The Governance and Politics of Social Problems (S_GPSP)
Institution
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Book
Comparative European Politics
Samenvatting van alle stof (behalve de lectures) van het tweede deeltentamen van het vak Governance and Politics of Social Problems aan de VU Amsterdam, 2024/2025. Literatuur uit het boek Comparative European Politics + de nodige artikelen. Het is Engels en Nederlands door elkaar. De nummers van de...
, Hoofdstuk 7 – Executive Branch
De uitvoerende macht bestaat uit twee verschillende soorten actoren: degenen die deel
uitmaken van de politieke uitvoerende macht en degenen die deel uitmaken van het
ambtenarenapparaat. De rol van de politieke uitvoerende macht is om een land te besturen
door beleid te maken. Haar taak is om strategische prioriteiten te stellen, beleidsinitiatieven
te ontwikkelen, overeenkomstige wetgeving op te stellen, overheidsopdrachten uit te
vaardigen, steun te mobiliseren, en houdt toezicht op de uitvoering van het beleid.
Het geeft vorm aan belastingen en uitgaven, de reikwijdte en kwaliteit van openbare
diensten, de regulering van de particuliere sector en de handhaving van de openbare orde,
en stelt prioriteiten op gebieden als buitenlands beleid, onderwijs, ongelijkheid en immigratie.
In Europese democratieën bestaat de politieke uitvoerende macht uit de premier, het kabinet
en, indien van toepassing, de president. Het wordt ondersteund door niet - gekozen
ambtenaren die regeringsdepartementen bemannen en het regeringsbeleid uitvoeren
De context waarin leidinggevenden werken is in de loop van de tijd geëvolueerd, met
gevolgen voor de macht om te regeren. In het bijzonder is de macht geleidelijk verschoven
van parlementen naar uitvoerende macht. Deze machtsverschuivingen hebben aanleiding
gegeven tot hedendaagse debatten over uitvoerende autonomie.
De constitutionele positie van de politieke uitvoerende macht
De politieke uitvoerende macht is de instelling die de keuzes van kiezers vertaalt in beleid.
Het is het verband waarmee democratieën de vertegenwoordiging naar het bestuur leiden.
Kabinetten en presidenten die deel uitmaken van de uitvoerende macht zijn in alle Europese
democratieën electoraal gelegitimeerd en verantwoordelijk. De gekozen
vertegenwoordigers: de kiezers kiezen rechtstreeks wie in de politieke uitvoerende macht
dient en deze verantwoordelijk houden. Omdat verschillende soorten democratische
grondwetten de kiezers op verschillende manieren vertegenwoordigen, verschilt de
samenstelling van de politieke uitvoerende macht per grondwettelijk formaat. In Europa
heersen twee constitutionele vormen: parlementaire en semi- presidentiële democratie.
Volgens beide soorten grondwetten omvat de politieke uitvoerende macht een regering
onder leiding van een premier die verantwoording aflegt aan een democratisch gekozen
parlement.
In parlementaire democratieën zijn regeringen onderminister die verantwoording
verschuldigd is aan het parlement.
Er is een enorme variatie in de bevoegdheden van rechtstreeks gekozen presidenten in
Europa. Om deze reden geven sommige geleerden de voorkeur aan een engere definitie
van semi- presidentialisme, waarbij gevallen waarin presidenten vrij aanzienlijke
bevoegdheden hebben, worden beperkt. Wat echter aanzienlijke bevoegdheden zijn 'is
onderhevig aan interpretatie en zelfs constitutionele macht die voor sommige waarnemers
ondergeschikt lijkt, kan politiek consequent blijken te zijn.
Sommige, maar niet alle, parlementaire democratieën zijn republieken met presidenten en
staatshoofden die indirect door het parlement worden gekozen, zoals Duitsland Deze
presidenten kunnen ook enkele uitvoerende bevoegdheden hebben, hoewel deze gemiddeld
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sbstuviastudent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.63. You're not tied to anything after your purchase.