Summary
top samenvatting juridische context
- Course
- Institution
Samenvatting van 84 pagina's voor het vak Juridische Context aan de HoGent (door in eerste zit)
[Show more]
Seller
Follow
eliasenobi
Content preview
Samenvatting RechtDeel 1: Staatsrecht
Hoofdstuk 1: Wat is recht?
DEFINITIE
- Het geheel van regels die ontworpen zijn door de wetgevende macht met als doel de
orde te handhaven. Reglementering moet afdwingbaar zijn zodat sancties kunnen
opgelegd worden.
- Niet 1 definitie
- Wel verschillende elementen samen
o Geheel van gedragsregels
§ Of kader waarbinnen verder recht ontstaat
• Vb. Verkeersreglementering, grondwet
§ Algemene draagwijdte
• Vb. art. 1134 BW: Belofte maakt schuld
o Alle overeenkomsten die wettig zijn aangegaan,
strekken degenen die deze hebben aangegaan,tot wet.
Zij kunnen niet herroepen worden dan met hun
wederzijdse toestemming of op de gronden door de wet
erkend. Zij moeten te goeder trouw worden ten uitvoer
gebracht.
• Van toepassing op koopcontract, huurcontract, opdracht met
vastgoedmakelaar, opdracht tot opmeting door landmeter
§ Juridische regels schrijven een bepaald gedrag voor. à formuleren
een bevel of verbod
o Opgelegd door gezag van de gemeenschap
§ Vooral gemaakt door parlementen: vertegenwoordigers van volk.
o Doel is ordening van maatschappij
§ Letterlijk: Ruimtelijke ordening
o Rechtsregels die worden gehandhaafd door het maatschappelijk gezag
ONDERSCHEIDEN RECHTSTAKKEN
2 grote takken in recht
- Privaatrecht
o Tussen burgers onderling
- Publiek recht
o Regelt enerzijds de uitoefening van het staatsgezag en anderzijds de
verhouding tussen:
§ Overheid en burger
§ Overheidsorganen onderling
,In Privaatrecht onderscheiden we volgende takken:
- Burgerlijk recht
o Betrekkingen tussen burgers onderling in het algemeen
o In Burgerlijk Wetboek
o Personen- en familierecht, vermogensrecht en het familiaal vermogensrecht
- Handelsrecht
o In Wetboek van Koophandel
- Privaatrechtelijk procesrecht
o Regelt middelen en procedures die nodig zijn om de naleving van privaatrecht
te verzekeren
In Publiekrecht onderscheiden we volgende takken:
- Grondwettelijk recht of staatsrecht
o Regelt staatsinrichting en fundamentele rechtsbescherming van burgers
tegenover de staat à grondwettelijke rechten en vrijheden
§ Vrijheid van onderwijs,meningsuiting,persvrijheid,…
o Vooral geregeld in Grondwet en in bijzondere wetten
- Administratief recht
o Regelt organisatie en werking van uitvoerende macht
o Aanvulling staatsrecht
o Gemeente- en provincierecht, stedenbouw+ruimtelijke ordening, milieurecht
o Veel raakpunten met grondwettelijk recht
- Strafrecht
o Geeft aan wat een strafbaar feit is en bepaalt de straf
o In strafwetboek
- Strafprocesrecht
o Bepaalt hoe misdrijven worden opgespoord, vastgesteld, vervolgd en bestraft
o Wijkt af van burgerrechtelijke procedure
- Fiscaal recht
o Overheid heeft financiële middelen nodig om te werken. à worden
opgehaald via belastingen
o Bepaald wat er belast wordt en in welke mate
- Sociaal zekerheidsrecht
o Zonder inkomen à via dit vangnet een inkomen
BRONNEN VAN BELGISCH RECHT
Boven belgisch recht:
- Internationale verdragen
- Europees Recht
à maar voor specifieke materies
Internationale verdragen
- Samenwerking met andere landen te vergemakkelijken
- Verdragen met niet directe werking: nationale wetgever moet dan bepaalde
