, AFP les 1:
Verzamelt informatie over het algemeen psychisch functioneren van een zorgvrager.
Diagnostiek van het psychisch functioneren verzamel je door informatieverzameling d.m.v.
psychiatrisch onderzoek. Daarna wordt er geclassificeerd met behulp van het Diagnostic and
Statistical Manual of Mental Disorders (DSM). Er wordt gebruik gemaakt van een
structuurdiagnose.
De student kan de verschillende domeinen waarop je kan observeren benoemen.
Bij de observatie van psychische functies let je als verpleegkundige op:
Algemene indrukken
Uiterlijk (lichamelijke kenmerken, zelfzorg, gelaat, leeftijdsschatting, ..)
Contact en houding (handdruk, oogcontact, ..)
Klachtenpresentatie (lijdensdruk, dramatiseren, detaillistisch, .. )
Ziektebesef, ziekte-inzicht en ziektegedrag
Gevoelens en reacties opgewekt bij onderzoeker
Verzorging
Cognitieve functies
Bewustzijn “toestand van zichzelf en van de omgeving”
Aandacht en concentratie (Afleidbaarheid, waakzaamheid)
Oriëntatie
Intellectuele functies (Decorumbesef, oordeelsvermogen, ziekte inzicht
abstractievermogen, intelligentie, taal/rekenen, executieve functies)
Inprenting en geheugen (Lange, korte termijn)
Voorstelling, waarneming, zelfbeleving, lichaamsbeleving, agnosie ( verlies van
het vermogen om te herkennen)
Denken (tempo, beloop/samenhang, vorm en inhoud)
Affectieve functies
Stemming en affect (eufoor, dysfoor): “Zichtbare en hoorbare expressie van
de emotionele reactie van de patiënt op externe gebeurtenissen en interne
stimuli zoals gedachten en herinneringen”
Expressie (vlak, afstomping, sterke of zwakke emotionele expressie)
Somatische symptomen van stemmings en -angststoornissen (spierspanning, blozen,
tachycardie, kortademigheid, transpireren, tremor etc.)
Pseudoneurologische klachten (overige somatisch niet (geheel) verklaarbare
klachten.
Conatieve functies
Psychomotoriek (bijv. tremoren, tics, katatonie): “bewegingen die (mede) door
psychische factoren of mechanismen worden veroorzaakt of gestuurd”.
Mimiek en gestiek (gebaren)
Spraak (vocale tics, mutisme (niet spraakzaam), echolalie (herhalen van
woorden))
Driftleven, wilsleven, gedrag (bijv. ontremming, dwangmatig, impulsief),
motivatie, schaamte.
Persoonlijkheidstrekken (Cluster A vreemd, B dramatisch, C angstig)
Afweermechanismen (Humor, onderdrukken, dissociëren, verdringen, ageren,
projecteren, .
Persoonlijkheid
,De student heeft kennis van het
psychiatrisch onderzoek volgens
Hengelveld.
Psychiatrisch onderzoek:
Het is een systematische evaluatie waarop
met consequente wijze de oorzaken, de
symptomen, het beloop en de gevolgen
van een mogelijke psychiatrische stoornis,
als basis voor een diagnose, een
behandelplan en de beantwoording van
eventuele vragen van de patiënt en of
verwijzer worden geëvalueerd. Dit
onderzoek moet leiden tot een gericht
behandelvoorstel voor een stoornis.
**Een volledig psychiatrisch onderzoek is in
belangrijke mate gebaseerd op een interview
met de patiënt en observaties van diens gedrag.
Bestaat uit: anamnese, heteroanamnese,
psychologische tests/neurospychologie met
gebruik van psychiatrische
meetinstrumenten: uitgevoerd door
verpleegkundigen.
Rangschikking van de symptomen met als
uitgangspunt:
- Eerste indrukken: uiterlijk, contact en
houding, klachtpresentatie (dikt
iemand het aan of maakt iemand het minder erg)
- Cognitieve functies: bewustzijn, aandacht en oriëntatie, geheugen (IQ laag of hoog),
intellectuele functies, voorstelling, waarneming en zelfwaarneming, denken (wat
denkt iemand zelf)
- Affectieve functies: stemming en affect (emoties kort en langdurig) (klopt de
stemming met de toestand van dat moment), somatische (lichamelijke) klachten en
verschijnselen.
