Summary
Samenvatting strafrecht
- Course
- Institution
Volledige samenvatting. Heel gedetailleerd met notities van de lessen en met alle details uit het boek.
[Show more]
Seller
Follow
helenesnauwaert
Content preview
STRAFRECHTDEEL I
JURIDISCHE SITUERING
Begrip
Strafrecht
= rechtsregels over misdrijf, dader en straf
Naargelang de discipline (recht, criminologie, sociologie, psychologie…)
kan en wordt strafrecht anders omschreven en benaderd. Juristen zien
strafrecht als een geheel van rechtsregels over misdrijf, dader en
straf.
Juridische definitie
1. Onder welke voorwaarden gedragingen misdrijven zijn en welke
gedragingen misdrijven zijn
2. Wie dader van een misdrijf is en strafrechtelijke
verantwoordelijkheid draagt
3. Welke straffen bestaan en welke straffen op de misdrijven worden
gesteld
4. Onder welke voorwaarden straffen aan daders kunnen worden
opgelegd en uitgevoerd
5. Hoe de bevoegde instanties oordelen over misdrijf, dader en straf.
(De procedure)
Misdrijf
Afwijkingen van de norm die een reactie in de vorm van een straf
verantwoorden. Wat een misdrijf is, verschilt in tijd en ruimte. Wat
vroeger een misdrijf was is dat niet noodzakelijk nu nog en wat een
misdrijf is in België is niet noodzakelijk een misdrijf in het buitenland.
Misdrijven in het algemeen
Het strafrecht bepaalt onder welke voorwaarden gedragingen misdrijven
kunnen zijn en wat de noodzakelijke bestanddelen van elk misdrijf zijn.
Dit zijn bepalingen over misdrijven in het algemeen.
1
,Misdrijven in het bijzonder
Het strafrecht bepaalt welke gedragingen misdrijven zijn. Dit onderdeel
bevat de specifieke misdrijfomschrijvingen, strafbaarstellingen of
incriminaties. Dit zijn bepalingen over misdrijven in het bijzonder.
Dader
Bestraffing voor daders en regels over wie dader kan zijn en
strafrechtelijke verantwoordelijkheid draagt. Zo kunnen in het huidige
strafrecht zowel natuurlijke personen als rechtspersonen strafrechtelijk
verantwoordelijk zijn.
Rechtspersonen zijn bedrijven die een misdrijf plegen en als geheel
bedrijf gestraft worden.
Bv. Minderjarigen zijn in het strafrecht (grotendeels)
schuldonbekwaam, waardoor zij niet kunnen worden gestraft.
Straf (en beveiligheidsmaatregel)
Wettelijk bepaalde vorm van leed door de rechter opgelegd als
sanctie voor een misdrijf. Beveiligheidsmaatregelen zijn geen straffen
(maar vallen wel binnen het strafrecht).
Bv. Personen die bepaalde misdrijven hebben gepleegd en op dat
ogenblik aan een geestesstoornis lijden die hun oordeelsvermogen
of de controle over hun daden tenietdoet of ernstig aantast en bij
wie het gevaar bestaat dat zij als gevolg van hun geestesstoornis
opnieuw feiten van enige ernst zullen plegen, geïnterneerd worden.
Straffen in het algemeen
Strafrecht legt het in algemeen zin vast welke straffen bestaan en
bepaalt het onder welke voorwaarden straffen aan daders kunnen
worden opgelegd en uitgevoerd. Dit zijn bepalingen over straffen in het
algemeen.
Straffen in het bijzonder
Strafrecht bepaalt met welke specifieke straffen een welbepaald misdrijf
wordt bestraft. Dit zijn bepalingen over straffen in het bijzonder.
2
,Procedureregels
Formele regels over hoe de bevoegde instanties oordelen over misdrijf,
dader en straf.
Publiek recht
Verticale rechtsverhouding
Strafrecht is publiek recht. Het plegen van een misdrijf brengt een relatie
tot stand tussen dader en de staat. Het recht om te straffen is
voorbehouden aan de staat. Enkel overheidsorganen kunnen
strafbaarstellingen in het leven roepen en zijn gemachtigd om de
strafvordering uit te voeren.
Openbare orde
Strafwetten zijn van dwingend recht. Burgers kunnen geen afspraken
maken over de inhoud, reikwijdte en toepassing van de strafwet.
Strafrecht is niet onderhandelbaar.
Bv aantastingen van de fysieke integriteit die met toestemming van
een slachtoffer zijn aangebracht blijven strafbaar.
Slachtoffers
Slachtoffers hebben geen recht om te straffen en zijn ook niet nodig
om te straffen (geen klachtmisdrijven meer). Wel deelnemen aan de
procedure en daarin via burgerlijke partijstelling privaatrechtelijk belang
(schadevergoeding bekomen) nastreven. Geen recht om de strafvordering
uit te oefenen en (mee) te beslissen over straf en strafuitvoering. Wel
meer aandacht voor slachtofferrechten (om inzage,
onderzoekshandelingen, gehoord en geïnformeerd worden).
Materieel en formeel strafrecht
Materieel strafrecht
Rechtsregels die betrekking hebben op de omschrijving van strafbare
gedragingen, daderschap, straffen en voorwaarden om straffen op te
leggen en uit te voeren.
3
, Formeel strafrecht
Procedureregels over de toepassing van het materieel strafrecht. Door
wie en op welke manier worden misdrijven vastgesteld, opgespoord,
vervolgd, bewezen, berecht en uitgevoerd (strafvordering,
strafprocesrecht).
Strafuitvoeringsrecht
Dit is materieel en formeel strafrecht.
Nationaal en internationaal strafrecht
Nationaal strafrecht
Strafrecht is hoofdzakelijk nationaal recht. Bepalen wat niet mag en
hoe dit kan worden bestraft, is dan ook een bij uitstek nationale
materie. De regel is dan ook dat strafrecht per land afzonderlijk wordt
geregeld en toegepast. Er is federaal strafrecht, maar ook strafrecht van
gemeenschappen, gewesten, provincies en gemeenten.
Belgisch of federaal strafrecht
Het feit dat strafrecht in de regel nationaal recht is, betekent niet dat alle
strafrecht Belgisch of federaal recht. Het federaal parlement heeft de
bevoegdheid om via wetten materieel strafrecht te maken, maar er zijn
ook andere strafwetgevers.
Strafrecht van gemeenschappen, gewesten, provincies en gemeenten
Door de federalisering van België hebben verschillende niveaus
(gemeenschappen, gewesten, provincies en gemeenten) ook
strafrechtelijke bevoegdheden. Dit betreft vooral gebieden zoals
cultuur, onderwijs en sommige veiligheidskwesties, waarbij deze regionale
en lokale overheden eigen strafbare feiten en straffen kunnen definiëren.
Internationaal strafrecht
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller helenesnauwaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.54. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now