De koloniën in Nederland en Nederland in de koloniën (5772INH1)
Class notes
Alle Aantekeningen Hoorcolleges De Koloniën in Nederland en Nederland in de Koloniën 2024
19 views 4 purchases
Course
De koloniën in Nederland en Nederland in de koloniën (5772INH1)
Institution
Universiteit Leiden (UL)
Dit zijn alle aantekeningen van het Hoorcollege vak De Koloniën in Nederland en Nederland in de Koloniën in het collegejaar 2024/2025 gevolgd aan de Universiteit Leiden voor de studie Geschiedenis.
Henk te velde, alicia schrikker, michiel van groes
All classes
Subjects
kolonien
nederland
indonesië
suriname
oost
west
slavernij
17e eeuw
18e eeuw
19e eeuw
wic
nederlands indie
voc
Written for
Universiteit Leiden (UL)
Geschiedenis
De koloniën in Nederland en Nederland in de koloniën (5772INH1)
All documents for this subject (2)
Seller
Follow
duveraherfst
Reviews received
Content preview
De Koloniën in Nederland en
Nederland in de Koloniën
Type College BA Hoorcollege
Titel College De Koloniën in Nederland en Nederland in de Koloniën
Afstudeerrichting Algemene en Nederlandse Geschiedenis
Jaar en Semester 2024-2025, semester 1
Docent Dr Alicia Schrikker en Prof. dr Henk te Velde
Tijdstip Dinsdagen 13.15-15.00 uur
Collegezaal Lipsius 003
10 sep Henk te Velde / Alicia Schrikker Inleiding
Deze collegereeks is een samengesteld vak van internationale koloniale geschiedenis en Nederlandse
geschiedenis. Het is dus een oud en nieuw college. De achtergrond van dit college is het
maatschappelijke debat over de rol van Nederland in de koloniën en de invloed van de koloniën in
Nederland. Een paar voorbeelden zijn het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen in Hoorn en de
zwarte piet discussie. In deze reeks zal zowel de Indonesische onafhankelijksoorlog en als het
slavernijverleden besproken worden (boek: over de grens (2002)) en (boek: staat&slavernij (2023)).
De kijk op slavernij krijgt steeds meer een centrale rol in de Nederlandse geschiedenis en is
vergelijkbaar met de Tweede Wereldoorlog het daarbij horende sentiment, ‘dit nooit meer’ en ‘dit is
puur kwaad en grensoverschrijdend’. Een voorbeeld van de nieuwe kijk op het Nederlandse slavernij
verleden zijn de excuses van premier Mark Rutte namens de Nederlandse staat aan iedereen die
slachtoffer is geworden van het Nederlandse slavernijverleden. Een ander voorbeeld is het
onderzoek dat koning Willem-Alexander in opdracht heeft gegeven om de geschiedenis en de rol
van zijn eigen familie te onderzoeken.
Betekenis voor de ‘Nederlandse’ geschiedenis
- Historici en de ‘vergeten’ koloniale geschiedenis. Geschiedenis van imperialisme wordt
gebruikt wanneer nodig en wordt weggelaten wanneer het beter uitkomt. VB: Indonesië in
en na de Tweede Wereldoorlog.
- Nederland is niet alleen een klein land, maar ook een grote mogendheid, slachtoffer én
dader. In het binnenland wordt het gebruik van het leger vermeden en stelt Nederland zich
voor als redelijk en nastreven van mensenrechten. Buiten Europa wordt of werd geweld niet
gemeden en is er wel degelijk een dreigende en agressieve methode van overheersing.
- Paradox: Er is nog steeds een nationaal gerichte discussie, het gaat telkens over ‘onze’
geschiedenis terwijl de nationale status nog helemaal niet bestond destijds. Verbonden
landen zoals België en haar slavernijverleden boeit het debat veel minder terwijl dit ook
onderdeel van de geschiedenis is.
- Niet-specialisten en de koloniale geschiedenis.
Zijn we het kantelpunt voorbij?
Is er een nieuwe consensus over het Nederlandse slavernijverleden en het koloniale verleden?
