Summary
samenvatting strafrecht en strafprocesrecht
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van de hoorcolleges en het boek.
[Show more]
Seller
Follow
demibollen
Content preview
HOORCOLLEGE 1: INLEIDING ENDELICTSTYPICITEIT ALS ALGEMENE
VOORWAARDE VOOR STRAFBAARHEID
Materieel en formeel strafrecht
Materieel strafrecht: Sw.
1. Wat is een strafbaar gedrag?
= misdrijf
2. Als we een strafbaar gedrag hebben, aan wie gaan we dat toerekenen?
= toerekening
3. Strafrechtelijke sanctie opleggen
Vrijheidsstraffen
Vermogensstraffen
Formeel strafrecht: Sv.
= strafprocedure
= strafprocesrecht
- geheel die het institutioneel kader vormen om het misdrijven vast te stellen
- Personen die verdacht zijn opsporen + vervolgen + berechten
Politierechtbank: kleine zaken
Correctionele rechtbank
Hof van Assisen: hele zware zaken
Wet Franchimont (Fsr)
1998: Wet Franchimont -> effectieve nieuwe wetgeving
onderzoeksfasen in strafprocesrecht gemoderniseerd
Fase 1: onderzoeksfase
Fase 2: vonnisfase
Inquisitoire en accusatoire procedure
INQUISITOIR ACCUSATOIR
Maatschappij heeft een vertegenwoordiger van Maatschappij neemt geen initiatief ->
het gezag beschuldiging gebeurt door slachtoffer misdrijf
Vervolgde ondergeschikte positie Aangeklaagde staat op gelijke voet
Rechter: werkt actief mee aan procesvoering Rechter: rol scheidsrechter
, Procedure: schriftelijk, geheim, niet Procedure: openbaar, tegenspraak, mondelinge
tegensprekelijk karakter
Gemengd systeem in België
- Onderzoek: geheim, schriftelijk, niet-contradictoir
- Procedure: mondeling, openbaar, contradictoir
Situering van het strafrecht tussen andere rechtsdisciplines
1. Autonomie van het strafrecht
- hulprecht in andere rechtstakken om sancties te voorzien
- MAAR strafrecht heeft een autonome rechtsvormende functie -> gaat zelf belangrijke regels
opstellen die niet staan in andere rechtstakken (bv. opzettelijke en onopzettelijke slagen en
verwondingen)
- Conceptuele autonomie: begrippen die in andere rechtstakken voorkomen betekenen niet altijd
hetzelfde als in strafrecht
o Bv. onderscheid roerende – onroerende goederen (diefstal geldt enkel voor roerende
goederen: in strafrecht is het krijtbord roerend, terwijl in burgerlijk recht is dit onroerend
want zit in de grond vast)
2. Hoort bij het publiekrecht
- Als er een misdrijf wordt gepleegd ontstaat er een verhouding tussen de verdachten en de
overheid
o Openbaar ministerie: overheidsorgaan die namens de overheid misdrijven zal
onderzoeken, personen voor de rechtbank zal brengen,…
- Dwingend recht: kan onderling niet afwijken van het strafrecht
o Kan als slachtoffer geen toestemming geven om de strafwet te overtreden
SPR/ burgerlijk procesrecht
- Zie art. 2 Ger. W.
- Gerechtelijk wetboek = burgerlijk procesrecht
- Ger. Recht aanvullend op SPR voor zover verzoenbaar met fundamentele beginselen SPR
Indelingen van het strafrecht
Algemeen strafrecht
- Algemene regels voor een strafbaar gedrag die voor een grote groep van misdrijven gelden
- Boek 1: Art. 1-99 Sw.
- Afzonderlijke wetten -> complementaire strafwetten (staan niet in het Sw. Maar zijn wel
algemene regels)
o Bv. wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie
,Bijzonder strafrecht (bv. Wegverkeerswet)
- Geheel van regels over de specifieke misdrijven en gedragingen
- Boek 2: 101-566 Sw.
- Bijzondere strafwetten = afzonderlijke wetten die niet in het Sw. Staan
Boek 1 is van toepassing op boek 2
uitzondering: wanneer boek 2 afwijkt van boek 1 (andersluidende bepaling heeft voorrang)
Art. 100 Sw. Regelt de toepassing van boek 1 op de bijzondere strafwetten
Bv. bij de geldboete is er een vervangende straf voorzien
3 uitzonderingen op de algemene regel:
Bijzondere regeling heeft voorrang op de algemene
Hoofdstuk 7 is in principe niet van toepassing tenzij de bijzondere strafwet zegt dat die wel van
toepassing is
Art. 85 Sw. Verzachtende omstandigheden bij wanbedrijven enkel van toepassing wanneer de
bijzondere wet dit bepaalt
Buitenlandse Strafwet toepassen
- Iemand pleegt in het buitenland een misdrijf -> mogelijkheid om te vervolgen in eigen land
- Strafrechter moet nagaan of het feit in het land waar het is gepleegd ook strafbaar is
Nationaal strafrecht - Internationaal strafrecht
internationaal strafrecht:
= rechtstak die zich inlaat met de juridische regeling van strafrechtelijke problemen op internationaal vlak
1. Materieel internationaal strafrecht
- Recht van de internationale misdrijven -> strafbaarstelling van misdrijven op internationaal vlak
- ISH
2. Rechtsmachtrecht
- Straffen toepassen op misdrijven gepleegd in het buitenland
- Bevoegdheid van de staten om bereik en ruimtelijke geldingssfeer van hun strafwetten te
bepalen
3. Internationale rechtshulp
, - Over de landsgrenzen heen samenwerken om bepaalde misdrijven in kaart te brengen + te
vervolgen
- Primaire rechtshulp
o Meest verregaande
o Staat neemt strafprocedure over
- Secundaire rechtshulp
o Hulp + bijstand verlenen aan een andere LS
o Bv. uitlevering van personen, onderzoeksdaden, …
Legaliteitsbeginsel
= als je wil spreken over een misdrijf moet dat in een wettekst staan
- Geen misdrijf zonder wet en geen straf zonder wet
Gevolg:
1. Impact op de bronnen
- Bronnen binnen België (grondwet, Sw,…)
- Regionaal niveau /Lokaal niveau (gasboetes)
- Internationaal niveau
- RS is geen bron van het strafrecht
2. Interpretatie van de strafwetten
- Zoeken naar betekenis van wettekst (bv. wat bedoelt men met “bij nacht”)
- Wetgever moet zorgen dat het duidelijk is
Wie kan interpreteren
o Wetgever (bv. art. 478 Sw. Verteld wat nacht is, de wetgever heeft dit gedefinieerd dus is
het bindend)
o Rechtspraak -> geen bindende gezagsbron
o Rechtsleer -> geeen bindende gezagsbron
Methoden om te interpreteren:
- In beginsel: alle interpretatiemethoden toegestaan
- Analogische interpretatie die zorgt voor de uitbreiding van de strafwet = VERBODEN
=Toepassen op een wettelijke niet bepaald geval, maat er is een gelijkenis
MAAR uitzondering: Mag wel in het voordeel van de beklaagde, wanneer die
strafvermindering of zelfs geen straf zou krijgen -> art. 462 Sw. Kan geen diefstal plegen
ten aanzien van bloedverwanten
3. Werking in de tijd van de strafwetten
- Wet moet bestaan op ogenblik dat je misdrijf pleegt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller demibollen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $17.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now