Hierbij een samenvatting met alle informatie voor de toelatingstoets van de PABO.
Door deze samenvatting heb ik de toelatingstoets gehaald. Alle informatie komt van PaboTV (handig om ernaast te bekijken)
Aantekeningen aardrijkskunde
Introductie:
Introductie op aardrijkskunde:
Fysische en sociale factoren
De fysische factoren bestuderen de natuurkundige processen, zoals de aardbevingen,
vulkanen, de verschillende bodemtypen en het klimaat. De sociale factoren bestuderen de
rol van de mens.
Verbanden
De verschillende kaarten kunnen inzicht geven in het voorkomen van bepaalde
natuurverschijnselen, klimaten en weertypen.
Kaartlezen
Bij een plattegrond is het belangrijk om rekening te houden met de schaal van de kaart.
Naast een kaart kun je soms een legenda vinden met symbolen en kleuren.
GPS
Deze afkorting staat voor global positioning system. De exacte plaatsbepaling gebeurt door
middel van minimaal 24 satellieten die rond de aarde draaien. Er is een signaal van minimaal
3 satellieten nodig om de exacte plaats te bepalen.
Positie van de aarde:
Positie
o Dag en nacht
De aarde draait om haar eigen as. De aardas kun je
zien als een denkbeeldige lijn die van de Noordpool
dwars door de aarde naar de Zuidpool loopt. Door de
draaiing die de aarde maakt ontstaat er dag- en
nachtritme.
o Seizoenen
De ‘schuine stand’ van de aarde ten opzichte van de
zon veroorzaakt ook de seizoenen. Hoe verder een gebied van de evenaar ligt, hoe
schuiner het zonlicht op het aardoppervlak valt. Het gebied tussen de keerkringen
noemen we de tropen.
o Parallellen
Omdat de aarde een bol is, heb je geen begin of einde.
Daarom zeggen we dat de Noordpool de bovenkant is en
de Zuidpool de onderkant. Precies in het middel deelt
een lijn de aardbol in gelijke delen: de evenaar. Het
gedeelte boven de evenaar is het Noordelijk halfrond,
ten zuiden van de evenaar bevindt zich het Zuidelijke
halfrond. Parallel aan de evenaar kun je de aardbol
verder indelen met parallellen of breedtecirkels.
Rotatie
o De nulmeridiaan is een lijn die de aardbol van boven naar beneden in tweeën deelt.
De nulmeridiaan verdeelt de aarde in het westelijk en het oostelijk halfrond. Lijnen
die de evenaar loodrecht kruisen zijn lengtelijnen en meridianen. Er zijn 24
meridianen, deze verdelen de aarde in tijdzones.
,Klimaat/Het weer
Klimaten:
Klimaten
o Wat is een klimaat?
Als we kijken naar het weer over een langere
periode, dan noem je dat het klimaat. Klimaat is
de beschrijving van het weer in een bepaald
gebied over een lange periode, minstens 30 jaar.
o De klimaatzones van Köppen
De geleerden Vladimir Köppen en Rudolf Geiger
bedachten een klimaatsysteem: de
klimaatclassificaties van Köppen-Geiger. Aan de
hand van de plantengroei en temperaturen werden ze in 5 groepen verdeeld
A = Tropische klimaten
B = Droge klimaten
C = Gematigde klimaten
D = Landklimaten
E = Poolklimaten
Deze vijf groepen kan je ook weer indelen door te kijken naar de hoeveelheid
neerslag die er valt.
f = er valt veel regen
w = droge winter
s = droge zomers
Klimaat
o A: Tropisch klimaat
Het tropisch klimaat is onder te verdelen in een tropisch
regenwoudklimaat (Af-klimaat) en een moessonklimaat (Am-klimaat)
of Savanneklimaat (Aw-klimaat). Het moessonklimaat heeft een droge
periode in de winter. De tropische klimaten bevinden zich rond de
evenaar en het weer is er vaak warm en vochtig.
o B: Droge klimaten Tropisch klimaat
Het droge klimaat is onder te verdelen in een
steppeklimaat (Bs) en een woestijnklimaat (Bw). In
een steppeklimaat valt een paar maanden per jaar
nog wat regen en in deze gebieden is er enige
begroeiing. In een woestijnklimaat valt er vaak
jarenlang geen druppel. Als er veel mensen en Steppeklimaat Woestijnklimaat
dieren leven op de savanne, wordt het land steeds
kaler en droger en gaat het lijken op een woestijn, dit verschijnsel noem je
verwoestijning.
o C: Gematigde klimaten
De gematigde klimaten liggen aan zee. Er zijn drie gematigde klimaten te
onderscheiden;
Cf: Het gematigde zeeklimaat, ook wel maritieme klimaat. Hier is de neerslag het
meest gelijkmatig verdeeld over het jaar.
Cs: Mediterraan klimaat. De temperaturen zijn hier gematigd. De neerslag valt
vooral in de wintermaanden.
Cw: Chinaklimaat. Dit is een klimaat met natte zomers en droge winters.
, o D: Landklimaten
Een landklimaat heeft niet de matigende invloed van de zeewind. Hierdoor zijn de
winters extreem koud en de zomers extreem warm. Een landklimaat wordt
onderverdeeld in;
Df: een landklimaat waarin het hele jaar door regen valt.
Ds: Een landklimaat met droge zomers
Dw: Een landklimaat met droge winters
o Poolklimaten
Op de noordpool en zuidpool heerst
een poolklimaat. De temperatuur is
bijna altijd onder de 0˚C. Iets meer
naar de evenaar heerst een
toendraklimaat (Et), in de zomer is de
temperatuur hier boven de 0˚C.
Hooggebergteklimaat (Eh), komt
Toendraklimaat Hooggebergteklimaat Poolklimaat
vooral voor op de toppen van de
bergen. Het is hier het hele jaar door
kouder dan 0˚C. Poolklimaat (Ef). Hier is het het hele jaar door kouder dan 0˚C.
El Niño
Een kortdurende klimaatverandering is El Niño, een sterke opwarming van het zeewater
rond de evenaar in het oosten van de Stille Oceaan.
Klimaatverandering:
Klimaatverandering:
o Warme tijden, koude tijden
De ijstijden zijn de tijden dat de aarde onder een dikke laag ijs lag.
o Broeikaseffect
Door het broeikaseffect is er op aarde een aangename
temperatuur. Rondom de aarde zit een dunne schil met
lucht: de dampkring. In de dampkring zitten gassen die
ervoor zorgen dat niet alle hitte van de opgewarmde
aarde weer kan ontsnappen naar de ruimte.
o Versterkt broeikaseffect
Wij mensen zorgen voor een versterkt broeikaseffect.
We stoten te veel extra broeikasgassen uit, onder
andere door het verbranden van fossiele brandstoffen in
fabrieken en auto’s.
o Gevolgen van de opwarming van de aarde
Door de opwarming smelt het poolijs, hierdoor komen grote hoeveelheden ijs en
smeltwater in de oceanen terecht. Er treedt verdroging op: het land droogt uit en
planten kunnen er niet meer groeien. Verdroging leidt tot verwoestijning.
Het weer:
Het weer:
o Het weer kan bepaald worden door satellieten die rond de aarde zweven. Op de
beelden die men binnenkrijgt zijn de luchtstromen goed zichtbaar. De lucht stroomt
en circuleert tussen de aarde en de dampkring. Door een constant proces van
opstijgende en dalende lucht ontstaan er wolken en neerslag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marit2005. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.30. You're not tied to anything after your purchase.
