Samenvatting van alle actualiteit van September tot en met december in verband met Federale Formatie, Vlaamse Regering, Brusselse Formatie en gemeenteraadsverkiezingen + openingscollege G-L Bouchez
PVDA en VB deden het niet slecht, gegroeid sinds 2018 maar toch
veel minder dan verwacht
Groen achteruit
Winnaars federale verkiezingen : NVA, VOORUIT, CD&V
Arizona: NVA, CD&V, VOORUIT, MR, Les Engagés
Bart De Wever krijgt ijzersterk mandaat om premier te worden
Venit, vidit, vicit: Bart De Wever trekt met twee overwinningen op zak
naar de federale formatie. En passant eet hij in Antwerpen het centrum
leeg.
“Rome heeft gewonnen. De vrijheid heeft gewonnen. De welvaart heeft
gewonnen.” Als grote triomfator kwam Bart De Wever de Antwerpse
nachtclub Ikon binnen. Voor hem liep zijn zoon Hendrik, die
een standaard met een adelaar droeg, waarop de letters SPQA, ofte
Senatus Populusque Antverpiensis ('de senaat en het volk van
Antwerpen'). De zittende burgemeester had de Antwerpse verkiezingen
neergezet als een strijd tussen Rome en Moskou, ofte N-VA versus PVDA,
met de N-VA als de beschermer van de welvaart. “Ik ga toch niet een stad
die het moet hebben van internationale handel, aan extremisten
overlaten?”, zo zei hij op voorhand. “Heeft de Antwerpenaar echt zin in
zo'n avontuurtje met de economische motor van ons land?”
Het beeld ontstaat van een onbetwiste machtspoliticus, die
achter de schermen aan de touwtjes trekt en de pionnen verplaatst. Een
beeld dat hij ook niet tegenspreekt.
“De N-VA blijft de onbetwiste Vlaamse volkspartij”
Tegelijk is de N-VA de grootste partij in alle provincies, op Limburg na.
Partijvoorzitter, burgemeester, federaal formateur - en onderweg een
Vlaamse regering op zak: De Wever schaakt dit jaar op vier borden
tegelijk.
Alternatieve opties voor Arizona:
Een klassieke tripartite verwijst naar een coalitie tussen de drie grote
ideologische families: christendemocraten, socialisten en liberalen.
Modern rooms-rood combineert christendemocraten (rooms) en
socialisten (rood), een vaak linkser gerichte samenwerking.
Zweeds omvat een coalitie van liberale, conservatieve, en
christendemocratische partijen, met een blauw-geel kleurenpalet (zoals de
Zweedse vlag).
1
,Zweeds+ coalitie is een uitbreiding van de klassieke Zweedse coalitie
(liberalen, christendemocraten, en conservatieven), aangevuld met een
extra partij of ideologische stroming. Dit kan bijvoorbeeld een groene of
regionale partij zijn. Het doel van de "+" is meestal om meer zetels of
diversiteit te verkrijgen binnen de coalitie om een stabiele meerderheid te
vormen in het parlement.
Vivaldi staat voor een coalitie met vier groepen: liberalen, socialisten,
groenen en christendemocraten, genoemd naar de vier seizoenen van de
componist.
ARIZONA
VOORUIT ongemakkelijk in Arizona. Geen bondgentoten. Wil
socialere supernota.
PS wil niet in regering en gaat ook niet gebeuren (zeker na
anderlecht)
NVA <3 MR
Les Engagés <3 CD&V
o VOORUIT alleen
De supernota van De Wever (22/09)
o Bart De Wever stelt hervormingen voor die focussen op lagere
belastingen, hogere nettolonen, aanpassingen in pensioenen
en sociale zekerheid. Concreet verdwijnen hoge
belastingtarieven en komt er een nieuwe structuur met lagere
tarieven. Arbeiders en zelfstandigen krijgen extra voordelen,
zoals een ondernemersaftrek en betere pensioenopbouw.
Anderzijds worden voordelen zoals het huwelijksquotiënt en de
federale intrestaftrek afgebouwd. Pensioenhervormingen
moedigen langer werken aan met bonus-malusregels. Deze
nota zet in op meer netto-inkomen en economische
hervormingen.
o Ook een voorstel om frauduleuze geldstromen op te speuren
om BE schatkist te vullen. Tegen de privacy? Elke beweging
van 1 rekening nr een andere zou beschikbaar zijn, zet deuren
open voormisbruik van overheid?
o Bart De Wever (N-VA) presenteert een aangepaste supernota
met hervormingen in fiscaliteit, pensioenen en arbeidsmarkt.