- Conatieve functies: psychomotoriek (autisme), motivatie en gedrag.
- Persoonlijkheid
Bij de psychiatrische diagnose wordt een onderscheid gemaakt tussen een diagnostische
classificatie (volgens de DSM-IV-classificatie) en een structuurdiagnose.
Doelen psychiatrisch onderzoek:
Status mentalis: vaststellen van de psychiatrische symptomen en hun beloop
Opsporen van oorzaken, zoals lichamelijke oorzaken, erfelijke belasting, sociale
factoren en kwetsbaarheid, die ertoe hebben bijgedragen dat een psychiatrisch
ziektebeeld ontstond, of die ertoe bijdragen dat het voortbestaat
Vaststellen van de ernst van de gevolgen van de psychiatrische symptomen: de
beperkingen en handicaps voor de patiënt.
Ziektelast (de hoeveelheid gezondheidsverlies in een populatie die veroorzaakt wordt door
ziekten): wordt uitgedrukt in DALY (disability adjusted life years).
DALY’s: Disablittiy adjusted life years som van: aantal verkorte levensjaren door ziekte
Ziektejaarequivalenten = verlies aan kwaliteit van leven door de ziekte.
, Het is opgebouwd uit het aantal verloren levensjaren (door vroegtijdige sterfte), en het
aantal jaren geleefd met gezondheidsproblemen (bijvoorbeeld een ziekte), gewogen voor
de ernst hiervan (ziektejaarequivalenten).
Met welke aspecten van de patiënt moet de VPK rekening houden in een
werkrelatie:
Passende bejegening affectieve band, overeenstemming doel hulp en over werkwijze.
Compassie, oordelen uit den boze, aansluiten bij type coping en de fase van motivatie bij de
hulpvrager. Hulpvragers in de werkrelatie: de voorbijganger (ontkent, probleem), de
zoekende (vage hulpvraag), de koper (wilt veranderen maar weet niet hoe), de co-expert
(beschikt over bronnen en wilt veranderen).
Opbouwen van een goede werkrelatie:
Meebewegen, bescheidenheid, bewust zijn van kennis en vooroordelen, bewust zijn van
afstand en nabijheid, besef van kracht en humor, besef dat communicatie zich non-verbaal
afspeelt. Je wilt gaan samenwerken met de cliënt om de gezondheid te bevorderen.
Aansluiten bij de type coping (niet in de coping meegaan, maar juist die coping doorbreken:
dus aansluiten qua iemand zijn coping wel achterhalen en herkennen, maar dan iemand
gaan prikkelen om dat juist niet meer te doen) (iemand blijft weg (coping) en dan als VPK
iemand blijven uitnodigen).
Adviezen over het opbouwen van een goede werkrelatie
Diagnostiek: erg moeilijk in de psychiatrie. Het verschilt van dag tot dag. Anamnese is niet
alleen aan te raden. Hetero anamnese is ook handig.
Wat er kan veranderen:
- Extra aandoeningen erbij
- Iemand zijn gedrag verandert (coping stijl verdwijnt en andere komt erbij)
Heeft kennis van de algemene psychiatrie zoals staat beschreven in
hoofdstuk 2 van leerboek psychiatrie.
Psychotische kenmerken zijn: Hallucinaties (visueel, auditief en geur), wanen
(betrekkingswanen, paranoïde, grootheidswanen, somatische wanen, ect) en incoherent
denken, praten.
Kenmerken van stemming, angst & dwang: somber, angst, paniek, fobie, dwang gedachten
en handelen.
Somatoforme, dissociatie kenmerken zijn: Onverklaarbare lichamelijke aandoeningen,
gestoorde lichaamsbeleving, hypochondrie (bij ieder pijntje een overtuiging van een
ziektebeeld te hebben) en derealisatie (gevoel te hebben niet helemaal in de realiteit te
staan, jezelf niet zijn), depersonalisatie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julievanriemsdijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.