↪ Vraag besproken in collegezaal.
1
, Anton de Kom, Wij slaven van Suriname (1934)
Het interessante van dit boek is dat het veel informatie geeft over het gruwelijke verleden maar ook
zijn persoonlijke visie over het ontstaan van de koloniale onderdrukking. Hij vergelijkt de
overheersers als avontuurlijke maar ook sluwe bendeleiders uit de Italiaanse renaissance. Niet om
het onderdrukken van tot slaaf gemaakten goed te praten, maar wel om zich te verdiepen in de
waarom-vraag. Wat bezielde de slavendrijvers destijds om mensen tot bezit te nemen.
Ander beeld Nederlandse geschiedenis
- New Imperial History → Periode van geïntensiveerde imperialistische expansie vanaf de
tweede helft van de 19e eeuw tot het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914
- Effect koloniën op Nederland, bijvoorbeeld premier Colijn die zich helemaal ontwikkeld had
in koloniale sferen; het leger en later de voorloper van Shell. Wat zegt dit over hem?
- Geen Tempo Doeloe → ‘de tijd van vroeger’ of ‘de oude dag’. Wanneer de term gebruikt
wordt, doelt men niet altijd op een periode die men zelf in levende lijve heeft meegemaakt.
Soms gaat het ook om bijvoorbeeld de tijd van de voorouders. Bij tempo doeloe staat de
gelukkige (al dan niet overgeleverde) herinnering centraal.
Het idee dat de cultuur daar zo fijn was en dat dit allemaal verdwenen is nu, inherent
imperialistisch en hard kolonialisme. Vlak daarbij ook niet de invloed in Nederland zelf uit
- Nederland plaatsen in de internationale geschiedenis, er is veel interactie met de
geschiedenis van andere koloniaal bezettende landen zoals Engeland of Frankrijk.
- Koloniaal ondernemerschap en slavernij waren niet aan Nederland gebonden. VB. Shell als
staatsbedrijf en de verdeling van Afrika, Nederland was niet van de partij want Nederland
had al heel veel kolonie.
Algemene geschiedenis en koloniale geschiedenis
AG: regionale focus en regionale historiografie
Andere vragen, want: Nederland is als dader allang voor onafhankelijkheid gemeengoed. Hier is al
langer interesse voor, alleen nu pas bevindt dit debat zich meer prominent in de maatschappij plaats.
Jur van Goor: ‘De grenzen van de koloniale Geschiedenis’
AG: politiek culturele dimensie
Regionale Geschiedenis: Er moest een geschiedenis visie na de onafhankelijkheid komen en oude
kolonie landen schreven negatief of weinig over de onderdrukkende periode. De koloniserende rol
van de onderdrukker werd nauwelijks belicht en er werd vooral gekeken naar ontstaan van het land
↳ Autonomous history → zelfsturende vrijheid en met name morele onafhankelijkheid.
Juist het loslaten van de koloniale onderdrukking zorgt ervoor dat bijvoorbeeld Nederland niet
alweer een centrale rol speelt in de geschiedenis van Indonesië volgens historici.
Global History: - Circulatie van mensen, ideeën en goederen
- Welke rol hadden de koloniale machten daarin
Decentraliseren van EU en koloniale machten: lokale actoren en hun zeggenschap
Waarom dan nu toch ook weer koloniale geschiedenis in Azië zo op de voorgrond?
Door de zichtbaarheid en erfenis daar. Voorbeeld:
Nederlandse begraafplaats in Pulicat, Coromandel Kust in India. Daar liggen Nederlanders begraven
die daar zijn omgekomen. Er is nog interesse daar in de koloniale erfenis. Maar ook grote forten zoals
Fort Zeelandia in Paramaribo en Taiwan. Vaak zijn forten nu musea of informatiecentra. Een ander
voorbeeld is Slave Island in de wijk Colombo in Sri Lanka. Waar komt de naam vandaan? Het ligt
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller duveraherfst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.76. You're not tied to anything after your purchase.
