“Het recht dat geen sociale rechtvaardigheid nastreeft is geen rechtvaardig recht”
– Henri Rolin
Essentiële relatie tussen recht en sociale rechtvaardigheid benadrukken
DEFINITIE
Sociaal recht = het deelgebied van het recht dat zich richt op de bescherming van de sociale en
economische rechten van werknemers en burgers
(EXAMEN: Geen definitie kennen, wel begrijpen)
Sociaal recht onderverdelen in twee grote onderdelen:
Arbeidsrecht Socialezekerheidsrecht
o Verhouding tussen werkgevers o Algemene bescherming van
en werknemers burgers tegen
inkomstenverlies
o (Bv. ziekteverzekering,
werkloosheidsuitkering…)
Bijvoorbeeld: Verschil tussen België en Amerika op vlak van studie inschrijvingsgeld
Socialezekerheidsrecht komt er in Amerika niet tussen, waardoor ouders vaak al vanaf de
geboorte moeten sparen
In België ligt het inschrijvingsgeld rond 1000 euro
We komen zonder dat we het weten vaak in aanrakring met socialezekerheidsrecht
(Video op ppt als kadering van historiek)
HISTORIEK
‣ Omstandigheden waren enorm verschillend vroeger, socialezekerheidsrecht zorgt ervoor dat
we niet opnieuw daarnaartoe keren
‣ Onze sociale zekerheid: het resultaat van 150 jaar revolutie!
‣ Half 19e E: hongersnood en sociale ontwrichting
o Hongersnood door mislukte aardappeloogst
o Opkomst van de industrialisatie veroorzaakt neergang van de huisnijverheid
‣ Gevolg: mensen trekken massaal naar steden op zoek naar werk --> massale armoede
‣ Coalitieverbod: arbeiders mochten zich niet verenigen
MAAR verenigen zich toch in onderlinge bijstandsmaatschappijen
‣ Idee leeft dat overheid moet tussenkomen in sociale kwesties, geïnspireerd op het model van
kanselier Bismarck (DL)
2
, ‣ Overheid voelt druk komen:
(EXAMEN: geen jaartallen vanbuiten leren)
1848: oprichting van de lijfrentekas door de overheid weinig succes
1866: Coalitieverbod opgegeven
1886: Vakbonden worden opgericht en stakingen komen op
Vrees van de overheid werd waarheid, nu moeten ze wel iets doen
Maatregelen van de overheid als reactie op vakbonden:
- Regels rond vrouw- en kinderarbeid
- Lonen moesten in cash uitbetaald worden (niet meer in bonnetjes waarmee je in de winkel
van de baas moest gaan kopen)
1903: Eerste wet op de arbeidsongevallen
Kritiek: uitkering was beperkt tot helft van het loon (mensen hadden al geen hoog loon, het
hielp niet veel)
1928: Wet voor tegemoetkoming aan gebrekkigen en verminkten
(Arbeiders die gevochten hebben voor het land, krijgen tegemoetkomingen omdat ze niet
goed meer kunnen vechten. Ze worden financieel geholpen, schadevergoeding)
1930: Wet op de kinderbijslag
(Geboortecijfer lag laag, dus kinderbijslag ingevoerd om geboortecijfer te stimuleren)
1935: Oprichting werklozenkassen door vakbonden
Je werd lid, betaalde een klein onderdeel
Ledenbijdragen aangevuld met subsidies van de gemeenten
Weer een stap vooruit, want je kreeg geld als je werkloos was
1963: Verhoging uitkeringen en versoepelingen uitkeringsvoorwaarden
1974: Invoering brugpensioen en Wet op het bestaansminimum (nu: leefloon)
Minimumloon voor mensen die overal uit de boot vielen
3
, HEDEN
‣ Met welke uitdagingen worden we vandaag geconfronteerd?
o Het leefloon
o Overheid is te ingewikkeld (te lange procedures)
o Problemen met politieke agenda’s
o Covid-gevolgen/ burn-out, depressie en stress
Belangrijk om mee op te passen bij sociaal werkers
o Vergrijzing
Na WOII kregen we een grote babyboom, die mensen gaan nu allemaal op
pensioen
Bedoeling van sociale zekerheid dat bevolking gelijk blijft, nu minder mensen
die blijven werken dan mensen die op pensioen gaan
In toekomst wordt dit nog een groter probleem
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sarahcloots. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.