MEDISCH LUIK FERTILITEIT – DR. VANDEN
MEERSCHAUT
1. SITUERING
1.1 DEFINITIE VAN SUBFERTILITEIT
- Infertiliteit strictu sensu: onmogelijkheid tot conceptie
- Reproductive failure: onmogelijkheid om levend kind te baren (vrouwen lijden aan herhaaldelijk
miskraam)
- Onvruchtbaar wanneer na 2 jaar pogen om een zwangerschap te bekomen en de kinderwens nog
steeds onvervuld blijft
- Verminderde vruchtbaarheid vanaf 1 jaar proberen
- Infertiliteit: enkel met medische oorzaak (sterilisatie) (ziet men als ziekte)
- Fertiliteit bij de mens: weinig efficiënt “vroege” natuurlijke selectievroege” natuurlijke selectie
- Zwangerschapskans per cyclus: 20%
- Probleem van een koppel
- Leeftijd vrouw cruciaal
- kans op zwangerschap is cumulatief!
WHO definitie: het onvermogen om zwanger te worden na 12 maanden of langer ondanks regelmatige seks
zonder bescherming (10-15% van alle koppels).
1.2 VOORWAARDEN VOOR MENSELIJKE VRUCHTBAARHEID
- Productie van normale gameten (spermatogenese en oögenese)
- Extrusie van mature gameten (ejaculatie en ovulatie)
- Samenkomst van mannelijke en vrouwelijke gameten
- Penetratie van de zaadcel in de eicel (fertilisatie)
- Migratie en inplanting van de bevruchte eicel in de baarmoeder
1.3 OORZAKEN VAN MENSELIJKE ONVRUCHTBAARHEID
- Niet aanwezig zijn van een of meerdere van genoemde voorwaarden
- 30% man, 30% vrouw, 30% gecombineerd en 10% geen oorzaak
1.3.1 PRODUCTIE VAN NORMALE MANNELIJKE GAMETEN: SPERMATOGENESE
1.3.1.1 S PERMATOGENESE
- Totale afwezigheid van sperma (uitzondering): azoöspermie
- Concentratie te laag: oligozoöspermie
- Beweeglijkheid schiet te kort: asthenozoöspermie
- Morfologie onder normale grens: teratozoöspermie
- Steriel potje gebruiken
- Bij voorkeur productie in het ziekenhuis/labo (masturbatie)
- Indien thuis, dan op lichaamstemperatuur bewaren en binnen het uur na productie afgeven op het
labo
- Seksuele onthouding 2-7 dagen
- Vooraf penis en handen wassen
- Geen condoom gebruiken
- Geen voorafgaande betrekkingen
1.3.1.2 O ÖGENESE
- Normaal: gaat aan profase 1 van meiose 1 stoppen, dan elke maand 1 rijpen
- Afwezigheid van eicelrijping kan gevolg zijn van ovariële stoornissen (genetische syndromen zoals
Turner, ovariële dysgenese) of endocriene factoren
1.3.2 EXTRUSIE VAN MATURE GAMETEN (EJACULATIE EN OVULATIE )
1.3.2.1 E JACULATIE
- Ejaculatiestoornissen zeldzame oorzaak van infertiliteit
- Meest frequente oorzaken:
Neurologische aandoeningen
Diabetes
Psychogene stoornissen
1.3.2.2 O VULATIE
- 60% van de oorzaken van vrouwelijke subfertiliteit
- Onderscheid anovulatie (niet hetzelfde als menopauze) en oligo-ovulatie (<8 ovulaties/jaar)
1.3.3 SAMENKOMST VAN DE MANNELIJKE EN VROUWELIJKE GAMETEN
- In ampulla
- Er kunnen voor beide hindernissen en obstakels bestaan:
1.3.3.1 S TOORNISSEN IN DE MIGRATIE VAN DE ZAADCEL
- Congenitale of verworven obstructie van mannelijke afvoerwegen:
Postinfectieus
Congenitale afwezigheid van het vas deferens
Post vasectomie
- Verminderd vermogen of onmogelijkheid van sperma om in cervixslijm op te zwemmen
Dysmucorroe
Sperma antistoffen bij man of vrouw
Stenose van cervix
Athenozoöspermie
- Hostiliteit (“vroege” natuurlijke selectievijandigheid”), stoornis van receptiviteit van cervixslijm of ontoegankelijkheid van
baarmoederholte
- Ondoorgankelijkheid tubae
1.3.3.2 S TOORNISSEN IN DE MIGRATIE VAN DE EICEL
- Pick-up stoornis door tubaire stoornissen, endometriosis
- Tubaire obstructive
,- Destructive van endotubair epitheel (postinfecteus)
1.3.4 PENETRATIE VAN ZAADCEL IN EICEL
- Stoornissen van de zaadcel
- Stoornissen eicel
1.3.5 MIGRATIE EN INPLANTING VAN DE BEVRUCHTE EICEL IN BAARMOEDER
1.3.5.1 E ILEIDER
- Tubaire afwijkingen
- Destructie endotheel (post-infectieus: e.g. chlamydia!)
1.3.5.2 B AARMOEDER
- Gestoorde ontwikkeling endometrium (Asherman sy, endometritis)
2. DE REPRODUCTIEVE CYCLUS
- Doel: voortplanting
2.1 INLEIDING
2.2 DE NEUROENDOCRIENE COMPONENTEN
2.2.1 GNRH
- Neuropeptide, geproduceerd in neuro-endocriene cellen van de hypothalamus (nucleus arcuatus)
- Via axonen naar het portaal vaatstelsel
- Zeer korte halfwaardetijd
2.2.2 PORTAAL VAATSTELSEL
- Vanuit a. hypofysialis superior
- Neuro-vasculaire communicatie
, - Bevloeit de gonadotrope cellen in de anterieure hypofyse
2.2.3 GNRH PULSGENERATOR
- Ritmische depolarisaties thv nucleus arcuatus
- Autonoom ritme vanaf de puberteit
- Pulsen (frequentie en amplitude) wijzigen in functie van de cyclus cruciaal voor correcte productie
en loslating van FSH/LH
- Toepassing: GnRH agonist voor downregulatie van de hypofyse bij ovariële hyperstimulatie voor IVF
2.3.2 DE GONADOTROFINES
- LH en FSH gestimuleerd door GnRH
- Belangrijkste doelorgaan van FSH bij vrouw granulosacel (oiv van FSH groeit en rijpt follikel)
2.3.2.1 F UNCTIE LH
- In proliferatieve fase stimuleert productie van androgenen thv theca interna (oiv van FSH in
granulosacellen verder gemetaboliseerd wordt tot oestrogenen
- Komt tussen in proces van eicelmaturatie, follikelruptuur en vorming en functie van corpus luteum
2.4 HET OVARIUM
2.4.1 FOLLICULOGENESE
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudentVroedkunde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.45. You're not tied to anything after your purchase.