In deze samenvatting staat de tentamenstof uit het boek 'Toolkit Mediation' (4e herziene druk) voor het tentamen van de minor Conflictmanagement A. Al aan meerdere klasgenoten verkocht, daarom zet ik hem nu ook op Stuvia.
Auteur van het boek: M.A. Schonewille
ISBN: 3975
Samenvatting Toolkit Mediation
Schonewille, M.A. (2018). Toolkit Mediation: Resultaat bereiken als mediator, manager, mediation
advocate en onderhandelaar (4e herziene druk). De Haag: Boom juridisch.
Deel Inleiding: Hoofdstuk 4 Introductie van mediation en definitie (pagina 31-40)
4.1 Wat is mediation?
Er zijn verschillende conflictoplossingsmethoden, deze zijn onderdeel van het Effective of Alternative Dispute of
Resolution (EDR/ADR)-spectrum. Sommige methoden kunnen ook preventief worden ingezet, zoals mediation en
onderhandelen. Belangrijk om het verschil tussen bemiddelingen en mediation in formele zin enerzijds en
informele mediation en conflicthantering in het oog te houden.
Mediation
Betrokken partijen proberen onder leiding van een neutrale derde zelf een geschil of conflict op te lossen of te
voorkomen. De mediator begeleid de partijen bij de onderhandelingen, waarna de oplossingen worden
vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst.
Legal mediation
Benadering waarbij autonomie, persoonlijke, zakelijke en commerciële belangen van partijen centraal staan,
waarbij mediator ook actief, oplossingsgericht en evaluatief te werk gaat. Eerst zorgt mediator dat relationeel
fundament tussen partijen aanwezig is en dat de belangen boven tafel komen. Daarna denkt mediator mee over
oplossingen. Een legal mediator is gespecialiseerd en deskundig op mediation vakgebied waar hij actief is en
opereert op zelfde niveau als advocaten en andere adviseurs van partijen.
(Legal) mediation is een gefaseerd ingerichte methode van conflict- of geschilbeslechting die zich vaak net als
arbitrage en bindend advies afspeelt in de schaduw van het recht. De wijze van het mediationproces is flexibel en
wordt bepaald door mediator en partijen. Partijen kiezen zelf een mediator met een bepaalde stijl, elke mediator
heeft een eigen specialisatie en mediationstijl. Ondanks dat het gebruikelijk is om een vaststellingsovereenkomst
op te stellen, is dit niet verplicht. Zo kan het zijn dat een mediation eindigt zonder een overeenstemming of dat
het toch niet nodig is. Zonder het op schrift stellen van de overeenkomst is er echter sprake van bemiddeling,
informele mediation of conflicthantering. Niet van legal mediation, aangezien er bij legal mediation sprake is van
een gestructureerd traject en juridische waarborgen en administratieve voorschriften van toepassing zijn.
Een mediationproces bestaat uit een pre-mediationfase waarin het verloop en de spelregels van de mediation
worden besproken. Dit wordt gevolg door de openingsstatements van de mediator en partijen, pas hierna wordt
overgegaan tot de relationele of exploratiefase (uitwisselen van informatie, exploreren van belangen, zoeken naar
en onderhandelen over oplossingen). Hierna is er nog een implementatiefase (valt formeel buiten de mediation).
Tijdens een gesprek kunnen alle fasen worden doorlopen, maar het kan ook zijn dat maar een fase wordt
doorlopen.
Ury schrijft in een van zijn boeken dat er twee partijen nodig zijn om een conflict te starten en dat er een derde
partij of het perspectief van een derde nodig is om daar een einde aan te maken. Iedereen kan te allen tijde de
derde kant kiezen, ook conflicterende partijen zelf.
4.2 Basisprincipes van mediation
Vrijwilligheid en vrijblijvendheid, maar wel commitment: partijen dienen allemaal in te stemmen met de
mediation en kunnen niet gehouden worden aan gedane voorstellen totdat de vaststellingsovereenkomst is
Pagina | 1
, getekend. De mediation kan door alle partijen op elk moment worden gestopt. Na het ondertekenen van
mediationovereenkomst is er wel een inspanningsplicht.
Beslotenheid, vertrouwelijkheid en geheimhouding: alles wat besproken wordt tijdens de gesprekken blijft
tussen die vier muren, tenzij anders is afgesproken bij de start van mediation. Partijen en anderen betrokken
bij de mediation tekenen een geheimhoudingsverklaring.
Seperate the people from the problem: op de bal laten spelen en niet op de man, emotionele en
communicatieve aspecten van de inhoud scheiden.
Het gaat om de toekomst en gezamenlijke en individuele belangen van partijen: hier is het proces op
gericht, dus niet alleen op de feiten of hetgeen wat is gebeurd.
Het gaat om eigen beslissingen en oplossingen van de betrokken partijen zelf: de mediator heeft een
faciliterende functie en zal dus niet de oplossing van het probleem aandragen, dit is aan de partijen zelf. Beide
partijen moeten zich kunnen vinden in de oplossing(en).
Partijen communiceren direct met elkaar en mediator: issues worden vanuit meerdere perspectieven
bekeken.
Individueel vertrouwelijk gesprek tussen een partij en mediator is mogelijk in een caucus: zo kunnen de
werkelijke belangen en blocking issues worden betrokken.
Taart vergroten: tijdens mediation kunnen zaken worden besproken die buiten het geschil staan, maar wel
kunnen bijdragen aan het vinden van oplossingen.