afspraken overnemen in nationaal recht
- Verdragen met directe werking: afgesproken rechtsregels moeten dan niet eerst in
nationaal recht omgezet worden
,Europees recht:
- Basis: verdrag tot oprichting van Europese Economische Unie
- Stelselmatig aangevuld via Verordeningen en Richtlijnen
Op Belgisch vlak:
- Grondwet
o Hoogste norm
o Bepaalt fundamentele regels voor uitoefening staatsgezag en verhouding tot
de burgers
o 198 artikelen
o Enkel door speciale procedures wijzigen
o In wetboeken
o Grote territoriale toepassing
- Wetten, decreten, ordonnanties
o Wetten: federaal parlement ( Kamer/Senaat)
o Decreten en ordonnanties: Gemeenschappen en Gewesten ( Vlaams
Parlement )
o Wetten en decreten/ordonnanties à eenzelfde waarde à niet in elkaars
vaarwater komen à verschillende parlementen hebben hun eigen
bevoegdheden
o Bij twijfel: Grondwettelijk hof zal bepalen wiens bevoegdheid een bepaalde
materie is
o Komen in Belgisch Staatsblad
- Uitvoeringsbesluiten
o Koninklijke en ministeriële besluiten, besluiten van gemeenschaps- en
gewestregeringen
o Voeren wetten, decreten en ordonnanties uit
o Controle door Raad van State
o Komen in Belgisch Staatsblad
- Rechtspraak
o Rechterlijke uitspraken
o Oplossing voor bepaald probleem.
o Enkel van toepassing tussen partijen in geding
o Bijzondere, nieuwe interpretatie = precedent: kan leiden tot nieuw recht
o Rechter zijn vonnis heeft alleen belang voor de partijen die voor hem staan
o In gespecialiseerde tijdschriften en databanken
- Rechtsleer
o Geheel van wetenschappelijke commentaar van rechtsgeleerden bij het recht
§ Soms systematisatie van regels, soms kritiek of interpretaties
o In gespecialiseerde boeken en tijdschriften
- Gewoonten en gebruiken
o Algemeen geldend gebruik
o Uitzonderlijk bron van recht
o Wordt naar verwezen in wetgeving
, DRAAGWIJDTE VAN DE RECHTSBRONNEN
GEBIEDENDE RECHTSREGELS: mag men nooit van afwijken
- Regels van openbare orde
o Art. 2 oud BW: “Aan de wetten die de openbare orde en de goede zeden
betreffen, kan door bijzondere overeenkomsten geen afbreuk worden gedaan”
o Regels die het essentieel belang van de staat of gemeenschap raken
§ In het algemeen belang, beschermen hele samenleving
§ Hierop rust orde in onze maatschappij
o Verschillende wetgeving bepaald wat wel of niet kan
§ Overtreden: sanctie
o Vinden we vooral terug in
§ Publiek recht
§ Grondwettelijke vrijheden en rechten
§ Staat en bekwaamheid van personen
o Contract sluiten tegen openbare orde in à sanctie:absolute nietigheid
§ Schijnhuwelijk
§ Verkoop baby
§ Verhuur woning die niet voldoet aan Vlaamse kwaliteitsnormen
- Regels die goede zeden betreffen
o Goede zeden: wat momenteel moreel aanvaardbaar is
o Sanctie: nietigheid contract
§ Handel in verdovende middelen
§ Organen verkopen
§ Lichaam verhuren in prostitutie
o Wetgeving bepaalt wat wel of niet kan ( bv wordt nu wel euthanasie
toegelaten)
§ Overtreden: sanctie: nietigheid contract
o Vanaf 1/1/2023 : alleen nog maar term “openbare orde” gebruiken
§ Goede zeden is hierin inbegrepen
- Regels van dwingend recht
o Gemaakt ter bescherming van zwakke partijen
§ Niet ter bescherming van hele samenleving
§ Contracten die hiermee strijdig zijn, kunnen aangevochten worden
door de rechtbank
§ Sanctie: nietigheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eliasenobi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now