgediept rivierdal) →
ijs drukte rivierzand en -grind weg → stuwwallen (door landijs opgedrukte heuvel)
- Eind fase 2: warmer (Eem-interglaciaal, lijkt op Holoceen)
, Poolwoestijn
Laatste ijstijd → ijs bereikte Nederland niet meer
- Poolwoestijn of -steppe → dekzand (afzetting van zand door de wind) of löss (fijnere
stofdeeltjes) kwamen overal terecht.
- Rivieren vallen droog → breiden uit naar westen → invloed landschap
BB 143
Verschil met temperatuurstijgingen in het verleden: de rol van de mens.
behalve het natuurlijk broeikaseffect
ook het versterkte broeikaseffect
gevolg: terugkoppelingen
BB 145
Sterkte van zonnestraling verandert door:
- weerkaatsing van het zonlicht door deeltjes in de dampkring
- weerkaatsing van het zonlicht op het aardoppervlak
- albedo (weerkaatsing van zonlicht op aarde)
- witte oppervlakten weerkaatsen meer
BB 146
Opwarming:
- albedo-effect = hogere temperaturen meer sneeuw smelt minder weerkaatsing
meer opwarming, enz.
Temperatuurdaling:
- waterdamp- en wolken terugkoppeling = opwarming meer verdamping meer lage
bewolking extra zonlicht reflectie minder zonlicht op aarde temperatuurdaling
Paragraaf 2 De zeespiegel stijgt
Klimaat warmt op, zeespiegel stijgt
Holoceen (12.000 jaar geleden tot nu):
- warmer → landijs smelt → zeespiegel stijgt
- Noordzee vol met water → kustlijn verschuift landinwaarts (transgressie)
Transgressie = periode waarin de invloed van de zee toeneemt.
Regressie = kustlijn verschuift weer de andere kant op.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Handigesamenvattingen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.30. You're not tied to anything after your purchase.