4.3 Vrijwilligheid, law encouraged mediation en mandatory commitment
Tot nu toe wordt er start vastgehouden aan de vrijwilligheid van mediation. De vraag is of dit in het belang is van
de rechtzoekende, omdat het een blokkade vormt voor het daadwerkelijke gebruik van mediation. Er is bij
bedrijven vaak een negatieve beeldvorming van mediation. Hierbij is kennismaken met mediation in de praktijk
van belang. Daarnaast speelt ook mee dat bedrijven niet altijd zelf mogen kiezen voor een methode van
geschiloplossing. In overleg afspreken hoe je een geschil gaat oplossen, is moeilijk als je al een meningsverschil
heb. Als één partij iets voorstelt, blijkt haast per definitie dat de tegenpartij het hier niet mee eens is ( reactive
devaluation).
Van de 1,6 miljoen procedures die door de gerechten aanhangig worden gemaakt, worden door de rechter 2.893
zaken naar mediation doorverwezen. 2.399 gaan van start waarvan 2.326 worden afgerond met 59% van slagen.
Er zijn verschillende cijfers over hoeveel mediation wordt gebruikt, variërend van 0,5% tot 3%. In Nederland is het
mogelijk dat partijen tijdens gerechtelijke procedures worden doorverwezen naar mediation (court encouraged
mediation). Dit heeft echter niet geleid tot een significant aantal mediationtrajecten.
Om ervoor te zorgen dat mediation wordt gezien als een aantrekkelijke vanzelfsprekende eerste optie, lijken law
encouraged mediation, mandatory commitment of een verplichten van mediation veelbelovende benaderwijzen.
Daarvoor zullen wel de wettelijke infrastructuur van mediation en een verplichte inspanningsplicht geregeld
moeten worden. Hierbij moeten partijen aantoonbaar hebben nagedacht over de inzet van mediation
(mandatory commitment). Partijen blijven wel de vrijheid houden om in te stemmen met een bedachte oplossing
en om de vaststellingsoverkomst te ondertekenen.
4.4 De plaats van mediation binnen het spectrum van geschilbeslechtingsmethoden,
EDR/ADR-methoden en conflictmanagement
Alternative Dispute Resolution (ADR) wordt ook omschreven als Appropriate, Adequate of Amicable Dispute
Resolution Anders Dan Rechtsgang. Ook spreekt men van Early of Effective Dispute Resolution (EDR). Per
Pagina | 2
, geschil zou eigenlijk bekeken moeten worden welke vorm van geschiloplossing zo effectief mogelijk is. ADR is een
tool die gebruikt wordt in het kader van ADR of integraal conflictmanagement.
Deel Inleiding: Hoofdstuk 5 Methoden om een conflict of geschil op te lossen, het
Dispute Resolution-spectrum (pagina 41-66)
Niet alle conflicten/geschillen zijn op dezelfde manier op te lossen. Hieronder worden verschillende manieren
benoemd.
5.1 Toegeven, niets doen (vermijden) of een oriënterend gesprek
Niets doen is niet echt een EDR-methode, maar komt wel vaak voor bij een conflict. Soms waait een conflict
vanzelf over als je het negeert, maar meestal niet. Als je niets doet, moet dat een bewuste keuze zijn en geen
onbewust vermijden. Toegeven werk soms op de korte termijn, maar kan op de lange termijn weer nieuwe
conflicten aantrekken. Een oriënterende gesprek kan een nuttige eerste stap zijn om te kiezen welke methode het
meest geschikt is om het conflict op te lossen.
5.2 Onderhandelen
Wie iets wil van een ander, moet daarover onderhandelen. Door onderhandelen kun je – samen met anderen –
meer krijgen dan beiden verwachten. Eigenlijk ben je continu aan het onderhandelen. Onderhandelen is aan te
bevelen als eerste stap bij een conflict, tenzij er een duidelijk contra-indicatie aanwezig is (bijvoorbeeld als er
alleen een uitspraak over nieuwe regelgeving nodig is).
5.3 Mediation
Betrokken partijen zelf onder leiding van een ervaren professionele derde, de mediator, een conflict trachten op
te lossen.
5.3.1 Bijzondere vormen van mediation
Mediation met algemene limiet, een tijdslimiet of eendaagsmediation
Mediation met een limiet houdt in dat betrokken partijen vooraf een bepaalde termijn, aantal bijeenkomsten of
aantal uren vastleggen waarbinnen de mediation moet zijn afgesloten. Dit kan bijvoorbeeld ook één dag zijn, wat
te adviseren is voor handelszaken waarbij meerdere partijen zijn betrokken en/of voor internationale zaken. Een
nadeel van deze methode is dat de betrokkenen weinig rust krijgen om na te denken over de gemaakte afspraken
en de gevolgen ervan.
Telemediation
Het mediationtraject vindt volledig telefonisch plaats of via videoconferencing. In Nederland is dit geen
gebruikelijke vorm van mediation, in Amerika en Groot-Brittannië komt het wel vaker voor. Wel komt het in
Nederland vorm dat onderdelen van het mediationtraject telefonisch worden doorlopen. Een voordeel van
telemediation is dat de deelnemers en de mediator geen reistijd hebben, en er wordt meer aandacht besteed aan
de inhoud. Hiermee hangt samen dat telemediation niet geschikt is voor erg geëscaleerde conflicten.
Mediation naast rechtspraak, court connected, court encouraged of court
annexed mediation
Court connected mediation (ook wel court encouraged, court annexed mediation of mediation naast rechtspraak):
partijen beproeven mediation tijdens een gerechtelijke procedure op advies van de rechter, het gerecht of op
eigen verzoek (gerechtelijke procedure wordt geëindigd wanneer de mediation met volledige overeenstemming
wordt afgesloten. Wil een mediator deelnemen aan mediation naast rechtspraak, dat moet hij geregistreerd zijn
bij de Mediatorsfederatie Nederland (MfN-registermediator).
Pagina | 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alineplug22. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