Toegevingen, zoals lagere toptarieven in de personenbelasting,
richten zich op MR, maar botsen met eisen van Vooruit, die
sterkere bijdragen van grote vermogens eisen. De nota omvat
lastenverlagingen en hervormingen zoals een
meerwaardebelasting en strengere pensioenregels. Tegelijk
blijven begrotingseisen van de EU (16 miljard euro
2
, bezuinigingen) een obstakel. Met tegenstrijdige prioriteiten
binnen de coalitie dreigen onderhandelingen vast te lopen,
terwijl begroting en economie onder druk staan.
o Formateur Bart De Wever streeft naar fiscale hervormingen om
besparingen te combineren met verkiezingsbeloften, ondanks
de kwetsbare economie en begroting. Hij stelt een taxshift van
7,5 miljard en een niet-gefinancierde taxcut van 2,5 miljard
voor. De onderhandelingen stagneren door fundamenteel
verschillende visies van partijen op financiering. Vooruit verzet
zich tegen lastenverlagingen zonder bijdrage van grote
vermogens. Ondertussen nemen internationale zorgen toe
over België's economische situatie. Een kleiner compromis of
een alternatieve formule lijkt onvermijdelijk, terwijl Arizona-
partijen onder druk staan om tot een akkoord te komen.
o Sammy Mahdi (CD&V) uit kritiek op Vooruit, die
onderhandelingen voor de federale Arizona-regering stillegt.
Hij hekelt politieke spelletjes en roept op tot
verantwoordelijkheid, gezien dringende
begrotingsuitdagingen. Mahdi wijst PS categorisch af als
partner en benadrukt dat Arizona de enige optie is. Hij prijst
CD&V's recente lokale verkiezingsresultaten als bewijs van hun
relevantie en koers. Ondanks frustraties en vertragingen blijft
hij optimistisch dat een regering mogelijk is, maar waarschuwt
dat verdere vertraging fatale gevolgen kan hebben voor een
akkoord voor 2025.
PS-voorzitter Paul Magnette sluit deelname aan de federale Arizona-
regering uit en benadrukt dat de partij in de oppositie blijft, tenzij er
een noodsituatie ontstaat. Dit bemoeilijkt de federale formatie,
terwijl de tijd dringt door budgettaire uitdagingen en internationale
druk, zoals waarschuwingen van kredietbureaus over België’s
financiële situatie. Magnette richt zich op interne vernieuwing na
een historisch slecht verkiezingsresultaat voor de PS, wat
regeringsdeelname minder aantrekkelijk maakt. Ondertussen wordt
formateur De Wever gedwongen zijn nota aan te passen, waardoor
verdere vertraging dreigt.
Waarom wil Vooruit uit Arizona? (6/11)
(Deze “paaltjes” moet De Wever verzetten om Vooruit mee t
e krijgen
o Een te kleine bijdrage van de grote vermogens, hogere btw,
een taxcut en gemorrel aan de index. Dat zijn de voornaamste
struikelblokken voor Vooruit om opnieuw de weg
naar de Arizona-tafel te vinden.
o 1. Slechts 5 procent komt van grote vermogens
”Er is een begrotingsput, er is extra geld nodig voor
defensie, en dan wordt er nog een put gegraven om de
3
, belastingen te verlagen. Die drie putten samen
bedragen meer dan 22 miljard euro. Slechts 5 procent
van het geld daarvoor komt van de grote vermogens.”
Daartegenover staat dat de hervorming van de
arbeidsmarkt en pensioenen meer dan 6 miljard moet
opbrengen. Ook erg gevoelig - maar budgettair minder
belangrijk - is dat meer dan de helft van het budget voor
ontwikkelingssamenwerking op de helling staat.
In de jongste supernota is sprake van twee belastingen
op vermogenden. Een meerwaardebelasting op
vermogenswinsten zoals aandelen, met een vrijstelling
van 12.500 euro. En daarnaast een belasting op de winst
die gemaakt wordt bij de verkoop van een onderneming,
de zogenoemde Coucke-taks. De N-VA en MR zouden die
belasting willen laten ingaan bij een winst vanaf 5
miljoen euro, de andere Arizona-partijen willen dat die
grens lager ligt. Vooruit vindt dat het aandeel dat uit die
vermogens gehaald wordt, groter moet.
Maar het beeld klopt niet dat de overige 95 procent van
die 22 miljard enkel bestaat uit besparingen op de
pensioenen, morrelen aan de index, het schrappen van
meer dan de helft van het budget voor
ontwikkelingssamenwerking en de afbouw van de
openbare dienstverlening. Zo rekent De Wever ook op
5,7 miljard euro aan terugverdieneffecten als de
werkzaamheidsgraad de 80 procent haalt en moet een
strengere migratiepolitiek meer dan 1,5 miljard euro
opbrengen.
o 2. De Taxcut
De te vullen put zou al kleiner zijn als de Arizona-
partners zouden kiezen voor een echte taxshift en niet
voor een taxcut. Bij een taxshift worden de belastingen
op arbeid verlaagd, iets waarvoor alle partijen pleiten,
maar wordt die verlaging gecompenseerd met
belastingen op bijvoorbeeld vermogen en consumptie.
Bij een taxcut gebeurt die compensatie slechts
gedeeltelijk. Vooruit vreest dat de komende jaren, bij
slechte begrotingscijfers, telkens naar de sociale
zekerheid zal worden gekeken om dat gat dicht te rijden.
Formateur De Wever heeft de opeenvolgende tabellen
wel al systematisch verkleind. Terwijl in de eerste
tabellen nog sprake was van zo'n 3 miljard euro is
volgens onze informatie in de laatste tabellen de taxcut
al verminderd tot zo'n 1,2 tot 1,5 miljard euro. Maar
daarmee is het nog geen taxshift. Als zo'n taxcut dan
voorziet in het schrappen van de belastingschijf van 50
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anelfe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.88. You're not tied to anything after your purchase.
