In BO6b verdiep je je in één breed onderwijsthema. Je neemt deel aan een werkgroep die een manifest schrijft over een actueel en prikkelend vraagstuk/onderwerp dat verband heeft met het door jou gekozen thema. Daarnaast gaat jouw werkgroep met een andere groep in dialoog over beide manifesten. De...
Vakoverstijgend leren laat de motivatie van leerlingen terugkeren
Het leven bestaat niet uit losse vakjes, maar vormt een geheel. Dat is ook het uitgangspunt van
vakoverstijgend onderwijs. De leraar hamert er bij zijn leerlingen op dat ze samenhang aanbrengen in
hun teksten, gesprekken en discussies. Maar hoe zit het met de samenhang tussen de schoolvakken
in het onderwijs en wat doet dat met de motivatie en de inzet van de leerlingen?
Veel leerlingen ervaren het nut niet van een schoolvak, zoals bijvoorbeeld bij het schoolvak
Nederlands voor hun toekomstig beroep of opleiding (Wijnholds, Zwanenberg en Dek, 2010). Hier ligt
een belangrijke taak voor de docent, want hoe zorg je ervoor dat leerlingen het nut van het
schoolvak gaan inzien voor hun opleiding en hun toekomst? Door te weinig transfer tussen de
schoolvakken en de leefwereld van de leerling wordt het onderwijs ondergewaardeerd. Dit heeft een
negatieve invloed op de motivatie van leerlingen.
Vakoverstijgend onderwijs betekent dat leerlijnen of thema’s worden geïntegreerd in alle
schoolvakken. Op basisscholen wordt dit al gedaan, maar waar blijft de samenhang tussen
schoolvakken in het vo of mbo? Door leerlingen een bepaald thema of vraagstuk te geven waarin ze
zich kunnen verdiepen, staat niet de inhoud van het vak centraal maar het vraagstuk of het thema.
Door leerlingen thematisch of projectmatig onderwijs aan te bieden kunnen ze bijvoorbeeld de
schrijfvaardigheden, die ze hebben opgedaan bij het schoolvak Nederlands, inzetten om een betoog
over orgaandonatie te schrijven bij het vak maatschappijleer. Leerlingen worden gestimuleerd om
kennis en vaardigheden te combineren en om hun eigen leervragen te stellen. De kennis en de
vaardigheden die ze opdoen bij vakoverstijgend onderwijs krijgt betekenis en wordt dan ook een
onderdeel van hun leefwereld. Een leraar is hierbij behalve kennisoverdrager ook een begeleider en
een coach van het leerproces van zijn leerlingen. Vakoverstijgend onderwijs vraagt dus om
samenwerking tussen verschillende vaksecties en een lesprogramma dat schoolbreed moet worden
ontwikkeld.
Door vakoverstijgend onderwijs aan te bieden worden de 21e-eeuwse vaardigheden ontwikkeld,
zoals het ontwikkelen van een probleemoplossend vermogen, creativiteit, kritisch denken,
samenwerken en het leggen van verbindingen. Leerlingen gaan de samenhang zien tussen
verschillende schoolvakken en wat er op school gebeurt. Hierdoor begrijpen leerlingen beter wat ze
moeten leren en kunnen ze de leerstof beter plaatsen in een groter geheel. Uit buitenlands
onderzoek blijkt dat vakoverstijgend onderwijs moet worden ingezet op het juiste niveau van de
leerling door in stapjes de leerstof uit te bouwen van disciplinair naar interdisciplinair (McPhail G.,
2018). Leerlingen worden dan in de hogere leerjaren van het vo voorbereid op de vervolgopleidingen
die vaak een interdisciplinair karakter hebben. Vakoverstijgend onderwijs vergroot hun intrinsieke
motivatie en attitude naar het onderwijs. De lesstof krijgt betekenis. Voor de leraren betekent
vakoverstijgend werken dat ze meer eigenaarschap krijgen over de invulling van programmalijnen.
Voor zowel de leerling als de leraar bestaat een schoolvak dan niet meer uit een los vakje in het
rooster, maar vormt het een geheel in het onderwijs.
Wijnholds, L.M, Swanenberg, A.P.M. & Dek, E.R. (2010). Motivatie voor de toekomst? Motivatie voor
het vak Nederlands in havo 4, Utrecht: Centre for Teaching and Learning Theses.
Wilschut, A. & Pijls, M. (2018). Effecten van vakkenintegratie. Een literatuurstudie. Amsterdam:
Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding/ Hogeschool van Amsterdam. Geraadpleegd op 13 oktober
2019 via: https://www.nro.nl/wpcontent/uploads/2018/11/Effecten_van_vakkenintegratie.pdf
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HYOY. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.35. You're not tied to anything after your purchase.
