Summary
Samenvatting Big History
- Course
- Institution
Dit is de samenvatting van big history voor de mid term.
[Show more]
Seller
Follow
merlewouters
Content preview
Birth of the universeComplexiteit:
Verschillende ingredienten, precieze arrangementen, opkomende eigenschappen (emergent
properties)= eigenschappen dmv het combineren van ingredienten die ze los van elkaar niet
heben.
Toename in complexiteit is een threshold
threshold(8): Critische gebeurtenissen in de big history en is een toename in complexity
Entropie is een fundamentele wet van het universum om van het ene naar het andere te
gaan
orde → wanorde, organisatie → chaos, complex → eenvoudig etc.
Threshold is een entropie: van simpel naar een complexere staat en volgen elkaar op.
threshold of complexiteit bestaat uit: Ingrediënten+goudlokje conditie= nieuwe complexiteit
Veranderende visie van het universum
Ptolemaeus:6planeten, maan, zon om de aarde = dominante visie
Copernicus: vond onregelheden bij ptolemy, zon is het centrum van het systeem
Galileo: had een telescoop en bevestigd copernicus
Newton: uitvinder van calculus, universum is oneindig groot en oud
Hubble: vond een verband tussen afstand van galaxys en de snelheid dat ze bewogen.
leidde tot → uitbereiding iddeen universum en de Big Bang theorie
BigBang theorie
13,7 mijard jaar geleden.
- Iets onwerkelijks klein ( kleiner dan een atoom) en heets (bijoen graden) en met een
grote dichtheid en dan Bang! ruimte tijd en materie ontstaan
- Paar miljoende seconde fundamentele krachten en deeltjes werden gevormd
- Universum koelde hard af, 1 million degrees, energie, materie ontstond
- veeeeel later 1650 graden, Waterstof en
helium werd gevormd
- De Dark ages ontstonden voor 200
miljoen jaar → complexe atomen en
materiaal → kleine deeltjes drijven uit
elkaar als een dichte rook→ deze
onregelmatigheden leidde tot
zwaartekracht. (fundamentele kracht
beinvloeden al het gedrag van materie)
PIAQWU Tijdlijn
10^-43: Plancktijd → universum is kleiner dan planck lengte, niks bekend voor dit punt
zwaartekracht als fundamentele kracht.
10^-35: sterke, en zwakke electromagnetische krachten komen voor als fundamentele kracht
10^-33: Inflatie → Universum bereid sneller uit dan het
licht en koelt af naar 0, vorming 4 fundamentele krachten.
,10^-10: Annihilatie( vernietiging) → electron en positron vormen paren en vernietigen, laten
een miljoende over van vorige massa.
10^-10-10^-6: Quarks en antiquarks: Universum wordt heter,
quarks enz komen, maar vernietigen elkaar → overlevende
vormen samen protonen en neutornen.
atomen.
3 minuten: Waterstof en Helium vormen door protonen en
neutronen. univesum koelt af.
300.000jaar: universum koelt nog verder, atomen vormen als negatieve elektronen
gevangen worden door positieve protonen, universum neutraal, radiatie en matter separat,
radiatie is losgelaten in een grote flits nu herkenbaar als achtergrond microgolfradiatie.
Krachten in atoomkernen
Electromagnetische kracht: protonen stoten elkaar af door
+lading
Atomaire kracht: protonen en neutronen blijven bij elkaar in
de kern
Gravitatiekracht: trekt kernen aan elkaar door de massa.
electro = sterker dan gravitatie kracht.
Bewijs Big Bang
Beweging van sterren
Meet de sterafstand via Parallax van de aarde, Hubble liet sterren bewegen weg van de
aarde → heelal dijt uit en begon daarom bij 1 punt.
relativiteit en kernfysica
einstein relativiteit: universum op een grote schaal is onstabiel
Uitkomsten van onderzoek in deelfyscia in hitte is in lein met bigbang
theorie
cosmische achtergrond radiatie
geeft temp van universum, overbijfsel van bigbang energie, patronen
vertellen iets over de eerste secondes ooit.
- overvloed waterstof
- geen objecten zijn ouder dan 12 mijoen jaar
- universum is veranderd over de tijd, buitenste delen zien er anders uit.
threshold 1: BigBang
ingrediënte +Goldilocks (ideale = Nieuwe complexiteit
n omstandigheden)
niet bekend niet bekend - universum
- tijd en ruimte
- vormen van enerige (zwaartekracht en
electromagnetisme)
- vormen materie (quarks en electronen)
, Systemen
- set van elementen ( onderdelen die je kan observeren en classificeren) ,
georganiseerd rondom een doel)
- 3 hoofddelen: elementen, (inter)connecties(representeren de phsysische, monetaire
en informatiestromen, evenals de wetten en regels die daarop van toepassing zijn)
- , doelen en functies. (het is geen bezit, het is in een holistisch perspectief dan het
doel dat het logisch is.→ expliciete systeemgrens
- Wel een systeem: auto, school,
land: allemaal onderdelen om
iets te laten werken rondom
een doel of functie.
geen systeem: een hoop zand
of voetgangers
Simpel/Ingewikkeld
Complex: een systeem dat uit veel
verschillende componenten bestaat die
met elkaar kunnen interageren.
→ klimaat, organismes, brein, steden,
ecosystemen, levende cel
Emergent= komt voor wanneer een
complex eigenschappen of gedrag
heeft dat ze niet op zichzelf hebben en alleen opkomen wanner ze interacteren in een groter
geheel
Complex adaptieve (verandering en interactie aan een omgeving) systemen
→ systeem bestaande uit veel middelen die gedragen en reageren op elkaar= chaotische
combi van interacties in opkomende wereldwijde patronen, constante veranderingen waar
niks oplost.
Stijlen van wetenschappelijk denken
creatief te denken en nieuwe kritsche ideeen te evalueren
Veel disciplines
Het doel: 3 speciefieke vragen over de materiele wereld te kunne beantwoorden
1. Wat bestaat? ontic vraag → wat bestudeerd is
2. Waarom gebeurd het? Causale vraag → Hoe beweringen over causaliteit tot stand
komen.
3. Hoe weten we het? epistemice vraag → studie van het weten, bevestigen van
wetenschappelijke beweringen.
Stijlen van Wetenschap Elke stijl heeft eigen normen voor waarheid, onderwerpen,
methoden, en doelen. Ook beïnvloeden stijlen elkaar en kunnen ze samensmelten in
specifieke disciplines.
Crombie onderscheidt zes wetenschappelijke stijlen:
1. Wiskundige deductie: Vanuit eerste principes logische conclusies trekken,
bijvoorbeeld via geometrie of rekenkundige methoden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merlewouters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.91. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now